”صابر ابر” و ”رویا افشار” بازیگران برتر سال شناخته شدند
نهمین مراسم جشن شب بازیگر شب گذشته ۱۶ اردیبهشت ماه با حضور هنرمندان تئاتر در تالار اصلی مجموعه تئاتر شهر برگزار شد.
به گزارش سایت ایران‌تاتر، در ابتدای این مراسم اکبر زنجان پور، هنرمند عرصه تئاتر پیام روز جهانی تئاتر را که توسط جان مالکویچ نوشته شده بود، قرائت کرد.
متن پیام بدین شرح است:
قرائت بیانیه روز جهانی تئاتر و بیانیه ملی
«پیام روز جهانی تئاتر»
(27 مارس سال 2012)
مفتخرم که انیستیتوی بین‌المللی تئاتر در یونسکو از من تقاضا کرده است تا برای گرامیداشت پنجاهمین سال روز جهانی تئاتر سخن بگویم. سخن کوتاه من خطاب به همکاران، همقطاران و رفقایم در تئاتر است.
امید که آثارتان گیرا و اصیل باشد. امید که ژرف باشد و پراحساس باشد که به ما کمک کند تا به این پرسش بیندیشیم که معنی انسان بودن چیست؟ و امید که این اندیشه با دل‌ها، با پاکدلی و پاک‌اندیشی و با شرف متبرک شود.
امید که بر دشمنی‌ها چیره شوید، بر سانسور، فقر و پوچ‌گرایی؛ همانگونه که بسیاری از شما به آن متعهد شده‌اید. امید که درخشان و پرتوان باشید تا به ما پیچیدگی‌های تپش قلب آدمی را بیاموزید و کنجکاوی و فروتنی را که آن را دستاورد یک عمر خود ساخته‌اید.
امید که بهترین‌های شما - چرا که بهترین‌ها را طلب می‌کنید – آن هم در ناب‌ترین و گذراترین لحظه، چارچوبی بیابید برای این بنیادی‌ترین پرسش: ”چرا زیست می‌کنیم؟”
خدانگهدار»
در ادامه بهزاد فراهانی بیانیه‌ای که توسط محمود دولت‌آبادی تنظیم شده بود را قرائت کرد. در بخشی از این پیام آمده است:
«تئاتر ایران
تئاتر همیشه جوان!
می‌توان باز هم از همان کلیات سخن گفت و کار را آسان کرد؛ مثل صلح و بشر و نکوهش زشتی‌ها و مثلا آرزومندی نیکی‌ها. اما من در وضعیت واقعی این زمان تئاتر مملکت حرف می‌زنم و نخستین اصل، آنکه هنر تئاتر پیش از هر معیاری یک «پرنسیپ» است و این پرنسیپ البته نگهدارندگانی دارد یا باید داشته باشد، نگهدارندگان تئاتر نه فقط هنرمندان که همگی کارورزان هنر تئاتر هستند که لابد می‌بایست معیار پذیرفته‌شده‌ای را پاس بدارند. گفتن ندارد که تئاتر در میان هنرها، «بشری»ترین است، زنده‌ترین و بی‌غش‌ترین هنر. اما چه اتفاقی رخ داده است و رخ می‌دهد که این بشری‌ترین هنر در کشور ما، غالبا غایب از نظرها در پس پستوها نفس می‌کشد؟ پیش از آن باید پرسید چه می‌شود که تئاتر در کشور ما کمتر فرصت بالغ شدن یافته و می‌یابد. شرح مصیبت را البته باید در تاریخچه تئاتر ایران جست‌وجو کرد که پایان اندوه – اسف‌بار همه گروه‌های نمایشی از آغاز دوران جدید تا امروز، آن را می‌توانند بازگویند؛ یعنی گسیختگی هر گروه و پایان غم‌انگیز زندگی هنرمندانش در میدان نظرتنگی حکام و سطحی‌نگری – بی‌اعتنایی و ناتوانی جمعی توده‌ها. در چنین شرایطی بود که حتی هنرمندان فراگیری چون زنده‌یاد ها کمیزان و ارحام صدر هم نتوانستند تئاتر همه‌پسند را به آیندگان بسپارند؛ آخرین سنگر تئاتر جدی ایران، تئاتر دولتی بود که با آمدن سینما و جذب هنرمندانش، پایه‌های همان تئاتر هم متزلزل شد و سپس تلویزیون آمد که تئاتر هم اندک جایی در آن داشت تا سریال‌ها جای تله‌تئاتر را گرفتند و در این سوی انقلاب دیگر این سریال‌های بی‌پایان را نمی‌دانم چه می‌توان نامید جز تصاویری به قصد افسردگی و مسخ سلیقه‌های مشتری‌هایش با چهره‌های مدام گریان و آن صحنه‌های عمدا مکرر چه و چه ... . به این ترتیب چهره‌های پخته تئاتر هم از صحنه رانده شدند و باقی ماندند و می‌مانند جوانان شیفته و با قریحه تئاتر – تئاتری که انگار در همان جوانی باید باقی بماند – زیرا نیاز معیشتی – حیاتی، ایشان را نیز تک به تک می‌کشاند به مکررات سریالی تا جوانان دیگری جایشان را در تئاتر بگیرند آماده پرتاب به تلویزیون و احیانا سینما... .
