تئاتر استان کرمان، گامی بلند به سوی کیفی سازی
امید طاهری: بیست و پنجمین جشنواره تئا‌تر استان کرمان، از هفدهم تا بیستم شهریور ماه ۹۳، در محل کانون هنر شهر کرمان برگزار شد. در این دوره از جشنواره تئا‌تر استانی، هیئت بازبین، متشکل از آقایان امید طاهری، حمید نژادی، ...
امید طاهری: بیست و پنجمین جشنواره تئاتر استان کرمان، از هفدهم تا بیستم شهریور ماه ۹۳، در محل کانون هنر شهر کرمان برگزار شد. در این دوره از جشنواره تئاتر استانی، هیئت بازبین، متشکل از آقایان امید طاهری، حمید نژادی، محسن ایرانمنش و سعید پورزنگی آبادی، تعداد 16 اثر از شهرهای کرمان، رفسنجان، زرند، کوهبنان، راور، بردسیر، بافت، بم و سیرجان را بازبینی کرده و در نهایت تعداد پنج نمایش از شهرهای کرمان، زرند، بافت و سیرجان به مرحله نهایی راه یافتند.
نمایش «دودمان» نوشته و کار فرزاد باقری از کرمان، نمایش «شور حرارت در خنکای آشپزخانه» از سجاد منصوری از شهرستان زرند، نمایش «بچههای اعماق» به کارگردانی حمید کاشانی از شهرستان بافت، نمایش «من جولیوس سزار هستم خداوندگار شما» کار امیرحسین طاهری از شهرستان سیرجان و نمایش «خنکای ختم خاطره» به نویسندگی حمید رضا آذرنگ و کارگردانی ابراهیم اسدی زیدآبادی از شهرستان سیرجان، پنج اثر شرکت کننده در این دوره از جشنواره بودند.
از مهمترین ویژگیهای جشنواره بیست و پنجم، فرصت کافی برای گروههای نمایشی، جهت در اختیار گرفتن سالن اجرا، نصب دکور و آمادگی پیش از اجرا بود. همچنین در این دوره به دلیل اجرای دو نمایش در روز، جلسات نقد و بررسی، در فضایی آرام و به دور از شتابزدگی برگزار شد.
توجه ویژه به کیفیت
جامعه تئاتر استان کرمان، متشکل از گروههای مختلف، با سلایق و رویکردهای متفاوتی در حوزه تئاتر، اکنون مدتی است با همگرایی در جهت توسعه تئاتر این استان در بخشهای مختلف تلاش میکنند. چند سالی است تئاتر این استان، خود را از یک وضعیت بن بست به وضعیت شناسا رسانده و توان خود را در دو حوزه تئوری و اجرا در سطح کشور به اثبات رسانده است. اراده این جامعه برای رسیدن به سطح کیفی مطلوب و دوری از شتابزدگیهای گذشته در تولید و اجرای تئاتر، اکنون ویترین تئاتر استان خود را با پنج نمایش، به تماشا گذاشته و نشان میدهد کیفیت محوری اصلی اساسی در تولید نمایش میباشد. اگر سال گذشته، جشنوارهٔ استانی با 9 نمایش برگزار شد و نزول کیفی جشنواره، از داور گرفته تا تماشاگر، اعتراض همه را برانگیخت؛ امسال اما هر پنج نمایش شرکت کننده از استاندارد لازم جهت شرکت در جشنواره برخوردار بودند. کمیت گرایی سالهای گذشته، گروههای اجرایی را نسبت به خودشان و اثر خودشان دچار کم توقعی کرده بود و هر گروهی با هر اثر شکل نیافتهای انتظار داشت بتواند در ویترین تئاتر کرمان حضور داشته باشد. توجه جامعه تئاتر استان کرمان به این نکته که باید از نگاه کیفی به کمیت بالا دست یافت، در پذیرش آثار این دوره از جشنواره تئاتر استان کرمان مشهود است.
امکانات زیربنایی درشان تئاتر کرمان نیست
سالهاست تئاتر استان کرمان از فقر سالن اجرا و امکانات فنی لازم رنج میبرد. در حال حاضر تنها مکانی که در اختیار انجمن هنرهای نمایشی ایران شعبه استان کرمان است، یک زیرزمین نمور کوچک است با دو ستون در وسط آن و یک پرژکتور کهنه. اگر چه در بخش خصوصی حرکتهایی صورت گرفته و دو پلاتوی خصوصی در کرمان وجود دارد، اما امکان استفاده از این پلاتوها برای برگزاری جشنواره وجود ندارد. تالار عماد مجموعه کانون هنر نیز به صورت کامل در اختیار انجمن هنرهای نمایشی استان کرمان نیست و حتی این تالار نیز به لحاظ امکانات فنی و معماری غیرکاربردیاش از استاندارد لازم جهت اجرای نمایش برخوردار نیست. البته در همین جشنواره از سوی شهرداری کرمان نوید ساخت یک پلاتو در سطح شهر کرمان داده شد. با این وجود تلاش برای راه اندازی تئاتر شهر کرمان و در اختیار قرار دادن کامل سالنهای نمایش به جامعه تئاتر، نیاز بزرگ تئاتر این استان است.
نگاهی به جشنواره بیست و پنجم
جشنواره تئاتر استان کرمان در بیست و پنجمین سال خود، با نگاهی متفاوت برگزار گردید. از رویکرد کیفی جشنواره گرفته تا تلاش ستاد برگزاری برای بیشترین استفاده از کمترین امکانات و بودجه موجود. اگر چه ضعفهایی در شکل برگزاری وجود داشت، اما این نقاط ضعف در برابر تمایل جامعه تئاتر استان جهت عبور از کلیشهها و ایجاد تغیرات اساسی در تمام بخشهای تئاتر این استان، چندان اهمیتی نداشت.
