گزارشی از نشست نمایشنامه‌نویسان و کارگردانان تئاتر با مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
بیش از ۳۰ نمایشنامه‌نویس و کارگردان مطرح عرصه‌ تئاتر و تئاتر عروسکی ایران دور یک میز نشستند تا به دعوت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برای نگارش متون نمایشی برای کودکان و نوجوانان پاسخ گویند.
به گزارش دریافتی سایت ایران تئاتر از روابط عمومی کانون، طرح انتشار نمایشنامه برای کودکان و نوجوانان ایرانی طرح جدیدی است که سیدصادق رضایی مدیرعامل کانون در این نشست به صورت رسمی به نویسندگان شاخص این عرصه ارایه کرد.
وی با اشاره به طرح انتشار رمان برای نوجوانان ـ که از دو سال پیش به پیشنهاد وی در حال اجرا است ـ یادآور شد وقتی که در جریان اجرای طرح رمان، دست خود را از سوی مخاطبان به سوی نویسندگان دراز کردیم آن‌ها دست ما را گرفتند و تاکنون 27 رمان روی پیش‌خوان کتاب‌فروشی‌ها قرار گرفته و این عدد به زودی به 40 کتاب می‌رسد . آن چه برای ما مهم است این که جلسه امروز هم به نتیجه برسد و دست کم تا نیمه سال آینده بتوانیم 10 عنوان نمایشنامه برای کودکان منتشر کنیم.
در این نشست نویسندگان، کارگردانان و بازی‌گران مطرحی مانند قطب‌الدین صادقی، کمال‌الدین شفیعی، حسن دولت‌آبادی، بهرام شاه‌محمدلو، منوچهر اکبرلو، هماجدیکار، هادی حوری، نصرالله قادری، حسن دادشکر، شهرام کرمی، اردشیر صالح‌پور، منصور خلج، عادل بزدوده، داوود کیانیان، خسرو حکیم رابط و عباس جهانگیریان، فریده شیرژیان و میترا کریمیان حضور داشتند.
رضایی افزود: در عرصه انتشار نمایشنامه با کمبود جدی روبرو هستیم و به نظر من نیازی نیست که بر اهمیت نمایش و نمایش عروسکی تاکید کنیم؛ چرا که بچه‌ها به این گونه هنری علاقه فراوانی دارند و متاسفانه به دلیل کمبود متون نمایشی مناسب به شدت دست ما برای هرگونه فعالیتی خالی است.
وی ادامه داد: برای کانون علاوه بر محتوا، فرم و قالب اثر نیز از اهمیت زیادی برخوردار است و ما در پی آن هستیم که آثاری منتشر کنیم که بچه ها از خواندن آن لذت ببرند و بتوانند به خوبی آن را به صورت نمایش اجرا کنند.
وی زمان پایان مرحله اول را نیمه سال 1391 و آغاز مرحله دوم را تا پایان امسال اعلام کرد.
رضایی تاکید کرد: کانون محدویتی برای نویسندگان قایل نیست اما در عین حال از نویسندگان خواست نمایش‌نامه‌هایی را بنویسند که کانون بتواند آن را منتشر کرده و مخاطب نیز بتواند آن را مطالعه کند.
در ابتدای این نشست که در آن نویسندگان و کارگردانان دیگری مانند مجید امرایی، امیر مشهدی عباس، پوپک عظیم‌پور، پریسا مدرس صادقی، میترا کریمیان، فریده حیدریان، محسن حبیبی، فرناز بهزادی، هاله مشتاق‌نیا، محسن حسن‌زاده، پیمان شریعتی، مریم کاظمی، مجید راستی، مسلم قاسمی، ناصح کامگاری، و علیرضا توانا نیز حضور داشتند، دو معاون فرهنگی و تولید کانون هم درباره فعالیت‌های نمایشی مراکز کانون و شیوه ارایه متون نمایشی به کانون توضیحاتی ارایه کردند.
محمدباقر آدوسی معاون فرهنگی کانون با ارایه گزارشی از مراکز کانون سراسر کشور و آمارهایی از فعالیت‌های این مراکز یادآور شد: در بیش از 850 مرکز کانون 16 هزار عنوان کتاب وجود دارد که تعداد انگشت‌شماری از آن متون نمایشی است و به همین دلیل در این زمینه با کمبودهایی جدی روبرو هستیم.
آدوسی ادامه داد : برآیند اجرای چنین طرحی می‌تواند به پرورش هنرمندانی بیانجامد که در آینده وارد این عرصه هنری خواهند شد و ما نیاز داریم نگاه‌های هنرمندان را وارد مراکز خود بکنیم تا بچه ها هم از این نگاه‌ها استقبال کنند.
در ادامه حسین موذن مدیر مرکز آفرینش‌های هنری و تئاتر کانون نیز در ابتدای جلسه ضمن گرامی داشت سالگرد تاسیس مرکز با سابقه تئاتر کانون، از کامبیز صمیمی مفخم، اردشیر کشاورزی و جواد ذوالفقاری سه نویسنده و کارگردان فقید عرصه نمایش و نمایش عروسکی کشور تجلیل کرد.
وی اظهار امیدواری کرد برگزاری این جلسه به آن چه که او فقر متون نمایشی برای کودکان و نوجوانان خواند پایان دهد.
بر اساس این گزارش تعدادی از نویسندگان و کارگردان های حاضر در جلسه نیز در ادامه به ارایه دیدگاه‌های خود پیرامون طرح انتشار نمایشنامه و فعالیت‌های نمایشی کانون پرداختند.