تقدیر از نصرت زمانپور
بعد از قرائت این بیانیه بهزاد فراهانی با اهدای لوح سپاس و هدایای نقدی از نصرت زمانپور، هنرمند پیشکسوت تئاتر که در حال حاضر نابینا شده است، تقدیر کرد.
فراهانی به سابقه و گذشته این هنرمند اشاره کرد و گفت: نخستین کاری که زمانپور به صحنه برد رستم و سهراب به کارگردانی استاد مصطفی اسکویی بود، ایشان گذشته درخشانی دارند و «آی باکلاه، آی بی‌کلاه»، «سرگذشت مرد خسیس» و «بینوایان» کار بهروز غریب‌پور از جمله آثاری است که این هنرمند در آنها حضور داشته است.
وی با بیان اینکه زمانپور نخستین روشنفکر آرتیست بود که در دانشگاه تحصیل کرد، افزود: در این ملک ممکن است کسانی را داشته باشیم که کم از زمانپور نباشند ولی ما افتخار می‌کنیم در کنار این افراد باشیم و نگذاریم تنهایی آزارشان دهد و این راهی ندارد جز متشکل شدن ما در جمعی که حضور داریم.
قرائت بیانیه انجمن بازیگران
سپس کاظم هژیر آزاد با حاضر شدن بر روی سن، بیانیه انجمن بازیگران را قرائت کرد.
مانی رهنما: تئاتر هنوز زنده است
مانی رهنما از هنرمندان عرصه موسیقی که همواره در کنار اهالی تئاتر همراه‌شان بوده است، سه قطعه را به صورت زنده برای حاضران اجرا کرد.
رهنما پس از پایان اجرا رو به افراد حاضر در سالن گفت: برای من جای افتخار است که امشب در خدمت تئاتر کشورم هستم. سال گذشته هم این افتخار نصیبم شده بود.
وی با اشاره به اینکه نبض تئاتر هنوز می‌تپد، اظهار کرد: تفکر نزد شما عزیزان و هنرمندان تئاتر است و به یاری شما اساتید و جوانان فعال در این عرصه، تئاتر هنوز زنده است.
سپس کاظم هژیر آزاد لوح تقدیری را به این هنرمند عرصه موسیقی اهدا کرد.
حضور مجید بهرامی پس از بازیافتن سلامتی‌اش در جشن شب بازیگر
در ادامه مهدی مظاهری، شاعر معاصر به همراه مجید بهرامی به روی سن حاضر شدند. مظاهری غزلی را برای حاضران قرائت کرد.
در ادامه مجید بهرامی بیان کرد: احساس می‌کنم سلامتی‌ام یک پازل بزرگ است که روی یک میز قرار گرفته و صف طولانی در امتداد میز تشکیل شده و چهره‌های غریبه و آشنا هر یک تکه‌هایی از این پازل را در دست دارند تا در نهایت این پازل ساخته می‌شود.
این هنرمند جوان که مدتی است از بستر بیماری برخاسته، ادامه داد: سال گذشته مبتلا به سرطان خون شدم و به لطف خدا و محبت مردم و کمک مسوولان توانستم طی پروسه‌ای سلامتی‌ام را به دست آورم. از همه شما ممنونم چون تکههای پازل را در دست خیلی از شما دوستان می‌بینم اما خیلی‌ها هم نخواستند تکههای پازلی که در دستشان هست را نشانم دهند!
