نگاهی به موسیقی نمایش”ملودی شهر بارانی”ساخته”سعید ذهنی”

مهدی وجدانی:
انتخاب آهنگسازی با تجربه‌های فراوان و آشنا با علم دو رسانه تئاتر و موسیقی و همچین رهایی او از قید و بند محدودیت در ارکستراسیون موجب می‌شود تا اولین موسیقی کاملاً آکوستیک در حوزه تئاتر در نمایش”ملودی شهر بارانی” به کارگردانی هادی مرزبان شکل بگیرد.
استفاده از نوازندگانی که هر یک به تنهایی نامی در موسیقی محسوب می‌شوند و نام هر کدام از اعضای تیم اجرایی موسیقی”نمایش ملودی شهر بارانی” سبب اعتلای نام آهنگساز یا قطعه خلق شده می‌شود، موجبات تغییر در دیدگاه‌های آهنگ‌سازان فعال در عرصه تئاتر را به وجود می‌آورد و شاید زمینه را برای حضور بزرگان در این عرصه فراهم کند. از آن جا که طراحی صحنه و لباس این نمایش کمکی به معرفی موقعیت جغرافیایی نمایش‌ نمی‌کند، آهنگساز نیز تا حدی خود را در همین راستا قرار می‌دهد اما در جایی زیرکی خود را برای خارج کردن اثر از یکنواختی با خلق یک قطعه آوازی با شعری از”شیون فومنی” نشان می‌دهد. و ای کاش که در تم اصلی موسیقی از بافت موسیقی گیلکی استفاده بیشتری می‌شد. تماشاگر در هنگام شنیدن این قطعه آوازی تاثیرگذار به ناگاه خود را در موقعیت زمانی و مکانی نمایش می‌بیند.
با یک برگشت به گذشته و بررسی آثار”سعید ذهنی” و در مقایسه با موسیقی نمایش‌هایی مانند”رابعه”، ”لیلی و مجنون” و .... متوجه می‌شویم این اثر نتیجه نیمی از توانایی‌های آهنگساز بوده و حتی در بعضی از مواقع به بی‌حوصله‌گی او در خلق تم اصلی می‌توان پی برد.
در نوع آرنژمان این موسیقی سوالاتی به وجود می‌آید به عنوان مثال بهتر نبود ساز کمرنگ”باقلاما” در آرنژمان این موسیقی حذف و به جای آن سازی با چنین مشخصات صدایی جانشین می‌شد تا بتوان به واسطه آن ملودی‌های بیشتری خلق کرد؟ یا قطعه آوای کلاسیک سوپرانو که با پخش آن موسیقی را از حال و هوای نمایش و زمان اتفاقش به کلی دور می‌کند و موسیقی مدرنیته را نمایان می‌کند با این که کاملاً با حس آن صحنه موافق است و یا قطعه”نی” که به لحاظ اجرایی با قطعات تنظیم شده ارکستر زهی در صحنه‌های قبل تفاوت دارد. این‌ها از نکات بی‌حوصله‌گی آهنگساز محسوب می‌شود. ولی این نکات را می‌توان به خاطر جسارت آهنگساز در خلق موسیقی کاملاً آکوستیک برای تئاتر و تنظیم قوی موسیقی به فراموشی سپرد و به فکر جریان تازه‌ای در موسیقی تئاتر بود. شاید حضور چهره‌های شاخصی مانند: اردلان کامکار یا کریم قربانی و حتی همایون رحیمیان موجبات حضور سایر بزرگان موسیقی را در عرصه تئاتر فراهم کند.