سخنی در رابطه با نمایش خیابانی «تولدت مبارک دن کیشوت » - ایرج زهری

ایرج زهری
این نمایش خیابانی از دوجهت قابل توجه بود:
یکی معرفی میگل سروانتس رمان و نمایشنامه نویس اسپانیایی است که امسال چهارصدمین سال روز تولد اوست و کتاب او پیشگام رمان نویسی دراروپاست.{ این اثر را ابوالحسن نجفی به فارسی سلیس برگردانده است.}
فرناندو ارابال نمایشنامه نویس اسپانیایی سال پیش کتابی درباره ی زندگی و آثار سروانتس منتشرکرد. دراین کتاب او ازجمله به نکته ی مهمی اشاره می کند که با شرق‏‏، خاصه با ایران ما ارتباط مستقیم دارد. این خلفای اموی اسپانیا بودند که زریاب ششتری‏ موسیقیدان ایرانی در دربار بغداد را به قرطبه (‘کردوا) دعوت کردند . زریاب گروه ایرانی خودرا به اسپانیابرد و با آنکه حکومت خلفای اموی پس از هفتصدسال حکومت از مسحیان شکست خوردند و اسپانیایی های مسیحی متعصب‏ نه تنها مسلمانان‏ بلکه یهودیان را به معنای راستین کلمه قلع و قمع کردند‏، هنوز برخی ازسازهای ایرانی نظیر سنتور و دف در ارکسترهای اسپانیایی در قرطاجنه (گرانادا) به کارگرفته می شود و نواهای این خطه گوش و دل نواز همه ی ایرانی هاست.
به روایت « ارابال» سروانتس شخصاَ به یاری مسلمانان و یهودیان شتافتء آنهارا پناه داد یا راه مهاجرت آنها را به کشورهای شمال آفریقا از جمله تونس و مراکش هموارکرد.
اما کارگروه فرانسوی به کارگردانی علی راضی کاری بود موفق. کمتر گروه خارجی رامی بینیم که این چنین پرجوش و خروش و چشم نواز اجراکرده باشند و توانسته باشند باتماشاگر رابطه ای چنین تنگاتنگ‏ء خاصه با آموختن چندین و چند واژه و جمله به زبان فارسی برقرارکند.