گزارشی از برگزاری جشنواره آف آوینیون و ادینبورگ فرینج 2012

صیرفی این گزارش را با نگاه از زاویه تئاتر مکان – محور Site- Specific و ارتباط و چالش تئاتری میان تماشاگران و شهر، زمینه مطالعاتی که از دید معماری و رشته جدیدPerformance Design   می آید، برای سایت ایران تئاتر  نوشته و ارسال کرده است که می خوانید:
بعد از ورود از دروازه قرون وسطایی شهر، همه جا پر از پوسترهای تئاتر است. دو سمت خیابان اصلی، دکه های فروش، و جمعیت در حال خرید و گذر. میدان های شهر پر از سایبان ها، صندلی ها و آدم هاست. گروه های کوچکی کنار هر کدام چیزی اجرا می کنند، موسیقی یا پرفورمنسی کوتاه. صف تماشاگران در کوچه ها همه جا در کنار جایگاه های اجرا، از سالن ها تا دانشگاه و مدرسه و کافه و سازه موقت چادر سیرک... نزدیک تر به مرکز شهر، با تاریک تر شدن هوا، اجراهای خیابانی از همه جا سر بر می آورند، موسیقی، حرکات موزون، شعبده. افرادی در حال عبور کارت تبلیغ تئاترشان را با توضیح کوتاهی به عابران می دهند و می گذرند. خیابان های شریان اصلی جشنواره به هم متصل اند. آرام آرام شب می شود... بساط اجراها کم و رستوران ها پر می شود... خارج از محدوده قلعه شهر بعد از گذشتن از روی پل آوینیون با آواز مشهورش، محوطه کمپینگ مملو از چادرهاست، آن هایی که آمده اند کاری ببینند یا گروه های جوانی که در حد وسعشان آمده اند تا کارشان دیده شود.                                                               
فرینج ادینبورگ
با وجود پراکندگی جایگاه ها در تمام شهر، قلب فستیوال  مجموعه ای از  چند خیابان مرکزی در بخش شهر قدیم است. بعد از قلعه ادینبورگ در ابتدای خیابان اصلی دروازه کوچکی با سازه سبک  برپا کرده اند. فروشگاه های توریستی در دو سوی خیابان، تابلوهای بزرگ جایگاه های تئاتر یا موسیقی روی ساختمان های قدیمی، کلیساها، دانشگاه ها، مراکز هنری و کافه ها...مجموعه پرفورمنس های خیابانی در هر گوشه...موسیقی، حرکات موزون، شعبده و پرفورمنس های کوتاه تبلیغ کارهای جشنواره. با تاریک شدن هوا، اجرای ویژه گارد سلطنتیMilitary Tattoo  در محوطه قلعه ادینبورگ، آغاز می شود. هر روز جشنواره در خیابان اصلی اش با گروه های اجراکنندگان جدید، ویژه و متفاوت است.
تئاتر مکان – محور (Site – Specific)
فرینج در سایت رسمی، تحت عنوان ژانر مکان – محور  Site – Specific  18 کار معرفی کرده است.
 مشخصه مشترک در بخش عمده این کارها، اجرای متن نمایشی در فضایی با کاربری واقعی مشابه است؛  Ordinary Things  در یک آپارتمان مشابه بوداپست، Rumor داستان یک زوج در یک فضای کوچک سلول مانند، Back To School   نوستالژی روزهای مدرسه در فضایی مشابه و مشارکت تماشاگران به جای دانش آموزان، Allotment   داستان ارتباط دو خواهر در یک باغچه واقعی، وWould Be Nice Though  داستان یک مصاحبه کاری در یک فضای اداری واقعی است.
مشخصه گروه بعدی استفاده از فضای جغرافیایی سایت است؛ Endure A Run Woman Show در پارک لند ادینبورگ ، ماراتن بعنوان استعاره زندگی با شکست ها و پیروزی هایش مطرح می شود و مخاطب با زن دونده در مسیرش همراه می شود، نمایش A Mid Summer Night’s Dream, Twisted Shakespeare  در باغ های گیاه شناسی سلطنتی، با مشارکت آزاد تماشاگر اجرا می شود، Macbeth در جزیره اینکلم (Inchcolm ) که باید با قایق به این جزیره رفت و با رسیدن شب (هماهنگی با زمان واقعی نیز) داستان آغاز می شود.
