در حال بارگذاری ...
...

یادداشت کارگردان ”یک صورتی که بنفش جایگزینش شد”

یادداشت کارگردان ”یک صورتی که بنفش جایگزینش شد”

"یک صورتی که بنفش جایگزینش شد"نام نمایشی است که از ابتدای شهریورماه در تالار انتظامی مجموعه خانه هنرمندان روی صحنه رفته است.

این نمایش با سبک خاص اجرایی خود چالشی اجتماعی را بررسی می کند که ابعاد مختلف آن در چند جهت به واسطه درک و فهم اشتباه افراد از زندگی خود و اطرافیانشان مشکل ایجاد می کند؛ این چالش را از دیدگاهی کلی می توان مهاجرت نامید. کلی به این دلیل که در آسیب شناسی مهاجرت چنان سرفصل های فراوان و پر اهمیتی مطرح می شود که در انتها هنگام جمع بندی نمی توان نام کلی این بحث را صرفا مهاجرت نهاد. مطرح شدن زیر مجموعه هایی با عواقبی چون بی کاری، جرم، افزایش جمعیت، تضادهای فرهنگی و ... بر گفته بالا صحه می گذارد.
هر یک از این سرفصل ها نگاه ویژه به مقوله مهاجرت را واجب و واجب تر می کند.
تحقیقات مختلف در سالیان طولانی نشان داده است که مهاجرت در اغلب موارد برای تصاحب شرایط بهتر زندگی است. انتخاب مقصد مهاجرت با توجه به موارد مختلفی صورت می گیرد، ولی اگر سطح دانش و فرهنگ فرد مهاجر پایین باشد این انتخاب بیشتر بر اساس اهدافی پوچ انجام می شود. به صورتی که فرد مهاجر گمان می کند که مقصد محلی برای جامه عمل پوشاندن به آرزوهایی است که سال ها حسرت رسیدن به آن ها را داشته و در نهایت وقتی در برخورد با واقعیت سرخورده می شود با آگاهی از اشتباهات خود به جامعه عکس العمل نشان می دهد.
اما گاهی اوضاع وخیم تر می شود و مهاجر مقصد را مفری برای دوری از اشتباهات خود می داند.
نمایش "یک صورتی که بنفش جایگزینش شد" با نگاهی نقادانه به بررسی عواقب مهاجرت های بی اساس می پردازد.
بررسی و تحقیق درباره معضلات اجتماعی از ابتدای فعالیت این گروه نمایشی همیشه سر لوحه آثار تولید شده بوده است. در راه نمایش معضلات جامعه اگر دانش و فرم مناسب و به روز برای اجرا رعایت نشود، اثر نمایشی رو به یکنواختی و شعارزدگی خواهد رفت. در اغلب اجراهای این گروه نمایشی تلاش بر آن بوده است تا با پرداختن به فرم های نمایشی جدید و غیر متعارف در راه هر چه جذاب تر شدن این آثار قدم برداشته شود.
روند استفاده از فرم های نامتعارف اجرایی به اجراهای گروه در سال ۸۹ و اجرای نمایش "شب و روز امروز" در تالار مولوی باز می گردد. اثری که با نگاه مستقیم و نیمه مستند به بررسی رفتارشناسانه انسان های جامعه می پرداخت. این روند در نمایش "شور گور" در سال ۹۰ به نحوی متفاوت ادامه پیدا کرد. "شورگور" بعدها  با تغییرات فراوان و نگاهی به دور از فضای تجربی با نام "از این سال ها ده هزار خنده طلب دارم" به اجرا درآمد.
می توان گفت نمایش "یک صورتی که بنفش جایگزینش شد" به نوعی تبلور همه این اندیشه ها و نقطه اوج نگاه تجربی به فرم نمایشی در سابقه فعالیت هنری این گروه نمایشی است.
آنچه واضح است این مطلب است که در همه آثار ذکر شده فرم اجرایی از دل مفهوم اصلی نمایش بیرون کشیده شده و صرفا عرض اندام کارگردانی نیست. به عنوان مثال در همین نمایش مضمون اصلی ایجاد کننده ساختار و فرم این اثر است.
طی جلسات تمرین، کارگردان با توجه به موضوع مهاجرت  ایجاد میزانسن هایی مملو از حرکات انتقالی برای بازیگران را الزامی دانست. در ادامه با توجه به نگاه نقادانه و اجتماعی متن، شیوه ای شبه اکسپرسیونیستی برای بازی بازیگران طراحی شد.
به طبع تماشاگران نیز از این قاعده مستثنا نبوده و حضور آن ها با تمهیداتی به آینه ای روبروی این نگاه نقادانه اجتماعی بدل شد.
"یک صورتی که بنفش جایگزینش شد" تحت تاثیر سر فصل مهاجرت، یک فرد از اجتماع را پیش روی تماشاگر می کشد و نقاط مهم اعمال او قبل از مهاجرت، در حین مهاجرت و بعد از آن را به نقد می نشیند. این فرد که نماینده قشر عمده ای از مهاجرین جامعه است حس و حال و شرایط خود را بازگو می کند. به دلیل جایگاهی که نمایشنامه در آن حضور دارد به آگاهی نسبی رسیده است و شرایط خود اعم از سطح دانش، علل مهاجرت، انگیزه شخصی مهاجرت و عواقب آن را با کمک دیگر شخصیت های نمایش  به تصویر می کشد.
همان طور که قبلا اشاره شد، فضای  نمایش با توجه به موضوع آن با فرمی غیر متعارف طراحی شد و به دلیل وجود عنصر حرکت در مضمون مهاجرت و لزوم  جا به جایی، حرکات بازیگران فرم طراحی صحنه را به سمتی کشاند که ناگزیر نیاز به فضایی شامل دالان های تو در تو یا همان فرمت لابیرنت احساس شد.
بازی ها نیز، که خود از عناصر اصلی پیش برنده نمایش بود، تحت تاثیر جریان نقادانه اثر چه در ظاهر و فیزیک بازیگران و چه در جریان رسیدن به نقش  و نهایی کردن شخصیت به سمت و سویی تجربی و خاص هدایت شد.
اگر قصد نتیجه گیری از پیشینه فعالیت گروه و جزئیات نمایش "یک صورتی که بنفش جایگزینش شد" را داشته باشیم به این مقصد می رسیم که اهمیت فرم و نگاه فرمالیستی از اولویت های فعالیت گروه نمایشی این اثر است.
 جدا از محتوا و لزوم به تصویر کشیدن چالش های اجتماعی در قالبی که تماشاگر را دچار یکنواختی نکند و شوق دیدن نمایش را در او بر انگیزد به طراح، نویسنده و کارگردان گروه می گویم که به واسطه میل درونی و سبک و سیاق هنری خود همیشه رویکرد فرمالیستی را در هنر نمایش می پسندم.
"یک صورتی که بنفش جایگزینش شد" از 1 شهریورماه با بازی بهرام بهبهانی، محمد روشنی، الهه افشاری، حامد دولت آبادی، سپیده چنگیزی، آتوسا افشاری و علی جوان در سالن استاد انتظامی، طی سه نوبت اجرا، پذیرای مخاطبان عزیز خواهد بود.