ما نمی توانیم منکر تأثیرگذاری تئاتر ایران درسطح بین المللی شویم و هایفست می تواند توانایی تئاتر ایران را در سطح بین المللی نشان دهد. تئاتر ایران در عرصه هنرهای معاصر قابلیت های زیادی دارد. بنابراین برای ما خوشایند است که بخشی از این توانایی از طریق هایفست نشان داده شود.

«آرتورقوکاسیان»  به مدت 10 سال دبیر فستیوال تئاتر ارمنستان است و این جشنواره را خود با جیب خالی راه انداخته است!
شنیدن واژه سخت از کسی که همه طول  روز را  کار می کند و در این سالن و آن سالن پرسه می زند، تا چیزی، حتی یک نور موضعی کوچک از صحنه جشنواره اش  حذف نشود، سخت است؛ کسی که در شلوغ ترین روزهای کاری خود لبخند از لبانش کنار نمی رود و معتقد است «تئاتر پل ارتباطی دنیاست» .
وقتی تئاتر در ذهن من پل ارتباطی می شود که کاتالوگ جشنواره هایفست را ورق می زنم: فرانسه، اسلونی، اکراین، ترکیه، ژاپن، ایران، ارمنستان، گرجستان، انگلیس ، ایتالیا و...
دبیرخانه این جشنواره با همه دبیرخانه های جشنواره ای، که تاکنون دیده ام، متفاوت است؛ هم از نظر ابعداد و هم از نظرفضای اجرایی. اتافی کوچک بدون هیچ تشریفات خاصی با نیروهای جوانی که لباس های  یک دست با علامت هایفست به تن کرده اند و همگی از هنرمندان جوان و قدیمی تئاتر ارمنستان اند که با صمیمیت خاصی در کنار هم جشنواره ای را برگزار می کنند که عنوان بین المللی دارد و برای بیشتر تئاترهای دنیا، به ویژه همسایگان ایرانی اش، کاملا شناخته شده است.
 «آرتورقوکاسیان» و«شقاکات گالستیان» تنها گردانندگان چرخ هایفست 10 ساله در طول یک سال اند و موعد برگزاری و برداشت حاصل کار که  می رسد چند تن دیگر از اهالی تئاتر داوطلبانه به این دبیرخانه کوچک می پیوندند؛ یکی از این افراد آلبرت بیگلریان  ایرانی است که سال هاست نماینده این جشنواره بین المللی در ایران و رابط تئاتر ایران در ارمنستان بوده است. هر تئاتر ایرانی  که راه به کشور اپراهای پرآوازه ببرد از زیر نگاه موشکافانه او رد شده است؛ کسی که بیشتر از آنکه درباره انتخاب هایش صحبت کند به آن ها با دقت نگاه می کند و به گفته خودش در نتیجه گیری نهایی آبروی تئاتر ایران برایش مهم ترین ملاک انتخاب و معرفی است.
 امسال سهمیه ایران در دهمین هایفست به بیشترین حد خود در این سال ها رسیده بود. هفت نمایش که چهار نمایش برای بخش اصلی و سه نمایش برای بخش جنبی انتخاب شده بودند و در نهایت با انصراف چهار گروه در نیمه راه، به دلیل مشکلات اقتصادی و افزایش دلار، سه گروه «دو لیتر در دو لیتر صلح» حمیدرضا آذرنگ، «کلمات و مرد» مهدی مشهور و«پرده برداری» حسین رحیمی (ناتوانان ذهنی و حرکتی) سرانجام نماینده ایران در بخش اصلی هایفست دهم شدند.
 هرچند سال هاست حضورنمایندگان تئاتر ایران در هایفست ارمنستان عادی شده و مانند یک سنت تکرار می شود و همین هم موجب شده تا نام این جشنواره برای تئاتر و تئاتر دوستان ایران دیگر شناخته شده باشد، اما امسال حضور قادر آشنا، مدیر کل هنرهای نمایشی ایران، به همراه پیمان شریعتی، مدیر روابط عمومی اش، در این دوره از جشنواره، به دعوت دبیر هایفست، معنای بیشتری به این ارتباط دوستانه داده بود.
 پس نخستین سوال من از «آرتو» دبیر و سیاست گذار این جشنواره و میزبان ارمنی چند ساله تئاتر ایران به بهانه همین دوستی و حضور همیشگی ایران در هایفست  بود.
