برهانی مرند: تنها اندیشمندان در عرصه تئاتر باقی می‌مانند

مهر: تنها کسانی در عرصه تئاتر باقی می‌مانند که نسبتی با اندیشه داشته باشند. این روا نیست که ما بسیاری از ورشکستگی‌های تاریخی و فکری خودمان را به کسانی نسبت بدهیم که با انگیزه‌های والاتری آمده و چراغ جشنواره را تا امروز با رقابت فروزان نگه داشته بودند.
نادر برهانی مرند، نویسنده، کارگردان و بازیگر تئاتر، ضمن بیان این مطلب گفت: "من از رقابتی بودن یا نبودن جشنواره دفاع نمی‌کنم. فقط معتقدم جشنواره تئاتر ماحصل بیست و چند دوره تلاش دوستان ما در عرصه مدیریت تئاتر کشور بود و حالا عوض شدن شیوه قبلی، که بیشتر از روی سلیقه بوده نه کار کارشناسی، خفت مدیریت تئاتر کشور را به دنبال دارد."
برهانی در ادمه افزود: "به هر حال بحث رقابت در این وانفسای تئاتر ما و آن فضای نو و باطراوتی که در جشنواره بود می‌توانست خلأهای تئاتر ما را پر کند. حالا این شور و هیجان برداشته شده و هیچ چیزی جایگزین آن نشده است. این رقابت نه فقط برای کسب جایزه و رقابتی شبیه اسب‌دوانی که بعضی از اساتید ما از آن یاد می‌کنند، بلکه شور و هیجانی بود، هر چقدر هم کاذب، که باعث می‌شد همه گروهها حداقل برای شش هفت ماه خود را بیمه کنند."
این نویسنده و کارگردان تئاتر به "مهر" گفت: "بعضی از هنرمندان ما بحث رقابتی شدن را چنان عنوان می‌کنند که گویی این خبط فقط از جانب تئاتر مهجور و آرام ماست. در حالی که در بسیاری از جشنواره‌های دنیا تئاتر به صورت رقابتی برگزار می‌شود. علاوه بر آن بسیاری از مسابقات فرهنگی به صورت رقابتی برگزار می‌شود."
برگزیده جشنواره بیست و دوم در بخش کارگردانی اضافه کرد: "کسی که در حوزه تئاتر کار می‌کند، چه با رقابت و چه بی‌رقابت، خیلی به سکه و ماجراهایی از این دست دل نمی‌بندد. تئاتر عرصه اندیشه عظیمی است و تنها کسانی در این عرصه باقی می‌مانند که نسبتی با اندیشه داشته باشند. این روا نیست که ما بسیاری از ورشکستگی‌های تاریخی و فکری خودمان را به کسانی نسبت بدهیم که با انگیزه‌های والاتری آمده و چراغ جشنواره را تا حالا با رقابت فروزان نگه داشته بودند."
وی در ادامه اضافه کرد: "به هر حال داوری و سره از ناسره تمیز دادن تئاترها در فرصتی مثل جشنواره تئاتر جای خالی نقد و ارزشگذاری‌های هنری تئاتر ما را پر کرده بود. جشنواره رقابتی محلی برای کشف استعدادهای ناشناخته بود و در این بین نمونه‌های بسیاری را می‌توان مثال زد که محصول جشنواره رقابتی هستند که با تعطیل شدن بخش رقابتی نگرانی من این است که دیگر این استعدادها امکان رشد نیابند."
برهانی مرند در پاسخ به این سئوال که جشنواره تئاتر غیررقابتی چه ویژگی باید داشته باشد گفت: "جشنواره غیررقابتی وقتی مورد قبول قرار می‌گیرد که فرصت واقعی به گروههای حرفه‌ای داده شود تا آنها بتوانند در یک سال، پنج یا شش نمایش را به اجرای عموم ببرند و از دل همه آن اجراها یک نمونه را به عنوان بهترین اجرا از دید تماشاگران و کارشناسان در جشنواره شرکت دهند که با این شرایط مسخره و کمبود امکانات راه به جایی نمی‌برد. در شهرستان‌ها اعلام کرده‌اند شرط حضور یک اثر در جشنواره اجرای عمومی آن است. من با بچه‌های شهرستانی در ارتباطم. خیلی از این گروهها شبی فلان قدر را باید در شرایطی به شهرداری بپردازند که حتی ده نفر مخاطب ندارند. چرا؟ چون ملاک جشنواره امسال اجرای عمومی است. این بودجه را یک گروه شهرستانی چطور باید بپردازد؟"
نویسنده و کار گردان نمایش "چیستا" در پایان گفت: "به نظر من کسی که این تغییر را طراحی می‌کند و اجرای تئاتر را می‌خواهد نهادینه کند، نه از فرصت تنگ جشنواره که باید از جاهای دیگری شروع کند."