گفت و گو با «فیلیپ هوارد» کارگردان نمایش «وقتی بلبل از خواندن باز ایستاد»
نمایش «وقتی بلبل از خواندن باز ایستاد» محصول شرکت تراورسه و کار مشترک دو کشور اسکاتلند و فلسطین در بیست و سومین جشنواره‌ی تئاتر فجر به روی صحنه می‌رود. این نمایش را جاشهاده نوشته و فیلیپ هوارد کارگردانی آن را بر عهده دارد.
ترجمه: مجتبی پورمحسن
نمایش «وقتی بلبل از خواندن باز ایستاد» محصول شرکت تراورسه و کار مشترک دو کشور اسکاتلند و فلسطین در بیست و سومین جشنواره‌ی تئاتر فجر به روی صحنه می‌رود. این نمایش را جاشهاده نوشته و فیلیپ هوارد کارگردانی آن را بر عهده دارد.
برای آشنایی بیشتر با این گروه و فیلیپ هوارد گفت و گوی فیلیپ فیشر را با او می‌خوانید:
فیلیپ هوارد همچون همتای انگلیسی‌اش ریکسون مرد منطقی و معقولی در جریان نوی نمایشنامه نویسی اسکاتلند است.
او نیز همچون یان ریکسون اعتقاد دارد که شغل رویایی‌اش را بر عهده گرفته است. «جالبترین شغل در تئاتر بریتانیا» این جمله می‌تواند در بحبوحه‌ی غوغای جشنواره‌ی ادینبورو گفته شده باشد یا در زمانی که فیلیپ به مدت یک هفته کاملا تئاتر را کنار گذاشته است.
جشنواره
هوارد اذعان دارد که سه هفته در ماه آگوست مایه‌ی حیاتبخش تئاتر هستند و باجه‌های فروش بلیت تئاتر مملو از جمعیت می‌شوند. او به زیبایی این روزهای خاص را توصیف می‌کند وقتی می‌گوید: «جشنواره فصل نمایش بی‌کلام (پانتومیم) ماست.بدون جشنواره ما زنده نمی‌مانیم. بنابراین ما همیشه باید انسجام هنری مان را حفظ کنیم.»
این نوع موفقیت‌های مالی به او اجازه می‌دهد که بقیه‌ی سال را به آزمودن تجربه‌های نو بگذراند. همچنین باعث می‌شود تا آینه‌ی تمام نمای تئاتر اسکاتلند به طور کلی و نمایش روشنایی لرزان لیندا مک لین به طور خاص خلق شود.
کارگردان تراورسه شاید بدون های و هوی و جار و جنجال خوشحال‌تر از بقیه باشد که او دارد این چنین استادانه کار می‌کند. با چهار نمایشی که در هفته‌ی اول برنده‌ی جایزه شده‌اند او باید خیلی خوشحال باشد. جشنواره فرصت خوبی برای دیدار با کسانی است که مایلند در آینده با تراورسه همکاری کنند.
او علاقه‌مند است که تاکید کند اگر تراورسه درباره‌ی چیزهای فراتر از نمایشنامه نویسی اسکاتلندی است و اعتقاد دارد که نمایش جنبی که او کارگردانی کرد، «وقتی بلبل از خواندن باز ایستاد» نمونه‌ی خوبی از نمایش با اهمیت بین المللی است که بر شالوده‌ای متعارف ساخته شده‌اند: «در چند سال گذشته دیدگاه‌های ما به واسطه‌ی ترجمه‌ی آثارمان به زبانهای دیگر بین المللی‌تر شده است. «این موقعیت باعث می‌شود که از این پس فرصت اجرایی تورهای نمایشی بیشتری نسبت به قبل ایجاد شود.
کار هر روزه
فعالیت ادبی غیر عادی است چنان که طی دوره‌ی شلوغ سال یعنی از فوریه تا آوریل تئاتر از یک سو مشغول سنجش کارها برای اجرا در آگوست است واز طرف دیگر مشغول کار هر روزه است.
نه تنها او به همراه دیگر همکارانش متن‌ها را می‌خواند بلکه گروه تمام وقت سی نفره‌ای که او تشکیل داده است از این ویژگی برخوردارند که می‌توانند و مایلند که متن‌ها را ارزیابی کنند. به عنوان نمونه از نگاه او این یکی از ویژگی‌های کلیدی سوابق شغلی مدیر گیشه‌ی فروش است.
به طور متوسط فیلیپ هوارد هر دو تا سه نمایش را در سال کارگردانی می‌کند. البته بستگی دارد که از نگاه او چه کسی برای کارگردانی نمایش‌ها ارجح تر باشد. در واقع در سال 2004 به خاطر اینکه او در جاهای دیگر بود. «بلبل از خواندن باز ایستاد» تنها نمایشی بود که او کارگردانی کرد.
تورها
هوارد از اینکه فقط معدود نمایش‌های اسکاتلندی می‌توانند در لندن به روی صحنه روند. اگر چه او اعتقاد دارد که وضعیت کم کم در حال بهبود است و شرکت تراورسه در این پیشرفت پیشقدم است.
او هوشمندانه مشکل اسکاتلندی‌ها را تحلیل می‌کند: «نوعی بد گمانی و ترس نسبت به نمایشنامه نویسی اسکاتلندی وجود دارد که به سوی تحریف گوناگون رمانهایی مثل «تغییر مسیر» بر می‌گردد.
او با تندی نسبت به این سو تفاهم واکنش نشان می‌دهد و می‌گوید: «نمایش‌های اسکاتلندی جالب‌تر، متنوع‌تر و پیچیده‌تر از چنین رمانهایی است.»
هوارد یکی از افتخارات استثنایی عالم نمایش اسکاتلند است می‌گوید: انرژی، تنوع و هیجان بیشتری در اطراف من وجود دارد و تئاتر در اسکاتلند امروزه نه تنها پرتحرک است بلکه چشم اندازی جهانی دارد.»
او از اختلاف بین واکنش لندنی‌ها نسبت به تئاتر ایرلند و اسکاتلند ابراز تاسف می‌کند او معتقد است که این دینی فرهنگی است که از صد سال پیش به جای شار واسکار وایلد از تیس و آگوستاگریگوری نام برده می‌شود.
تئاتر ملی اسکاتلند
هوارد یکی از طرفداران پر و پا قرص پروژه‌ی تئاتر ملی اسکاتلند است او از اینکه ویکی فیسراستون که کارگردانی شجاع و خلاق است برای اداره‌ی تئاتر ملی اسکاتلند انتخاب شده خوشحال است. هوارد می‌گوید این می‌تواند خبر خیلی خوبی برای تئاتر اسکاتلند باشد.
مردی خوشحال
خیلی خوب است که مردی از کارش راضی باشد. امیدواریم که او و دیگر اعضای گروه تراورسه فرصت‌های بیشتری برای ارایه‌ی کارشان داشته باشند.