تقدیر از دو فعال تئاتر شهرستان
در ادامه جشن طیبه سنائی هنرمند فعال استان سمنان و محمدرضا زندی فعال تئاتر استان کرمانشاه از شاگردان آتش تقی‌پور مورد تقدیر قرار گرفتند.
آتش تقی‌پور پس از اهدای جوایز به این دو هنرمند عنوان کرد: زندی پس از نگارش سناریو خون‌بس به بنیاد فارابی آمد و این اثر را ارائه داد که رئیس وقت آن زمان گفتند در صورتی که انتهای متن را تغییر دهی این سناریو را می‌پذیرم ولی زندی قبول نکرد.
وی ادامه داد: رئیس بنیاد فارابی نسخه‌ای از متن را کپی کردند و بعد از مدتی فیلم با این سناریو ساخته شد آن هم بدون اجازه زندی. امیدوارم امروز تولد دیگری برای زندی باشد. همچنین از خانه تئاتر که به هنرمندان شهرستانی توجه دارند، هم تشکر می‌کنم.
تقی‌پور خاطرنشان کرد: این دوستان به قدری فرهنگ، صداقت و درایت داشتند که من از بودن در کنار آنان چیزهای زیادی آموختم.
بهرام شاه‌محمدلو: مشکلات اقتصادی مهم‌ترین دلیل افت کیفیت آثار است
در ادامه مراسم بهرام شاه‌محمدلو با بیان اینکه هیات داوران این دوره تصمیم گرفتند بیانیه‌ای نداشته باشند، عنوان کرد: در طول یک سالی که نزدیک به 113 اثر توسط هیات داوران نخستین و نهایی دیده شد، چند نکته را ضروری می‌دانم که به آن اشاره خواهم کرد.
وی افزود: مهم‌ترین نکته این است که در طی این یک سال متوجه شدیم که کیفیت آثا بسیار پایین آمده و افت شاخصی در کارها بوده به خصوص در زمینه هنر بازیگری که امیدوارم روز به روز رنگ و لعاب خود را به عنوان یک هنر و کسانی که با آن سروکار دارند از دست نداده و کم‌رنگ نشویم.
شاه‌محمدلو با اشاره به دلایل افت کیفیت آثار تصریح کرد: مهم‌ترین دلیل، مشکلات اقتصادی و مالی است که در طی یک سال گذشته شاهد آن بودیم.
وی یادآور شد: مبالغ قراردادها باعث شده بازیگران امید به اجرای نهایی را از دست بدهند و با نگرانی به کارها نگاه کنند که حاصل آن با عجله در چند کار حضور یافتن برای گذران زندگی است و در ادامه این مسائل، نتایجی دیگر را در برمی‌گیرد.
این عضو هیات داوران بیان کرد: اجراهای جشنواره‌ای باعث شده بازیگران به سرعت کار کنند تا اثر برای جشنواره آماده شود که این سرعت باعث افت کیفیت می‌شود.
وی تصریح کرد: اگر من بازیگر بخواهم برای گذران زندگی در چند کار حضور پیدا کنم، دیگر شرایط حرفه‌ای یک بازیگر هنرمند را از دست می‌دهم، در نتیجه وابستگی به گیشه روابط نامتعارفی را ایجاد می‌کند.
شاه‌محمدلو اظهار کرد: خواهش می‌کنم این نکته را دوستان تئاتری و مدیران مربوطه در ارتباط با تئاتر و کار بازیگری مدنظر قرار دهند. امیدوارم در آینده نزدیک شاهد شکوفایی و رشد بازیگری به عنوان یک رشته علمی باشیم.
وقتی سمندریان هست، تئاتر هم هست
در ادامه بهزاد فراهانی عنوان کرد: اعضای خانه تئاتر هدیه‌ای را برای استاد حمید سمندریان آماده کرده‌اند.
وی در ادامه از حمید سمندریان و هما روستا خواست که روی سن حاضر شوند.
فراهانی در وصف حمید سمندریان به ذکر یک جمله بسنده کرد و گفت: وقتی حمید سمندریان هست یعنی تئاتر هم هست.
ابراهیم حقیقی هم عکسی از حمید سمندریان که 40 سال پیش در نمایش «ملاقات بانوی سالخورده» ثبت کرده بود، به این زوج تقدیم کرد.