«هایفست» کلمه آشنا میان تئاترهای ایران است. تقریبا نام شناخته شده ای مثل همه جشنواره های داخلی ایران به نظر شما چطور این اتفاق افتاده است، آیا سیاست گذاری و برنامه ریزی های شما هم برای حضور مداوم تئاتر ایران در این جشنواره موثر بوده است؟
دلیل اصلی  آن الویت دادن ما به انتخاب نمایش از کشورهای همسایه مان است. ما مایلیم ارتباط خوبی از نظر اجرای تئاتر با کشورهای همسایه مان داشته باشیم؛ کشورهایی مثل ایران و گرجستان که تئاتر خوبی دارند و معمولا در هایفست حضور داشته اند. ما نمی توانیم منکر تأثیرگذاری تئاتر ایران درسطح بین المللی شویم و هایفست می تواند  توانایی تئاتر ایران را در سطح بین المللی نشان دهد. تئاتر ایران در عرصه هنرهای معاصر قابلیت های زیادی دارد. بنابراین برای ما خوشایند است که بخشی از این توانایی از طریق هایفست نشان داده [:sotitr1:]شود.
به نظر می آید این جشنواره از نظر کیفیت آثار در سال های گذشته سطح بالاتری داشته و در این دوره کمی سیر نزولی پیداکرده است، مثلا امسال در مقایسه با سال گذشته که چند نمایش خوب در این فستیوال اجرا شد و من شاهدش بودم، کیفیت آثار افت کرده است، شما فکر می کنید دلیل آن چیست؟
هایفست هم مثل همه جشنواره های تئاتری دنیا، که نوسان کیفی دارند، می تواند یک سال خوب باشد و یک سال بد. این موضوع حتی در مورد جشنواره های خیلی بزرگ دنیا، مانند ادینبورگ، هم صادق است و به برنامه ریزی  هر دوره مربوط می شود. یک سال برنامه ریزی به گونه ای است که چند نمایش خوب از چند کشور دنیا به جشنواره راه می یابند و یک سال  آثار ضعیف تری وارد می شوند که اتفاقی است. مثلا ما امسال افتتاحیه بهتری نسبت به سال گذشته داشتیم و گروه ژاپن در این  روز اجرای واقعا خوبی داشتند، اما دو گروه خوب دیگر را، که قرار بود آثار خوبی در جشنواره امسال اجرا کنند، ناگهان از دست دادیم. گروه بلغارستان به دلیل تیره شدن روابط سیاسی ارمنستان و بلغارستان نتوانستند بیایند و یک گروه خوب از فرانسه هم به دلیل  مصدومیت ناگهانی بازیگرشان از اجرا در جشنواره ما باز ماندند و این طور مسایل ناگهانی همیشه تأثیرگذار است.
 تا جایی که می دانم بودجه جشنواره هایفست بسیار اندک است و شما با مشکلات مالی فراوانی مواجه اید. به نظر شما آیا بحران اقتصادی، که یک سال گذشته همه کشورهای دنیا به ویژه کشورهایی مانند ارمنستان و همسایگانش را درگیر کرده بود، بر افت کیفی هایفست دهم  تأثیر گذار بوده است؟
بله! بی پولی بزرگ ترین مشکل ماست. بودجه ای که وزارت فرهنگ و هنر ارمنستان برای برگزاری هایفست اختصاص می دهد، حدود70 هزار دلار است و باقی را ما باید از طریق جذب حامیان مالی تهیه کنیم که در نهایت بودجه زیادی نمی شود. بنابراین برای دعوت از گروه های بزرگ دنیا با مشکل مواجه می شویم، آن ها برای اجرا در هایفست پول زیادی از ما می خواهند و ما نمی توانیم با این بودجه مبلغ درخواستی آن ها را پرداخت کنیم. از سوی دیگر روابط سیاسی بین دولت کشور ما و دولت برخی از کشورها هم تأثیر فراوانی در فراهم شدن حضور برخی گروه ها دارد و همین نیز یکی از دلایل افت کیفی جشنواره امسال بود. ولی ما همچنان تلاش می کنیم با وجود مشکلات مختلف ناامید نشویم و همراه با اعضای دبیرخانه به تلاشمان برای هرچه بهتر شدن جشنواره ادامه می دهیم.  همچنین به طور مرسوم هایفست نیز مانند همه جشنواره های مختلف دنیا دوستان و دشمنانی در کنار خود دارد؛ افرادی در ارمنستان از ما حمایت می کنند و افراد دیگری حمایت نمی کنند و موجب مشکلاتی می شوند که البته این دیدگاه از نظر من بیشتر سوءتفاهم است تا واقعیت اصلی برای افت کیفیت جشنواره. مهم این است که هدف اصلی برای برگزاری هایفست و همکاری دسته جمعی ما شکوفایی تئاتر ارمنستان است.
