گزارش جلسه نقد و بررسی نمایش «قصر»
جلسه نقد و بررسی نمایش «قصر» با حضور حسین نمکین، علی قلی‌پور، عابس خلقی و آرمین جوان برگزار و ضمن بررسی جنبه‌های دراماتیک اثر، تقابل آثار کافکا با روند نمایشی شدن مورد بحث و گفت‌و‌گو قرار گرفت.
به گزارش دریافتی سایت ایران تئاتر، در این جلسه که اجرای آن را عابس خلقی برعهده داشت، از سه منظر اقتباس، اجرا و نقد درباره اجرای «قصر» گفت‌و‌گو شد.
قلی پور در آغاز صحبت‌هایش نمایش «قصر» را یک اثر متن محور معرفی کرد که در اجرا با استفاده از تکنیک‌های حرکت و بدن شکل گرفته‌است. وی با اشاره به دشواری نقد آثاری که بر حرکت استوار هستند گفت: «خوشبختانه در این نمایش اثری از حرکت های اغراق شده که ازنیمه دهه 70 در تئاتر باب شد خبری نیست و کارگردان این نمایش نگاه ظریف و حداقلی به حرکت و جنس حرکت در کارش داشته‌است.»
حسین نمکین نیز صحبت‌های خود را با پرداختن به این جمله که تئاتر جدی و رادیکال تئاتری است که با فرم تئاتر روبرو می‌شود گفت: «در این اثر مخاطب برخوردی دوگانه و مبهم دارد چون اثر سرراست و راحت نیست. این سوال را مطرح می‌کنم که آیا قصر یک نمایش ابزورد است؟ چقدر صفت تئاتر ابزورد در آن دیده می‌شود؟ حتی با توجه به قطع ارتباط، نوع کارکرد زبان، تکرار و... من هیچ چیز ابزوردی در این کار ندیدم چرا که هر کاری که با نفس مکانیزم‌های شکل گیری معنا درگیر می‌شود ابزورد نیست.»
وی با اشاره به چهارچوبی که صحنه در مقابل اثر قرار می‌دهد گفت: «تئاتر جدی این فاصله و چهارچوب را می‌شکند و با این مرز در می‌افتد.»
قلی پور نیز در ادامه به مضمون تکرار در این اثر پرداخته و پرداخت کاراکتر اصلی را در این فضای تکرار موفق دانست. وی تصویری که از دوقلوهای هراس آور ارائه شده را کامل ارزیابی کرده و حضور کاراکتربندی های آثار کافکا مانند منشی‌ها، دو قلوها، کارمندان دونپایه و .. را یکی از جنبه‌های موفقیت‌آمیز اقتباس آرمین جوان از رمان «قصر» عنوان کرد.
عابس خلقی نیز به دوگانه بودن شخصیت های آثار کافکا اشاره کرد و تقابل خود واقعی کاراکتر با عمل‌اش را یکی از دشواری‌های بازیگری در این نمایش دانست. وی استفاده درست از در را که یکی از عناصر آثار کافکاست ستود.
آرمین جوان نیز در پاسخ به نکات گفته شده بیان کرد: «اصلا قصد نداشتیم ابزورد باشیم، شخصا واکنشی نسبت به تئاتر تجربی و تئاتر مشقت دارم و معتقدم که مدت هاست راه را اشتباه می رود و متاسفانه تماشاگر به آن عادت کرده‌است.»
وی درباره اجرای این نمایش هم توضیح داد: «برای ما کافکا مد نظر بود. نمایشنامه و ایده‌های اجرایی ، دیالوگ‌ها و ... طی ماه‌های طولانی مطالعه و تمرین شکل گرفت.همه چیز با دقت چیده شده تا منظر کافکا دیده شود.»
جوان با اشاره به آنچه در سال‌های تحصیل و کار تئاتر آموخته گفت: «تئاتر امروز ما آنقدر پدر بدی است که المان های تربیتی‌اش را قبول نمی‌کنیم و همین شروع یک حرکت تازه است.»
حسین نمکین در بخش پایانی این جلسه 2 ساعته زبان آثار کافکا را خشک و هوشیار عنوان کرده و حضور یک پلات ثابت در آثار او را یکی از راهبردهای ارزیابی آثار دراماتیکی که از داستان ها و رمان های او اقتباس می‌شوند معرفی کرد.
وی با اشاره به زندگی‌نامه کافکا و مقایسه پلات در چند داستان و رمان او گفت: «در آثار کافکا با هندسه‌ای نا متعارف روبرو هستیم. در آثار او با زور ناب قانون مواجه‌ایم. او پلاتی غیر از زندگی واقعی‌اش ندارد و همین دلیل در عین اسرار آمیزبودن آثارش باعث همزادپنداری نیز می‌شود.»
در این جلسه مباحث تغییر شخصیت اصلی داستان، دوگانگی شخصیت، افزودن عناصر نمایشی به کافکا، سیال بودن مکان ، تاثیر اشیا روی کنش‌های فردی، دقت کارگردان در به پرانتز بردن سایکولوژی و درک دراماتیک بازیگر به نفع کافکا در نمایش «قصر» و ... مطرح و مورد گفت و گو قرار گرفت.
نمایش «قصر» هر روز غیر از شنبه‌ها ساعت 19 در سالن استاد سمندریان تماشاخانه ایران شهر روی صحنه است و علاقه‌مندان می توانند از طریق سایت‌های www.tamashakhaneh.ir و www.tiwall.com نسبت به پیش‌خرید بلیت‌های این نمایش اقدام کنند.