در این گروه برخی آثار در ایده اصلی خود چالش مشخصی بین تماشاگر با فضای جغرافیایی برقرار می کنند؛  One Minute Bird Watching    در پارک West Princes Street Gardens  ، تماشا و ثبت صوتی عبور پرندگان در یک دقیقه است. مشارکت کنندگان هر زمان که پرنده ای می بینند، کلمه "Bird " یا نام خاص پرنده را بلند می گویند. مجموعه صداها ضبط و روی سایت اینترنتی قرار داده می شود. Holly Rumble ، کارگردان اثر، می گوید این یک برداشت صوتی کوتاه از پرندگان است که در یک مکان مشخص و زمان مشخص اتفاق می افتد. این اثر قبلا در ایپسویچ و در فنلاند اجرا شده است.
اثر دیگر، The Speed Of Light  در روی ارتفاعات آتشفشانی Arthur’s Seat  با قدمت هزاران ساله تاریخی اتفاق می افتد، و صدها شرکت کننده، پیاده و دونده، این محوطه را با حرکاتی طراحی شده با نور چراغ های لباس هایشان، هر شب به شکلی جدید و ویژه روشن می کنند و خاطره تاریخی زندگی و حضور انسان ها در این منطقه را زنده می کنند. گروهNVA  با آثار چالشی در حیطه عمومی شناخته شده اند.
در گروه بعدی آثار، مشخصه اصلی کار ارتباط با زوایای تاریخی شهر است، شاید چیزی بین تئاتر و توریسم؛  The World’s Greatest Walking Tour Of Edinburgh  تور تاریخی شهر، به همراه بازی کلمات است، Gilmerton Cove  حرکت در یک مسیر حفاری شده با دست در زیر زمین، با صدها سال قدمت در کنار احضار ارواح به وسیله لوح مخصوص، Ghost And Torture Tour   تور تماشای  مجموعه وسایل شکنجه در South Bridge Vault  با تئاتر ژانر وحشت است. در این گروه اثر A Tapestry Of Many Threads  (پرده رنگین پر نخ) در یک استودیوی بافت پرده قدیمی (تاسیس 1912) در کنار دارها و وسایل بافت اجرا می شود و به بزرگداشت یک قرن از تولیدات این پرده ها در اسکاتلند در قالب موسیقی می پردازد. در ضمن با پرداختن به تاریخ، به  نوعی به تجدید پرفورماتیو در قالب هنر پرداخته شده است.
روح جشنواره تئاتر در خیابان و فضای شهری
 در محوطه مرکزی جشنواره فرینج، Virgin Money  در خیابان اصلی دو دروازه ورود و خروج، چندین غرفه فروش و 16 جایگاه اجرا برپا کرده است، که هر روز 250 نمایش در آن ها به اجرای کوتاه تبلیغی نمایش خود می پردازند. اما این نمایش های صحنه ای در قاب سبک فلزی، پا را از چارچوب پروسینیوم فراتر نمی گذارند.
در جستجوی تئاتری که جشنواره را در قالب چالشی برای تماشاگران با کالبد شهر و با زمان حاضر گره بزند، چند اجرای تبلیغی آبستره وجود دارد، که مشخصا روی سطح خیابان قدم می گذارند، با حال و هوای خیابان در می آمیزند، آن را می شکافند و به حیطه واقعیت رسوخ می کنند.
 سه جادوگر مکبث از تئاتر “Macbeth: Who is that Bloodied Man?” از گروه لهستانی Biuro Podrozy روی چوب های بلندشان از میان آدم ها می گذرند؛ یکی با چرخاندن پرچم بزرگ کار هوا را می شکافد و دو نفر دیگر تبلیغ تئاترشان را به دست عابران می دهند، نمایشی که در Old College Quad، محوطه باز مرکزی دانشکده 200 ساله ادینبورگ، در تاریکی شب اجرا می شود. بازیگران با قدم گذاشتن با چوب ها گویی فاصله تئاتر تا زندگی واقعی را در خیابان ها نمایش می دهند، عرصه عمومی را می شکافند، با آن درمی آمیزند و از میان آن می گذرند.
بازیگران “Echo and Narcissus” از گروه Rag and Bone productions  در یک تابلوی دیداری، در یک لحظه از پروسه حرکت نمایش شان، مکث کرده اند و ثابت مانده اند و گویی عابران جشنواره را با خود به مکث، ایستادن و نگاه کردن دعوت می کنند. بدن هایشان روی سطح خیابان خوابیده و با واقعیت آن درآمیخته است.          
روح جشنواره، انگار صبح ها در صف های تماشاگران در کوچه های شهر می ایستد، به صدها جایگاه می رود، تئاتر می بیند، در سالن می خورد و می نوشد و گپ می زند، و نزدیک غروب به خیابان های شهر می آید و در آنجا جمع می شود، حرکات موزون، موسیقی، نمایش های شعبده بازی و خیابانی... چیزی این روح منقطع را در خود نمی گیرد، هر جای شهر و هر ساعت روز گوشه ای از آن را پیدا می کنی.