هیئت داوران این دوره از جشنواره تئاتر استان کرمان که در آخرین لحظات ترکیبشان تغییر کرد، شامل امیر دژاکام، علی عسکر علیزاده مقدم و سید ناصر امامی میبدی بود. تعامل و همکاری خوب اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان با ستاد برگزاری جشنواره بیست و پنجم و حمایت مدیر کل محترم جناب آقای فرشید فلاح و معاون هنری ایشان جناب آقای جوشایی از مهمترین دلایل برگزاری کیفی جشنواره اخیر بود. طبق اظهار هنرمندان، اگر این حمایتها وجود نداشت، ممکن بود استان کرمان نتواند جشنواره بیست و پنجم را به صورت متمرکز برگزار کند. با این وجود یک بار دیگر حیاط کانون هنر کرمان میعادگاه هنرمندان تئاتر و علاقه مندان به این هنر شریف شد و شور و شوق جامعه تئاتر استان کرمان در این گردهمایی نمادین، کاملا آشکار بود.
جلسات نقد و بررسی و نشست تخصصی
جریان نقد تئاتر در استان کرمان نزدیک به سه سال است با شکل گیری کانون منتقدان و پژوهشگران هنرهای نمایشی استان کرمان، با جدیت بیشتر و تمرکز بهتر بر مباحث تئوریک پیگیری میشود. این کانون طی سالهای اخیر در دو حوزه نقد مکتوب و نقد شفاهی فعال بوده است و همچنین ارتباط خوبی با کانون ملی منتقدان تئاتر جمهوری اسلامی ایران دارد. سال گذشته این کانون به عنوان اولین دفتر کانون ملی در استان کرمان به رسمیت شناخته شد و هم اکنون با عنوان کانون منتقدان ایران، شعبه استان کرمان فعالیت میکند. کانون کرمان که در حال حاضر تعداد 12نفر عضو دارد، اساسنامه خود را تنظیم کرده و پنج نفر از اعضا به عنوان هیئت مدیره این کانون را اداره میکنند. به دلیل فعالیتهای تئوریک این کانون، جریان نقد تئاتر در استان کرمان سامان یافته و بر مبنای اصول نقد به عنوان رشتهای مستقل حرکت میکند. تاثیر فعالیتهای این کانون بر بدنه تئاتر کرمان مشهود است. کانون منتقدان ایران شعبه استان کرمان در سال گذشته طی همکاری با منتقد اعزامی از سوی مرکز هنرهای نمایشی، جلسات نقد و بررسی جشنواره تئاتر استانی را برگزار کرد. امسال نیز در جشنواره بیست و پنجم، علاوه بر حضور امید طاهری به عنوان منتقد معرفی شده از سوی مرکز هنرهای نمایشی، تعدادی از منتقدان عضو کانون کرمان نیز در برگزاری جلسات نقد و بررسی آثار همکاری داشتند. این جلسات هر شب ساعت 9 شب در کانون هنر کرمان برگزار میشد و حضور علاقه مندان در این جلسات نشان از درک اهمیت مقوله نقد تئاتر در استان کرمان دارد.
علاوه بر جلسات نقد، در جشنواره بیست و پنجم تئاتر کرمان، نشست تخصصی با موضوع تئاتر و فضیلت، با سخنرانی دکتر یدالله آقاعباسی و حضور علاقه مندان برگزار شد.
اختتامیه جشنواره
حسن جشنوارههای استانی در گردهمایی گروههای نمایشی، دیدن آثار هم و برگزاری نشستهای نقد و بررسی و گفتگوی میان هنرمندان است. اما عیب این جشنوارهها مراسم اختتامیه و توزیع جوایز است. ای کاش بتوان به شکل دیگری از برگزاری جشنواره رسید. هر چند تا این ایده شکل نگرفته نمیتوان به کلی منکر تاثیر جشنوارهها بر تولید نمایش شد.
بیست و پنجمین جشنواره تئاتر استان کرمان روز پنجشنبه بیستم شهریور ماه ۹۳، ساعت هفت و سی دقیقه شب، به مراسم اختتامیه رسید.
در پایان این مراسم، بیانیه هیئت داوران خوانده شد. در این بیانیه که تنها شامل یک جمله بود، تاکید شد که دانشکده هنر کرمان، با توجه به ظرفیتهای علمی و پژوهشی تئاتر این استان، میتواند رشته نمایش را دایر کند.
در مراسم اختتامیه، پس از اعلام اسامی برگزیدگان، در شاخههای مختلف، هیئت داوران ضمن ابراز خرسندی از سطح کیفی جشنواره، این آثار را برای حضور در جشنواره تئاتر مناطق کشور معرفی کردند.
نمایش «شور حرارت در خنکای آشپزخانه» به کارگردانی سجاد منصوری از شهرستان زرند.
نمایش «بچههای اعماق» به کارگردانی حمید رضا کاشانی از شهرستان بافت.
همچنین هیئت داوران به دلیل سطح بالای کیفی آثار شرکت کننده، نمایش «دودمان» به کارگردانی فرزاد باقری از کرمان را جهت شرکت در جشنواره تئاتر مناطق کشور، به عنوان سومین اثر از استان کرمان، به مرکز هنرهای نمایشی پیشنهاد کرد.