حمید سمندریان در ابتدای سخنان خود بیان کرد: تمام کسانی که در این مکان حضور پیدا کردند اعم از کسانی که فعال تئاتر هستند مانند بهزاد فراهانی و اشخاصی که تماشاکننده تئاتر هستند و مرتب به دیدن آثار می‌آیند، تمام شما خواهان خوبی و بهتر شدن تئاتر هستید.
وی با بیان اینکه غیر از علاقه‌مند بودن به تئاتر و هنر نمایش نباید تنها تماشاکننده صرف بود، یادآور شد: اگر دوست دارید تئاتر رشد کند، ارزش تئاتر را معین کنید. به وسیله ادبیات وکلا نمایشنامه‌های چاپ شده‌ای که وجود دارد دیگران را با ما آشنا کنید. با این کار در وهله اول بزرگ‌ترین خدمت را به فرزندان خودتان کردید و آنها در آینده از شما قدردانی خواهند کرد.
این هنرمند پیشکسوت در پایان گفت: امیدوارم سال دیگر هم چنین مراسمی برپا شود تا شما عزیزان را بیشتر ملاقات کنم.
هما روستا، هنرمند پیشکسوت تئاتر و همسر ستاد سمندریان هم عنوان کرد: این افتخار را داشتم که در کنار سمندریان رشد کنم و گذشت و عشق به تئاتر را بیاموزم.
معرفی برگزیدگان
رتبه سوم بازیگری زن را گلاب آدینه برای نمایش «خرده خانم» و رتبه سوم بازیگری مرد را هدایت هاشمی برای نمایش «افسانه ببر» دریافت کردند.
پری صابری و اصغر همت جوایز این بخش را به این دو هنرمند تقدیم کردند.
اصغر همت طی سخنانی کوتاه خاطرنشان کرد: باید از بزرگان عرصه تئاتر به شکل دیگری تقدیر شود و این بخش به جوانان اختصاص یابد.
هادی مرزبان و مریم سعادت نیز برای اهدای جوایز بازیگری رتبه دوم به روی سن آمدند.
محبوبه بیات برای حضور در نمایش «خانمچه و مهتابی» و علیرضا کی‌منش هم برای حضور در نمایش «من و تلخک» رتبه دوم بازیگری را کسب کردند.
محبوبه بیات: بی‌توجهی‌ها فرصت‌ها را از ما گرفته است
محبوبه بیات با حضور روی سن گفت: از خانم رحیمی، عضو هیات داوران خواسته بودم که اسم من را از فهرست کاندیداها حذف کند، چون فکر نمی‌کنم در این عرصه بتوان رتبه اول، دوم و غیره را انتخاب کرد. چرا که شرایط در هر کاری متفاوت است و سلیقه چند نفر نمی‌تواند ملاک باشد.
وی تصریح کرد: در واقع مهم این است که خودمان باور داشته باشیم که چکار می‌کنیم. بی‌توجهی‌هایی که به ما می‌شود فرصت‌ها را از ما می‌گیرد و ما در کنج خانه به آلزایمر و مریضی‌های دیگر دچار می‌شویم. این قضاوت‌ها نمی‌تواند کامل و درست باشد.
سپس هما روستا و بهرام شاه‌محمدلو جوایز رتبه اول بازیگری را به رویا افشار برای نمایش «زمستان 66» و صابر ابر برای نمایش «جیره‌بندی پر خروس برای سوگواری» اهدا کردند.
رویا افشار اظهار کرد: ایمان دارم که پاداش صداقت، صداقت است؛ آقای یعقوبی به شما تبریک می‌گویم. امشب گلادیاتورها روی صحنه آمدند و اینکه چه کسی اول، دوم و یا سوم است، مهم نیست.
صابر ابر نیز سپس طی سخنانی بیان کرد: این تندیس برایم بسیار ارزشمند است. امشب بر روی سنی می‌آیم که استادم هدایت هاشمی در همین سن جایزه می‌گیرد.
جایزه ویژه
در ادامه، هیات داوران از چند نمایش که کار گروهی را سرلوحه فعالیت‌هایشان قرار داده بودند به خصوص بازیگران نمایش «مخزن» تشکر کرد.
سپس ملکه رنجبر به همراه بهزادی، بامداد، مهندس اقدم و جوانمردی (اسپانسرهای جشن) برای اهدای جایزه ویژه روی سن حاضر شدند.
