دکتر علی منتظری ضمن اظهار تاسف از تبدیل مرکزهنرهای نمایشی به ادراه کل در مراسم اختتامیه کنگره بزرگ تئاتر کشور:
در حال حاضر که همه چیز سر جایش نیست نباید توقع داشته باشید که کسی به شما پول دهد. یکی از شرایط این است که باید دنبال پول برویم.بودجه مسئله مهمی است و سامان دادن به آن بر عهده مدیران تئاتر است آنان باید راه بیافتند. پول از آسمان نمیافتد.
دکتر علی منتظری رئیس جهاد دانشگاهی در مراسم اختتامیه کنگره بزرگ تئاتر کشور حضور یافت.
رییس سابق اداره کل هنرهای نمایشی در این مراسم با اشاره به حادثه دلخراشی که روز گذشته رخ داد گفت:« اجازه میخواهم به پاس تمام محبتهایی که به من دارید سپاسگذاری کنم. من خودم را شایسته این همه تعابیر اغراق آمیز نمیدانم، من هم عضو کوچکی از خانواده تئاتر هستم، سال 76 نیز روی همین صحنه آمدم اما صحبت نکردم، اکنون نیز خیلی به خودم حق نمیدهم که اظهار نظر کنم. امیدوارم با حضور اساتید و پیشکسوتان که ما از وجود آنها برخورداریم این راه را به سلامت طی کنیم و تا زمانی که هنرمندانی مثل استاد علی نصیریان و سایر هنرمندان حضور دارند از وجود آنها بهرهمند شویم.»
وی افزود:«گاهی سوال میشود که اصولاً مسئولان ما تئاتر میخواهند یا خیر، این سوالی درست و به جا است، اما همان طور که اشاره شد، اگر به دنبال پاسخ آن هستیم باید ببینیم پاسخ داده شده یا خیر، به نظر من بهترین وجه پاسخ داده شده، که پیام رئیس جمهور مصداق آن است. هرچند که در دورههای قبل نیز جلساتی با هنرمندان گذاشته شده است.
برخی از دوستان به یاد دارند که وقتی رهبر معظم، رئیس جمهور بودند از ما میخواستند که آثار منتخب جشنواره فجر در تالار وحدت برایشان نمایش داده شود.
در این کشور بالاترین مرجع تصمیم سیاستهای فرهنگی کشور، شورای انقلاب فرهنگی است که اتفاقاً 19 آذر سال روز این شوراست. این شورا طی حیات خود، نماد سازیهای گوناگونی را به وجود آورده، اما دو سیاست را به تصویب رسانده است.
اول، سیاستهای فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، دوم سیاست هنرهای نمایشی در جمهوری اسلامی ایران. این بدین معنی است که سیاستهای تئاتر مشخص شده و تصویب شده است.»
منتظری با اشاره به حمایت دولت از تئاتر، گفت:«با توجه به بند 24 از اصول سیاستهای فرهنگی، دولت موظف است، شرایط تولید نمایش و حمایت لازم را برای اعتلای تئاتر فراهم کند.
در حوزه پژوهش نیز اشاره شده است که به منظور باروری استعدادها و افزایش آگاهی و دانش لازم است دستگاههای ذیربط وظایف زیر را انجام دهند:
اول تقویت و ترویج تئاتر بر عهده وزارت آموزش و پرورش نهاده شده و این وزارتخانه باید برنامه مشخصی تهیه و با همکاری وزارت ارشاد اسلامی به آن بپردازد. در ضمن فرهنگستان نیز موظف به ارائه طرحهای کاربردی در این حوزه شده و صدا و سیما نیز موظف به حمایت از این طرحهاست.
وی افزود:«ماده پنجم مصوبه شورای انقلاب فرهنگی به تبادل نظر با گروههای خارجی و ماده شش به جشنوارهها میپردازد.»
وی تاکید کرد:«در این سیاستنامه 6 ماده وجود دارد. اول به هدف و ضرورت تئاتر، دوم به ضرورت حمایت دولت و در مرحله سوم به بحث نظارت و در ماده چهارم به آموزش و پرورش پرداخته است.»
وی افزود:«نگاه نسبتاً جامعی در این مصوبات به تئاتر وجود دارد که امیدواریم دوستان عزیز ما در وزارت ارشاد به آن عنایت داشته باشند تا بتوانیم بخشی از مشکلاتی که تئاتر با آن مواجه است را مرتفع سازیم.»
وی درباره گره اصلی تئاتر گفت:«در زمانهای مختلف بیان شده از زمان جشنوارههای شهرستانی در زمان آقای نصیریان تا امروز حرفها همواره تکرار شدهاند.»