قطب‌الدین صادقی: مهمترین روش کانون اجرای تئاتر پرورشی است
قطب الدین صادقی نمایشنامه نویس و کارگردان شاخص تئاتر کشور در این نشست از فعالیت‌های نمایشی کانون در سال‌های گذشته انتقاد کرد و کمبود تولید مناسب، روش‌های اجرا و نوع روابط مرکز تئاتر با هنرمندان را از جمله این مشکلات برشمرد.
وی افزود: متاسفانه فعالیت‌های نمایشی شما با نیازهای جمعیت مخاطب که تعداد آن‌ها اکنون نزدیک به 10 میلیون نفر است تناسبی ندارد و و با کمال تاسف باید بگویم که خود و فرزندان‌مان را به شدت مصرف کننده کالاهای خارجی کرده‌ایم.
این نمایشنامه نویس با انتقاد از اجاره دادن سالن مجتمع کانون در تهران ـ به عنوان بازوی پرورش وزارت آموزش و پرورش به یک گروه نمایشی به تعبیر وی بازاری که کارهای نمایشی بی‌ارزشی بر روی صحنه می برند ـ از این امر به شدت انتقاد کرد.
صادقی آموزش مربیان کانون را بسیار با اهمیت ارزیابی کرد و گفت: کسانی باید به مربیان تئاتر شما آموزش بدهند و این نوع آموزش در دانشگاه‌ها نیست، چرا که شما باید به مساله پرورش هم توجه کنید.
وی تاکید کرد وظیفه کانون پرورش بازی‌گر نیست، بلکه تئاتر پرورشی باید مورد توجه قرار گیرد و من نمی‌دانم که چرا آن شیوه‌ای که منجر به آموزش و پرورش هنرمندانی مانند اکبر عبدی، ایرج طهماسب، حمید جبلی، فاطمه معتمد آریا و عادل بزدوده در سال‌های دور شد به فراموشی سپرده شد.
صادقی در پایان از اجرای طرح نمایشنامه نویسی استقبال کرد و گفت: این فرهنگ و هنر متعلق به همه ماست و هرحرکتی که به نفع آن صورت بگیرد ما مشارکت در آن را وظیفه اخلاقی و حرفه‌ای خود می‌دانیم و مطمئنیم به نفع خود ماست.
در همین حال رضایی مدیرعامل کانون در این بخش و در پاسخ به سخنان قطب‌الدین صادقی درباره اجاره دادن سالن کانون گفت: در دوسال گذشته که من مدیرعامل کانون شدم از بخش حقوقی کانون خواستم که از هر راه ممکن به قرارداد این افراد پایان دهد که متاسفانه امکان پذیر نبود.
رضایی توضیح داد : علاوه بر این، بسیاری از مراکز کانون در سراسر کشور دارای سالن‌هایی برای اجرای نمایش و پخش فیلم هستند و در تمامی مراکز در حال احداث نیز یک سالن نمایشی ساخته می‌شود.
در ادامه این نشست کمال‌الدین شفیعی نویسنده و مربی نمایش بر توجه بیشتر تلویزیون به وظایف فرهنگی خود در ارایه آثار نمایشی مناسب برای کودکان و توجه کانون به تئاتر معلولان تاکید کرد. امیر مشهدی عباس نویسنده و کارگردان تئاتر کودک نیز در سخنانی خواستار کیفیت بخشیدن به آثار نمایشی کانون، ترجمه آثار مناسب نمایشی و معرفی شخصیت‌های ایرانی به بچه‌ها شد و افزود: اگر قرار است نمایشنامه‌های خوبی تولید شود باید از نمایشنامه‌نویسان حمایت شود.
فرناز بهزادی نمایشگر عروسکی، کانون را متولی این عرصه خواند و حسن دولت آبادی هم تاکید کرد که هر قدر در این عرصه سرمایه گذاری شود باز هم کم است و باید تئاتر برای کودکان را از خانواده آغاز کنیم.
در ادامه نصرالله قادری ضرورت ارایه یک شیوه نامه از سوی کانون و توجه به ویژگی‌ها و نیازهای کودکان و نوجوانان امروزی را یادآور شد.
منوچهر اکبرلو نویسنده و کارگردان نیز پیشنهاد کرد که کارگروه‌های تخصصی برای ارایه متون نمایشی برپا شود و بهرام شاه محمد لو نیز به نوعی دیگر خواستار برپایی کارگاهی عملی شد که در جریان آن و از درون آن متون نمایشی مناسب تولید شود.
عباس جهانگیریان که از نویسندگان طرح رمان برای نوجوان امروز نیز هست، گفت : جمع شدن این تعداد نویسنده و کارگردان برای اولین بار صورت می‌گیرد و باید این فرصت را مغتنم بشماریم و با توجه به کیفیت پایین نمایشنامه‌های ویژه کودک و نوجوان اکنون به نظر می‌رسد آرزوی من برای داشتن متون نمایشی مناسب در حال تحقق است.
هادی حوری نیز از روند نامناسب در کشور برای انتشار متون نمایشی انتقاد کرد. هما جدیکار توجه به آموزش مربیان در کانون را خواستار شد و خسرو حکیم رابط نیز گفت که متاسفانه گاهی در کشور افرادی کم سواد برای بچه ها نمایشنامه می‌نویسند، در حالی که در جهان بزرگترین شخصیت های ادبی و هنری برای بچه‌ها دست به قلم می‌شوند و باید از این فرصت کانون به بهترین شکل استفاده کرد.
حسن دادشکر نویسنده و کارگردان نیز از همکاران خود خواست که برای نگارش نمایشنامه دست به کار شوند و به صورت آزاد برای بچه‌ها بنویسند و قضاوت را به مخاطبان بسپارند.
او گفت کانون باید به وظایف خودش در این عرصه که همانا الگوسازی است برگردد و ما نیز باید برای نوشتن نمایشنامه های مناسب تلاش بکنیم و از این راه فرهنگ بچه‌ها را بالا ببریم.