هیات داوران عنوان بازیگر ویژه را به معلم و تاثیرگذارترین هنرمند تئاتر در شکل اجرایی امروز، به «جعفر والی» برای نمایش «ویتسک» اهدا کردند.
همچنین طبق تصمیم هیات داوران اشخاصی که امسال جایزه دریافت کردند تا دو سال در فهرست کاندیدا قرار نخواهند گرفت.
ملکه رنجبر هم که نزدیک به 60 سال در عرصه هنر فعالیت کرده، در ادامه مراسم تصریح کرد: آن زمان که ما به تئاتر آمدیم، تئاتر نهی بود و زن هنرمند جایگاه مناسبی نداشت. خوشحالم که تئاتر امروز به این مرحله رسیده است.
سپس نماهنگی با شعر افشین مقدم، آهنگسازی هانیبال یوسف و کارگردانی شهره سلطانی برای حاضران اجرا شد. در این نماهنگ، هنرمندان تئاتر شعری را که مقدم درباره هنر تئاتر به رشته تحریر درآورده بود، خواندند.
هانیبال یوسف نیز اظهار کرد: بیش از 50 نفر برای ساخت این کلیپ زحمت کشیدند، به خصوص خانم شهره سلطانی که جا دارد از ایشان تقدیر و تشکر کنم.
سلطانی هم طی سخنانی یادآور شد: ما دلمان می‌خواست در این نماهنگ فیلم تمامی نمایش‌ها پخش شود، بنابراین از هنرمندان خواستم که نسخه فیلم‌های نمایش‌شان را در اختیارم قرار دهند و در این نماهنگ از تمام فیلم‌هایی که به دستم رسیده بود، استفاده کردم.
وی ادامه داد: نزدیک به 7 ماه بر روی این ایده کار کردم و امیدوارم که حاصل کار خوب باشد.
حاشیه:
* در مراسم نهمین جشن شب بازیگر، گروه هنرمندان تبریز به سرپرستی علیرضا غفارنژاد برنامه‌ای را برای این شب تدارک دیده بودند و طی دو نوبت اعضای گروه که همگی کودک بودند حرکات موزون محلی را برای حاضران اجرا کردند که مورد توجه حاضران قرار گرفت.
* گروه موسیقی گلک به سرپرستی احسان تارخ اجرای موسیقی مراسم را برعهده داشتند. همچنین رسول نجفیان به عنوان مجری در این برنامه حضور داشت.
* ازدحام جمعیت به اندازه‌ای بود که علاوه بر پر شدن سالن اصلی و طبقه دوم تالار، عده‌ای از حاضران به صورت ایستاده مراسم را تماشا کردند.
* نمایش «شازده کوچولو» کار هوشمند هنرکار در میانه مراسم برای حاضران به نمایش گذاشته شد. همچنین نمایش خلاق اکسیر توسط علیرضا ناصحی به اجرا درآمد.
* در بخشی از برنامه شب گذشته بهزاد فراهانی با تشکر از اسپانسرهای برنامه به خصوص رستمی‌صفا خبر داد که برای ایجاد کار با حمایت ایشان قرار است هر ماه یک تئاتر در کارخانه‌جات صفا اجرا شود. وی همچنین از شهرداری منطقه 11 که در برپایی این مراسم همکاری داشت، قدردانی کرد.
* محمدمهدی خاتمی مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی، ایرج راد مدیرعامل خانه تئاتر و هنرمندانی چون: شیرین بینا، هادی مرزبان، پری صابری، فردوس کاویانی، آیدا کیخائی، اتابک نادری، خسرو احمدی، فرهاد تجدد، نورا هاشمی، فرزانه کابلی، رضا ناجی، هادی عامل، سعدی افشار، امین طباطبایی، محمد ساربان، الهام پاوه‌نژاد، آذر خوارزمی، سینا رازانی، اصغر همت، هدا ناصح، مریم کاظمی، رویا میرعلمی، اسماعیل خلج، نگار عابدی، ناهید مسلمی و مهدی میامی در نهمین جشن شب بازیگر حضور داشتند.
* در پایان این مراسم هنرمندان تئاتر همگی روی سن حاضر شدند و در کنار یکدیگر عکس یادگاری گرفتند.