هیچ گونه نظر دهی کج روانه را نسبت به داوری آثار ادبیات نمایشی نمی‌پذیرم
در مرحله آخر پنج داور را انتخاب کردیم که این پنج تن عبارت بودند از نجف دریابندری، استاد علی نصیریان، استاد جعفر والی، استاد حمید سمندریان و خود آقای حکیم‌رابط.
نشست مطبوعاتی مسابقه ادبیات نمایشی سال با حضور بهزاد فراهانی دبیر مسابقه، ایرج راد مدیرعامل خانه تئاتر و کیومرث مرادی روابط عمومی خانه تئاتر در محل خانه تئاتر و با حضور نمایندگان رسانه‌ها برگزار شد.
به گزارش سایت ایران تئاتر، در آغاز نشست مرادی گفت:«این مسابقه با همت انجمن نمایشنامه‌نویسان خانه تئاتر شکل گرفته است.»
در ادامه نشست بهزاد فراهانی دبیر نخستین مسابقه ادبیات نمایشی سال گفت:«اساس این حرکت از نخستین ملاقات روسای خانه تئاتر، هیئت مدیره و سر گروه‌های خانه تئاتر با آقای ایمانی شکل گرفت. در گذشته در این باره صحبت شده بود و طرح آن به نوعی به آقای شریف‌خدایی داده شد اما به جایی نرسید. در آن جلسه وقتی طرح را مطرح کردیم آقای ایمانی استقبال خوبی کردند و طرح و برنامه از ما خواستند. در ادامه نشستی با آقای نشان داشتیم که هیئت موسس و شورای سیاستگذاری این مسابقه مشخص شدند.»
وی در ادامه افزود:«خسرو نشان، رحمت امینی، عباس شادروان، محمدامیر یاراحمدی، یدالله آقاعباسی، خود من و خسرو حکیم‌رابط که وی یکی از موثرترین افراد در شکل گیری این مسابقه بود، به عنوان هیئت موسس و شورای سیاستگذاری انتخاب شدند و تصمیم بر این شد که انجمن نمایشنامه‌نویسان خانه تئاتر برگزیدگان نمایشنامه‌نویسان پارسی زبان را در تمام جهان معرفی کند. کار عملی این مراسم توسط خانه تئاتر و بودجه آن توسط اداره کل هنرهای نمایشی و از طریق انجمن نمایش تامین شود.»
فراهانی در ادامه خاطر نشان کرد:«دکتر نشان در ارتباط با بودجه پیش‌بینی شده خیلی مهربانی کردند و ما به دنبال حمایت مالی از درام نویسان بودیم که همیشه قناعت پیشه بوه‌اند. بودجه پیشنهادی می‌توانست معیشت یک درام نویس را حتی اگر سوم می‌شد حداقل برای شش ماه تامین کند.»
فراهانی در ادامه تصریح کرد:«نمایشنامه‌های کوتاه در عصر حاضر یک پدیده مستقل هستند بنابراین تصمیم گرفتیم این نمایشنامه‌ها را در یک بخش مستقل در کنار نمایشنامه‌های بلند بگذاریم و قرار شد در هر بخش سه برگزیده داشته باشیم و علاوه بر شش برگزیده این دو بخش، یک اثر برگزیده هم که واجد تمامی اصول درام نویسی است به عنوان اثر برگزیده انتخاب کنیم. همچنین برای محققان و مترجمان هم یک پارامتر قرار دادیم اما متاسفانه متوجه یک واقعیت نبودیم و آن هم این که یک مترجم هم می‌تواند با انتخاب یک اثر و ترجمه آن بر جریان تئاتر تاثیرگذار باشد. ما جایزه‌ای برای آثاری که ترکیبی از ترجمه و تالیف هستند قرار نداده بودیم. بعدها این بخش هم اضافه شد و ما در کل 10 برگزیده خواهیم داشت.»
فراهانی افزود:«ما برای دعوت از درام نویسان هرگز هیچ گونه اما و چرایی قرار ندادیم. هر کسی که در کره زمین پارسی زبان و درام نویس باشد می‌تواند در این پدیده شرکت کند. روی هم رفته در تهران استقبال خوبی انجام شد ولی در شهرستان‌ها این اتفاق نیفتاد که به دلیل آن هم اشاره می‌کنم. در بخش شهرستان‌ها ما به مراکز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در استان‌ها اعتماد کردیم و فکر می‌کردیم که آن‌ها فراخوان را در سطح شهرستان‌های کوچک و تمام استان ترویج و تبلیغ می‌کنند. اوایل متوجه شدیم که از بعضی از استان‌های صاحب درام، یک اثر هم فرستاده نشده است. از استان‌هایی مانند کردستان و خوزستان هیچ اثری ارسال نشده بود و این مار را بهت زده کرد. رابطه انجمن نمایشنامه‌نویسان هم با تلویزیون رابطه کم رنگی بود و روزنامه‌هایی هم که با خانه تئاتر ارتباط خوبی داشتند و اخبار ما را منعکس می‌کردند در شهرهای دیگر پخش گسترد‌ای نداشتند، در نتیجه 280 اثر بود. به همین خاطر شورای سیاست گذاری مجبور به تمدید تاریخ ارسال متن شد و فرصت ارسال متن را تا اول فروردین تمدید کردیم تا باز هم بتوانیم تبلیغ کنیم. در فروردین ماه تعداد آثار رسیده به حدود 380 اثر رسید که به هر حال برای ما مغتنم بود.»