وی مشکل نخست را در بخش آموزش و پژوهش دانست و افزود:«رفع این مشکل به آموزش عالی مربوط میشود و از حوزه فعالیت ارشاد خارج است. میشنویم که مدام گفته میشود گزینش درست و مناسب نیست و کارگاه وجود ندارد. اگر بخواهیم این مشکل را در حوزه ارشاد یا انجمنهای نمایش رفع کنیم میتوانیم از نمونههای گذشته مثال بزنیم، طرحی که هنرمندان پیشکسوت را به شهرستانها میفرستادیم و کلاس و کارگاهی در مدت یک ماه برگزار میشد و بچهها به کار عملی میپرداختند.»
وی افزود:«شاید با فرستادن نوارهای ویدئویی برای آموزش غیر حضوری بتوان همچون گذشته اقدام کرد. اینک با پیشرفتهای به دست آمده میتوان از راه دور و به صورت زنده کلاس برقرار کرد و در اقصی نقاط کشور نیز امکان آن فراهم است.»
وی راهکار دیگر را در رفع مشکلات آموزش تئاتر خرید کتاب عنوان کرد و گفت:«در این مسیر دیگر نمیشود دشمن فرضی درست کرد. مطالعه و تشکیل جلسات خوانش و بررسی آثار همچون گذشته باید صورت گیرد. در این باره انتظار بیشتری از جامعه تئاتر میرود که در تعمیق فرهنگ جامعه نقش دارند.»
وی درباره بحث بودجه گفت:«بودجه مسئله مهمی است و سامان دادن به آن بر عهده مدیران تئاتر است آنان باید راه بیافتند. پول از آسمان نمیافتد.»
وی افزود:«در حال حاضر که همه چیز سر جایش نیست نباید توقع داشته باشید که کسی به شما پول دهد. یکی از شرایط این است که باید دنبال پول برویم.»
وی ادامه داد:«نمایندگان مجلس، ائمه جمعه صاحب منصبان میتوانند به ارتقاء سطح بودجه کمک کنند. چرا دور خودمان یک طناب بکشیم و بگوییم فرق داریم.»
وی افزود:«نمیگویم شخصیت خودمان را و یا تئاتر را قربانی برخی سیاستها کنیم ولی مطمئن هستم که اگر برویم موفق میشویم چون فن بیان میدانیم و تئاتر بلدیم.»
وی با یادآوری خاطرهای از سال 67 گفت:«در آن سال پرمشکل طی ملاقات حضوری با نمایندگان مجلس و کمیسیون تصویب ردیف تحول در بودجه جدید را گرفتم. این ردیف تحول و گسترش تئاتر کشور بعدها تا صد میلیون هم رسید که در آن زمان مبلغ زیادی بود.»
وی مسئله دیگر تئاتر را تشکیلات آن دانست و با ابراز تاسف از تبدیل شدن مرکز هنرهای نمایشی به اداره کل گفت:«تئاتر باید سازمان داشته باشد. سازمان هنرهای نمایشی جمهوری اسلامی ایران باید شکل بگیرد وگرنه همچنان در دسته دوم و سوم و چهارم باقی میمانیم.»
وی ادامه داد:«زمینهها و امکانات آن موجود است. با کمک مشاور هنری رئیس جمهور و ارشاد این اشکال اساسی باید رفع شود.»
وی افزود:«اگر پول، امکانات و سازمان فراهم باشد ولی فکر و اندیشه نباشد هیچ اتفاقی نمیافتد.»
وی بر شکل گیری گروهها تاکید کرده و گفت:«همه میدانیم که مشکلات معیشتی و زندگی وجود دارد ولی باید این حوزه را جدی بگیریم. مدیریت تئاتر نیز خوشبختانه درباره توجه به گروهها اعلام آمادگی کرده است.»
وی با این درخواست که بهتر است اختلافات را کنار بگذاریم گفت:«زحمت و کار یکدیگر را کوچک نشمریم. در زمان ما یک شعار وجود داشت که ما خدمتگزار هنرمندان تئاتر هستیم. من به شرایط حاضر خوشبین هستم.»
وی با اشاره به توجه مطبوعات به تئاتر گفت:«در حال حاضر که مطبوعات سخاوتمندانه به تئاتر میپردازند و در تمام روزنامهها تئاتر صفحه دارد باید از این فرصت استفاده کرد. در دولت عدالتخواه و مهرورزی و کمک به محرومان، از سنگر تئاتر حمایت کردن جزء شعارهایی است که در دل بچههای تئاتر وجود داشته است. افسوس میخورم که گاه تئاتر ما مروج فرهنگ پول و بورژوا شده است.»
وی در پایان گفت:«تئاتری که بشر را درگیر نکند و به فکر نیاندازد، تئاتر نیست.»