جای آثار نمایشی که مسائل آموزشی و علمی را به کودکان و نوجوانان گوش زد کند خالی است

ششمین نشست "صحنه کاغذی"عصر روز یک شنبه ۲۵ تیرماه با حضور دکتر مهدی بهزاد، دکتر نغمه ثمینی، دکتر بهرام جلالی پور و بهزاد صدیقی به همت کانون تئاتر فرهنگ سرای فردوس در تالار این فرهنگسرا برگزار شد.
به گزارش دریافتی سایت ایران تئاتر از روابط عمومی کانون تئاتر فرهنگسرای فردوس، در این نشست که به نمایشنامه خوانی، معرفی و نقد و بررسی نمایش نامه "افسانه پادشاه و ریاضیدان" اختصاص داشت در ابتدا بهزاد صدیقی، نمایشنامه نویس و پژوهشگر تئاتر گفت: نمایش نامه "افسانه پادشاه و ریاضیدان" از نمایشنامه های آموزشی محسوب می شود و نویسندگان از ترکیب و امتزاج دو علم ریاضی و نمایشنامه نویسی تلاش کرده اند راه حل های معماهای ریاضی را به وسیله نمایشنامه به مخاطبان نوجوان آموزش دهند.
در ادامه این نشست دکتر نغمه ثمینی، نمایشنامه نویس و استاد دانشگاه، یادآور شد: پس از نگارش طرح اولیه نمایشنامه توسط دکتر" بهزاد" و آشنایی من با ایشان، من این اثر را مجددن نوشتم و بعد به اثری تبدیل شد که هنر تئاتر در خدمت علم ریاضی قرار گرفته است.
ثمینی در ادامه افزود: این نمایشنامه را برای مخاطبان مقطع دبیرستان نوشتیم. من برای نوشتن دوباره آن از اساس، شخصیت ها و دیالوگ ها را دگرگون کردم تا به اثری برسم که با دکتر بهزاد علم ریاضیات را از این طریق بتوانیم عمومی کنیم و در بین مخاطبان نوجوان ببریم.
این نمایشنامه نویس در ادامه تصریح کرد: دست اندرکاران تئاتر ایران دغدغه ای همیشگی داشته اند که چه گونه می شود تئاتر را به میان مردم برد. استفاده از تئاتر برای آموزش– ایده ای است که همواره حرفش بوده اما کمتر به عمل در آمده– به این معنا که می تواند از هر دو سو موثر باشد: هم علوم و ریاضیات را به میان مردم ببرد و هم تئاتر را.
دکتر مهدی بهزاد، استاد برجسته ریاضیات و عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی و یکی از نویسندگان این نمایشنامه، در بخش دیگری از این نشست گفت: پس از تالیف و انتشار این اثر دکتر سعیدآبادی، نماینده دبیر کل یونسکو در ایران این نمایشنامه را مطالعه کرد و درباره آن گفت که هنر نمایش، فرهنگ بومی و علم ریاضی سه مولفه این اثر محسوب می شوند. او معتقد بود که نوآوری همراه با سبک نویسندگی، آن را به اثری بدیع بدل کرده است.
او در ادامه سخنان خود درباره تاثیر این نمایش نامه در میان استادان ریاضی گفت: پس از انتشار این کتاب به پیشنهاد دبیرکل یونسکو در ایران این اثر برای ترجمه به زبان انگلیسی پیشنهاد شد و بعد از رای زنی های فراوان برای ترجمه به زبان انگلیسی، سرانجام خودم آن را ترجمه کردم و یکی از استادان دانشگاه اروپا زحمت ویرایش آن را متحمل شدو قرار است در سال 2012 توسط یک ناشر بزرگ و معتبر آلمانی در سطح وسیعی منتشر شود.
دکتر بهزاد هم چنین تصریح کرد: ما با تالیف و انتشار چنین کتاب هایی می توانیم جلوی ریاضی ستیزی را تا اندازه ای بگیریم. نمایشنامه "افسانه پادشاه و ریاضیدان" آغازی برای نوشتن نمایشنامه های آموزشی دیگر برای پیشبرد علوم دیگر است.
دکتر بهرام جلالی پور، نمایشنامه نویس و استاد دانشگاه، در ادامه درباره وجوه مهم این نمایشنامه اضافه کرد: این که برای اولین بار نمایشنامه ای نوشته می شود که علم ریاضی و نمایشنامه نویسی را توامان به کار می گیرد تا اثری آموزشی را در میان مخاطبان خود ببرد، کار ارزشمندی است.
وی در ادامه تصریح کرد: استفاده خلاقانه از زبان طنز شروع خوب، گفت و گو نویسی ها و شخصیت پردازی های جذاب و روان از نقاط مثبت این اثر به شمار می آید.
این پژوهشگر تئاتر هم چنین تصریح کرد: برای اولین بار در ادبیات کودک و نوجوان، مساله آموزشی علمی در این شکل ارائه شده است و جای آثاری که مسائل آموزشی و علمی را به کودکان و نوجوانان گوش زد کند، در ادبیات نمایشی و داستانی کودک و نوجوان کشور ما خالی است.
دکتر بهرام جلالی پور در بخش دیگری از سخنان خود اضافه کرد: با همه ارزش های موجود در اثر و نقاط مثبت آن اما از لحاظ ساختار دراماتیکی دارای ضعف هایی است که می تواند در شکل دیگری مرتفع شود. وی گره داستانی این نمایشنامه را گره محکمی ندانست و دراین خصوص یادآورشد: به نظر می رسد بایستی نویسندگان گرهی باورپذیرتر و ملموس تر را برای ارائه داستان انتخاب می کردند. همچنین در محدودیت زمانی برای ارائه راه حل معما توسط بچه ها و حضور شخصیت به نام بحرالعلوم، چرا راه حل ها از شخصیت بحرالعلوم خواسته نمی شود؟ هم چنین این اثر سوالاتی را در ذهن ایجاد می کند. مثلا این که موضوع نمایشنامه چه قدر از مسائل کتاب های ریاضی مقطع تحصیلی نوجوانان را می تواند حل کرده و چه قدر آموزش ریاضی امروز را در مدارس ما پوشش می دهد؟
این منتقد در پایان خاطرنشان کرد: نمایشنامه از جایی که بحث آموزش آغاز و مطرح می شود، ریتمش کند شده و به همین دلیل گره داستانی اش سست می شود.
بهزاد صدیقی در پایان این نشست یادآور شد: نمایشنامه "افسانه پادشاه و ریاضیدان" از دو جنبه مهم و ارزشمند است. یکی از جنبه افسانه وار بودن و توجه نویسندگان به فرهنگ بومی و دیگری از جنبه زبان. زیرا نویسندگان ضمن استفاده از فرهنگ بومی و ملی برای ارائه داستان نمایشنامه، زبان درخوری را انتخاب کرده اند که می تواند به راحتی با مخاطبان نوجوان ارتباط لازم را برقرارکند. این که علم ریاضی به وسیله داستانی افسانه وار با زبان فارسی غیر امروزی نوشته شود با نوجوانان به ارتباط درستی دست پیدا کند و این که از طریق ارائه چنین داستانی علم ریاضی را به میان مخاطبان نوجوان خود ببرد.
گفتنی است در پایان این نشست نویسندگان و منتقدان به سوالات شرکت کنندگان و مدعوین پاسخ گفتند.