فراهانی در ادامه گفت:«تعداد آثار رسیده از تهران دو برابر و نیم شهرستان‌ها بود و این برای من بسیار غم‌بار بود که علاقه داشتم بچه‌های زحمت کش شهرستانی دور از تشکیلات تئاتر در این پدیده حضور داشته باشند. به این نتیجه رسیدیم که خوب تبلیغ نکرده‌ایم و امسال تصمیم داریم شیوه‌های تبلیغاتی‌مان را تغییر دهیم. به طور مثال فکر می‌کردیم که بچه‌های تئاتر مهاجرت هم آثاری برای ما بفرستند ولی این اتفاق نیفتاد.»
فراهانی در ادامه نشست افزود:«آثار رسیده با رهنمون استاد حکیم‌رابط که پیشنهاد کرده بودند آثار هنرمندان تهرانی توسط داوران شهرستانی و آثار هنرمندان شهرستانی توسط داوران تهرانی داوری شوند، وارد مرحله اول قضاوت شدند.»
فراهانی در مورد شیوه داوری‌ها افزود:«به هنگام ارسال متن‌ها برای داوری اسامی نویسندگان را از روی متن‌ها برداشتیم و نمایشنامه‌ها را کد گذاری کردیم. علاوه بر این یک گروه سه نفره هم که از سه نسل انتخاب شده بودند، یک بار دیگر تمام این آثار را مورد بازخوانی قرار می‌دادند. ما به سه داور شهرستانی مرحله اول گفتیم که اگر آن‌ها اثری را انتخاب کنند آن اثر به مرحله بالاتر می‌رود، گروه سه نفره دوم آثار را یک بار دیگر مورد بازخوانی قرار می‌داد و اگر در بین رد شده‌ها با کاری برخورد می‌کردند که دیده نشده بود، این گروه آن را به ما پیشنهاد می‌دادند و در پایان این مرحله 100 اثر را انتخاب کردیم. در مرحله بعد همه داوران به جز دو تن همه تهرانی بودند. در این مرحله آثار انتخاب شده به 30 اثر که وارد مرحله سوم شده‌اند.
در بخش ترجمه و تحقیق هم برای هر بخش 3 داور انتخاب کردیم به علاوه یک متن ارمنی و یک متن فرانسوی که جداگانه مورد داوری قرار گرفتند.»
فراهانی افزود:«من هیچ گونه نظر دهی کج روانه را نسبت به این داوری نمی‌پذیرم و شرف 40 ساله هنری خودم را گروه می‌گذارم که کوچکترین حق کشی در این داوری انجام نشده است.»
فراهانی درباره مرحله آخر داوری نیز گفت:«در مرحله آخر پنج داور را انتخاب کردیم که این پنج تن عبارت بودند از نجف دریابندری، استاد علی نصیریان، استاد جعفر والی، استاد حمید سمندریان و خود آقای حکیم‌رابط.»
وی افزود:«چهار اثر که هم تحقیق و هم ترجمه بودند به دستمان رسید به همین خاطر یک بخش تحقیق و ترجمه هم در نظر گرفتیم و گروه را برای داوری این آثار انتخاب کردیم اما متاسفانه جایزه کم رنگی به آن‌ها خواهیم داد چون در ابتدا بودجه‌ای برای این بخش در نظر گرفته نشده بود.»
وی در مورد دوره‌های بعدی این مسابقه گفت:«خوشبختانه با ابقاء معاون محترم هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، استمرار این پدیده تایید شد و قرار شد رئیس خانه تئاتر و رئیس انجمن نمایش قرار دادی امضاء کنند و کارهای عملی این پروژه توسط خانه تئاتر و بودجه آن توسط انجمن نمایش تامین شود. فراخوان دوره بعد هم از همان شب جشن اعلام خواهد شد.»
فراهانی در ادامه افزود:«می‌دانیم که در سه ماه آغازین سال بودجه اداره کل هنرهای نمایشی خرج بدهی‌های وامانده از دوران سابق شد. متاسفانه مرکز دستش خالی بود و من نسبت به این نکته آگاهی کامل دارم به همین خاطر به لحاظ مالی مشکلات زیادی داشتیم. اما آقای ایمانی در یک شرایط نابهنجار و پیچیده توانستند بودجه جوایز ما را تامین کنند. با باقی مانده آن توانستیم کاتالوگ این مسابقه را هم آماده کنیم اما یاران ما هنوز دستمزدهای داوری خود را دریافت نکرده‌اند. دیروز آقای امینی به من گفتند که آقای ایمانی توانسته دستمزدهای داوری‌های مرحله اول و دوم را هم تامین کنند که همین روزها پرداخت خواهد شد.»
