یادداشتی به انگیزه پنجاه سالگی ”امیر دژاکام”

دژاکام که امروزه سرپرستی گروه «ماهان» را برعهده دارد، توضیح می دهد: جریان تئاتر کشور در طول ۲۵ سال گذشته دستخوش تغییرات زیادی شده اما من و اعضای گروه تئاتر ماهان تمام تلاش خود را انجام دادیم تا در طول این چند سال فارغ از هرگونه جریان و یا وابستگی سیاسی فعالانه به هدف خود که همان معرفی نمایش ایرانی است، برسیم.
دژاکام اضافه می کند: گروه ما هیچ گاه دنبال تکرار تکنیک نبوده؛ بلکه سعی کردیم حکمت ها را بفهمیم و با استفاده از آن، نمایش ایرانی را به مخاطب نشان دهیم که البته این به معنای رد فرهنگ جهانی نیست.
این نویسنده تئاتر کشور تاکنون بیش از ۴۰ نمایش نوشته و کارگردانی کرده است. او به عنوان مدرس در دانشگاههای آزاد اسلامی، سوره و دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر تدریس می‌کند و در مقام داور در جشنواره‌های کشوری و استانی، منطقه‌ای، فجر، همایش سراسری تئاتر خیابانی، طنز، دانشجویی و... حضور داشته است.
او کارگردانی تئاتر را جزو علاقه‌های خود عنوان می کند و می گوید: تئاتر همان چیزی است که همواره دوست داشته‌ام. آن هم به سبب رو در رو بودن با انسان زنده و گونه‌ای از حیات است که در این هنر وجود دارد و در هیچ هنر دیگری پیدا نمی شود.
دژاکام نویسنده نمایشنامه های بسیاری بوده است که از جمله آنها می توان به ‏"هیاهوی بسیار برای هیچ"، ‏"غزل کفر"، ‏"ساقی"، ‏"میرعشق" ، ‏"چهاربند مخالف"، ‏"صداش بزن انار گندم"، ‏"طلسم نیلوفر"، ‏"روژان"، ‏"شنگرف به رنگ سیاه"، ‏"سرطان"، ‏"غزل کفر" ،"منطق‌الطیر سلیمانی"، ‌‏"غزل کفر" و ‏"ماه منظر" اشاره کرد.
این استاد تئاتر در مقام کارگردان نیز نمایشهای زیادی را به روی صحنه برده است که عبارتند از: ‏"بن بست" ، "مهدی هرمز"، ‏"پرنده‌های شط" ،‏"حکم"، ‏"افسانه کلاغ"، ‏"مثنوی کوچه"، ‏"پالتو" ،‏"پسر کارون" ،‏"اعجاز شقایق"،‏"پرده‌های نیلگون، ‏"لیلی و مجنون" ، ‏"مرد نیک" ، ‏"ملکه جنیان" ، ‏"عروس خون" ، ‏"دایره قفقازی" ، ‏"باده خاص" ،"یادگاری" ، ‏"دزد دریایی" ، ‏"خواب دریا" ، ‏"با دهانی پر از سیب"  ، ‏"آسمان و زمین"، ‏"سه‌گانه میتراس" ، ‏"امپراطور و آنجلو"، "رویاهای خلیج فارس" و ‏"باران" و "یک دامان ماه و ستاره".
دژاکام در محیطی بزرگ شده که تعزیه و نقالی بسیار در آن اجرا می‌شد، لذا نخستین تجربه کارگردانی‌اش در دوره راهنمایی و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بود.او در خاطرات خود می گوید: اولین کار جدی‌ای که برایش دستمزد دریافت کردم، مربوط به زمان پس از دیپلم است. نخستین دستمزدم را در سال 1358 به مبلغ 30 تومان دریافت کردم. فروش بلیت هم داشتیم که بلیت‌‌ها سه تومان بود. اما در همان زمان، کسانی بودند که تا 300 تومان هم دستمزد می‌گرفتند. پس از آن، اولین حقوقی که به عنوان بازیگر گرفتم، به خاطر کار در نمایشی به نام «روی صحنه» به کارگردانی حسین مختاری بود که در تالار مولوی اجرا ‌شد.
وی همچنین در نمایشهای ‏"اسب سفید" ‏، "آسیدکاظم" ،‏"صیادان"، ‏"شب رجعت"؛‏"سقوط" ،‏"مرگ دیگری" ،‏"کرکس‌ها"،‏"روی صحنه" ،‏"غروب یک برکه"،‏"چشم آبی اقیانوس" ،‏"بحرالغرائب"،‏"فرزند" و ‏"منصور حلاج" و مجموعه های تلویزیونی متعددی همچون"روزهای به یاد ماندنی" ، "ماه شب چهاردهم" ، "آخرین دعوت" ، "مدار صفر درجه"، "پنج دقیقه تا مرز" ، "ترانه مادری"، "ببر گراز دندان"، "سالهای مشروطه"، "تبریز مه آلود" و "گمگشتگی" ایفای نقش کرده است.
کارگردان "یک دامان ماه و ستاره" درباره پیشنهادات شغلی خود توضیح می دهد: پیشنهادهای بسیاری برای برخی مشاغل غیر از تئاتر داشتم که ماهانه 30 هزار تومان درآمد داشت اما هرگز آنها را نپذیرفتم. نمایشی را در مدت 10 تا 12 ماه بازی کردم که بابت آن، تنها 8 هزار تومان دریافت کردم و به خاطر دارم 2 هزار تومان از همین مبلغ را هم وقتی با همسرم برای خرید رفته بودیم در یکی از خیابان‌های تهران، دزد زد!
وی ادامه می دهد: به خاطر علاقه ام به تئاتر بود که باوجود آنکه دانشجوی نمونه شدم و 2 بورس تحصیلی برای دکترا داشتم، نتوانستم درسم را ادامه دهم.
دژاکام بهترین اساتید خود در دانشگاه را دکتر فرهاد ناظر‌زاده کرمانی و خانم فرین‌دخت زاهدی در تئاتر و دکتر شاهین فرهت و کامبیز روشن‌روان در موسیقی‌ می داند و سعید کشن فلاح  و جابر عناصری یاد می کند. او همچنین در دوران پیش از دانشگاه به مهدی ثانی و نخستین معلم تئاتر خود، علیرضا مددی‌ اشاره می کند.
از دژاکام کتابهای "ادبیات معاصر"، "مجموعه نمایشنامه"، "شهرزاد"، "ترانه دختر شاه پریون"، "اسید" و نمایشنامه های "سرطان و ضیافت شیطان"، "ساقی و یک دامان ماه و ستاره" ، "چهار بند مخالف"، "زیباترین گل های قالی و دو نمایشنامه ی دیگر" و "دزدآب"  به چاپ رسیده و اخیرا نیز اعلام شده مجموعه ای از مونولوگ های امیر دژاکام در قالب یک کتاب به همت انتشارات نیستان منتشر می شود.
این مجموعه شامل 8 مونولوگی است که به نگارش درآورده شده و "خرس‌ها نیاز به مراقبت ندارند"، "یک نامه عاشقانه سانسور شده"، "شیشه" و "ماه منظر" از جمله این آثار هستند.
جامعه تئاتری کشور برای امیر دژاکام که در سال های حضورش در تئاتر، دریافت کننده جوایز متعددی از جشنواره های گوناگون کشور بوده است، در بیست‌ودومین دوره جشنواره تئاتر فجر در سال 1382 بزرگداشت گرفت.