یادداشت ”وحید لک” درباره لزوم توجه به تبلیغات در تئاتر

تبلیغات یکی از راه های رایج جلب نظر مخاطب به سوی یک کالا است. حال ممکن است این کالا محصولی صنعتی و تجاری و یا محصولی هنری باشد. مسلماَ تبلیغات در عرصۀ هنر تا حدودی با تبلیغات یک محصول تجاری متفاوت است. تبلیغات در هنر ابتدا فرهنگ سازی و بسترسازی لازم برای رشد و گسترش نوعی از تفکر در جامعه است. این تعبیر که تبلیغات هنری مانند پیام های بهداشتی است، بیراه نیست. چراکه پیام ها و دستورالعمل های بهداشتی و پزشکی برای سلامتی جسم و جان و تبلیغات هنری به قصد پرورش و تیمار روح و روان است.
در کشور ما پس از محصولات سینمایی که سال هاست جایگاه و اهمیت خاصی در تبلیغات شهری یافته اند، اخیراً با توجه خاص مسئولان، هنر تئاتر نیز به این سلاح قوی مجهز شده است. بیلبوردها، پوسترهای بزرگ و بنرهایی که در سطح شهر با نام و نقش هنرمندان این عرصه مزین می شوند، دلیلی بر این مدعا هستند. هنر نمایش در راه بهره گیری از این امکان تبلیغی تازه در اول راه است و هنوز نیاز به آزمون و خطاهای بسیاری دارد.
بحث تبلیغات محیطی و شهری تئاتر و همچنین تبلیغ هنر نمایش از طریق وسایل ارتباط جمعی چون رادیو، تلویزیون و مطبوعات در کشورهای صاحب تئاترهای تجاری و اصطلاحاً صنعت تئاتر امتحان خود را پس داده و اتفاقاً نمرۀ خوب و مقبولی را نیز کسب کرده است.
تبلیغات شهری و محیطی در جلب توجه مردم بسیار اثرگذار هستند. افراد از هر طبقه و جایگاه اجتماعی با دیدن این نوع تبلیغات به سوی دیدن آثار فاخر هنر تئاتر ترغیب می شوند و به این ترتیب و با افزایش توجه به این آثار، سالن ها مملو از تماشاگر شده و همین امر مدیران دولتی و گاهی حتی مدیران بخش های خصوصی را به حمایت مالی و معنوی از یک اثر متمایل می کند و در نتیجه بر بهبود امکانات فنی سالن ها، افزایش تماشاخانه ها، بهبود وضعیت هنرمندان این عرصه و... کمک می کند.
از سوی دیگر افزایش مخاطبان هنر تئاتر را از راه تبلیغات و تیزرهای تلویزیونی و رادیویی نباید دست کم گرفت. این دو رسانه به سبب فراگیر بودن و ارتباط با طیف وسیعی از مردم کشور و همچنین تکنیک های خاصی که با آن مخاطب را مجذوبِ یک کالا می کنند، در جلب توجه مردم به سوی هنر تئاتر نقش بسزایی دارند. کافی است برای اثبات این ادعا میزان استقبال از یک نمایشی را که شانس بهره گیری از تیزرهای تلویزیونی را  داشته با نمایش دیگری که از چنین نعمتی محروم بوده، مقایسه کنید. نتیجۀ این مقایسه نشان می دهد که هنر تئاتر نیازمند تبلیغ و جلب توجه است. قاعدتاً وقتی مردم از چیزی بی اطلاعند و از وقایع فرهنگی و هنری که در شهرشان می گذرد، بی خبرند، طبیعی است که بسیاری از گروه های تئاتری که به روی صحنه می روند، با صندلی های خالی و سالن هایی که نفس گرم تماشاگر در آنها حس نمی شود، مواجه و دلسرد شوند.
تبلیغات تلویزیونی و رادیویی به سبب امکان تکرارِ مجددِ چندین و چند باره دارای اهمیتی مضاعف هستند. اساساً یکی از تکنیک های تأثیرگذاری بر ذهن مخاطب عنصر تکرار است و این امر به واسطۀ ماهیت این وسایل ارتباط جمعی به راحتی امکان پذیر است.
یکی دیگر از عوامل مهم بر تأثیر این تبلیغات زمان پخش آنهاست. به طور مثال این تبلیغات می توانند با یک زمان‎شناسی دقیق در حین پخش یک سریال جذاب و یا یک فیلم مشهور مورد علاقه عموم مردم به صورت میان برنامه پخش شود. در این هنگام مخاطب تلویزیون به سبب اشتغال ذهنی به آن سریال توجه ویژه ای به تبلیغات میانی آن خواهد داشت و کمتر پیش می آید که کسی تلویزیون خود را خاموش کند و پس از شروع برنامه آن را دوباره روشن نماید. به این ترتیب این تأثیر می تواند موفقیت بیشتری یابد.
به هر روی تبلیغات به هر شکل و به هر طریقی خون تازه ای در رگ های تئاتر خواهد دمید. تئاتر با تماشاگر زنده است و باید در شرایط فعلی که مردم به شدت با مشکلات اقتصادی و معیشتی دست به گریبان هستند، به آنها یادآوری شود که چقدر روح و روان شان نیازمند تفکر و لذت معنوی است. تبلیغات تئاتر، تبلیغ زندگی است، تبلیغ فرصتی برای دگرگونه نگریستن و ترویج معنویت است.