وی در مورد بودجه این مسابقه گفت:«بودجه پیشنهادی ما 150 میلیون تومان بود اما با شرایط پیش آمده اعلام شد که نصف این بودجه را هم نمی‌توانیم بدهیم.»
فراهانی افزود:«در واقع چیزی حدود چهار میلیون تومان از خودم گذاشته‌ام چون شرایط مالی من به خاطر کار در تلویزیون نسبت به دیگر دوستان بهتر بود، توانستم این چهار میلیون را به نوعی وام بدهم.»
فراهانی در ادامه خاطر نشان کرد:«نگاه دکتر نشان در تدوین این پدیده بسیار خلاق و دلنشین بود. دکتر نشان یکی از دلسوزترین مدیران تئاتر کشور بودند ضمن این که برگزاری این مسابقه به پشتوانه آقای ایمانی هم بود.»
در ادامه ایرج راد مدیر عامل خانه تئاتر گفت:«ما در خانه تئاتر فقط در جهت مسائل صنفی حرکت نمی‌کنیم و علاقه‌مندیم در زمینه فرهنگی و هنری هم فعالیت داشته باشیم. اگر در زمینه کارهای فرهنگی و هنری حرکتی صورت نگیرد مسائل صنفی هم معنا پیدا نمی‌کند. همیشه از این گونه طرح‌ها استقبال کرده‌ایم همان طور که سال گذشته هم هفته چخوف را برگزار کردیم و یا روز جهانی تئاتر را به طور مشترک با اداره کل هنرهای نمایشی و خانه هنرمندان برگزار کردیم.»
وی افزود:«این حرکت کانون نمایشنامه‌نویسان هم یک حرکت سازنده و مثمر ثمر بود که همه آن‌ها تلاش کردند و حتی در روزهای تعطیل هم در این جا مشغول به کار بودند و در همه موارد دقت نظر و وسواس به خرج می‌دادند.»
راد تصریح کرد:«کمتر دیده‌ایم که در این عرصه‌ها حرکات سازنده‌ای صورت بگیرد و اگر در زمینه نمایشنامه‌نویسی ضعف داریم به خاطر این است که هرگز حرکت جدی در این زمینه انجام نشده است. تئاتر همواره مظلوم بوده و نویسندگان تئاتر حتی از کارگردانان و بازیگران هم مظلوم‌تر بوده‌اند.»
وی خاطر نشان کرد:«نوشتن یک متن برای سینما و تلویزیون وقت بسیار کمتری می‌گیرد و پول و شهرتی هم که به واسطه نوشتن برای سینما و تلویزیون به دست می‌آید قابل مقایسه با نمایشنامه‌نویسی نیست. باید خیلی عشق، ایمان و انرژی وجود داشته باشد که کسی به سراغ نوشتن نمایشنامه برای صحنه برود. اگر نمایشنامه خوب داشته باشیم روی فیلم‌نامه‌ها، آثار تلویزیونی و مجموعه‌ها هم تاثیرگذار است.»
در ادامه کیومرث مرادی که کارگردانی برنامه اختتامیه این مسابقه را به عهده دارد درباره برنامه‌های اختتامیه جشن گفت:«در اهدای جوایز شکل جدیدی خواهیم داشت. پخش سه کلیپ نیز جزء برنامه‌های آن روز است. دو کلیپ سه دقیقه‌ای که درباره فعالیت انجمن نمایشنامه‌نویسان خانه تئاتر و تلاش‌های دبیرخانه است و یک کلیپ هم درباره یکی از نمایشنامه‌نویسان قدیمی است که مهجور مانده و در حال حاضر در آسایشگاه کهریزک زندگی می‌کند. از محمد نوری هم دعوت کرده‌ایم که با حضور در مراسم هم اهالی تئاتر از وی تقدیر کنند و هم قطعه‌ای از صدای ایشان را در این مراسم داشته باشیم. یک گیتاریست هم اجرای برنامه خواهد داشت. بهروز رضوی هم مجری این برنامه خواهد بود و گزارش‌های مربوط به برگزاری مسابقه نیز خوانده می‌شود.»
در حاشیه:
- بهزاد فراهانی اعلام کرد که نشر قطره در چاپ کاتالوگ مسابقه و همچنین چاپ آثار برگزیده این مسابقه همکاری خواهد داشت.
- مراسم جایزه ادبیات نمایشی سال شنبه 26 شهریور ساعت 18 در تالار وحدت برگزار می‌شود.