این افت و سیر نزولی، که از آن صحبت کردم، در میزان استقبال مخاطبانتان هم دیده می شود. سال گذشته با وجود اینکه جشنواره رایگان نبود و تماشاگران برای دیدن نمایش های هایفست باید بلیت می خریدند، سالن ها مملو از تماشاگر بود، ولی امسال با وجود آن شما  فروش بلیت را حذف کرده اید، اما مخاطبان کمتری در سالن ها دیده می شوند؟
بله. امسال تماشاگران ما کمتر از سال پیش بودند که خود ما هم دلیلش را نمی دانیم، چون از نظر تبلیغات و برنامه ریزی و اطلاع رسانی درست مثل سال گذشته عمل کردیم.
فکر  نمی کنید شاید دلیل آن به ضعف  برنامه ریزی جشنواره امسال  یا افت کیفیت آثارمربوط می شود؟
خیر. برنامه ریزی نمی تواند تأثیر چندانی در این زمینه داشته باشد، چون همه چیز مانند سال پیش برنامه ریزی و اجرا شده است. من فکر می کنم حضور برخی از گروه های شناخته شده، که چند بار در دوره های قبل حضور داشتند و کارهایشان را مخاطبان هایفست قبلا دیده و پسندیده بودند در جذب مخاطب سال گذشته موثربود،امسال گروه ها اندکی نسبت به سال گذشته برای مخاطبان هایفست ناشناس ترند.
چرا بیشتر نمایش های این جشنواره بیش از آنکه آثاری متمرکز بر مفاهیم دراماتیک و مبانی اندیشه محور باشد، آثاری فرم گرا مبتنی بر حرکت  و جلوه های ویژه تکنولوژی مثل تصاویر ویدیو پروجکشنی، آثار بدون دیالوگ یا بهتر بگویم نمایش حرکتند، این نوع انتخاب دلیل خاصی دارد؟
ما باید به سلیقه بیشتر مخاطبانمان توجه کنیم. برای انتخاب آثار هایفست، در بخشی نگاه خودم را بررسی می کنم، بعد به سلیقه و دیدگاه مردم فکر می کنم که باید بتوانیم به سمت تئاتر جذبشان کنیم. در واقع خودم را جای روشنفکران و مهمانان خارجی می گذارم و با جمع بندی سلیقه همه این آثار انتخاب می شود. همچنین باید در مرحله دوم به آثاری فکر کنیم که امکان اجرا در سالن های ما را داشته باشند. ممکن است کارهای خوبی به ما پیشنهاد شود که با توان مالی و امکانات صحنه ای ما مناسب نباشد و در نهایت نتوانیم انتخابشان کنیم.
 
و آخرین سوال من از شما به عنوان یک هنرمند تئاتر ارمنستان نه دبیر هایفست این است که آیا معتقدید تئاتر در کشور شما، که در این سال ها، در ابعاد پیشرفت کرده  و جایگاه خود را در تئاتر دنیا پیدا کرده است؟
اگر به گفته شما کشور ما رو به رشد است، پس طبیعتا تئاترش هم رو به رشد است. تئاتر نسبت به هنرهای دیگر بیشتر به اجتماع نزدیک است و در واقع بازتاب جامعه است. اگر در جامعه ای گرسنگی باشد، تئاتر هم گرسنه است. تئاتر مانند سینما نیست که بتواند بازتاب هر دوره را برای مخاطب دوره های مختلف نمایش دهد، تئاترهنر زنده و واقعیت امروز جامعه برای مخاطب است. اگر کشور و جامعه ارمنستان واقعا در حال پیشرفت باشد، پس تئاترش هم در حال رشد و پیشرفت است.