کپی برداری غلط از آثار خارجی، عادت برخی کارگردانهاست

مهر
وقتی بخش جایزه و امتیاز از جشنواره حذف می شود، ممکن است این تصور به وجود آید که انگیزه های تئاتر در بین جوانان کم رنگ می شود . به نظر خود من این نوع مقایسه ها واقعی نیستند .
علیرضا غفاری ، منتقد تئاتر و سینما ، در گفتگو با خبرنگار تئاتر ”مهر” ضمن بیان این مطلب ، نظرش را درباره غیر رقابتی کردن جشنواره تئاترفجردر آستانه آغاز جشنواره ‏، گفت : بر اساس تحقیق گسترده ای که من در ارتباط با برپایی جشنواره های تئاتر در ایران انجام دادم . بعد از انقلاب چیزی حدود صد جشنواره در ایران برگزار شده است . که شامل 23 دوره جشنواره تئاتر فجر ، جشنواره تئاتر دانشجویی، تئاتر دفاع مقدس ، کودک و نوجوان ، بچه های مسجد ، تئاتر لری ، تئاتر کردی ، نیروی زمینی ، بانوان ، آتشکار ، آیینی وسنتی ، عروسکی وغیره بوده است .

وی افزود : در هر کدام از این جشنواره ها در حدود میانگین سه بازیگر برتر ، نویسنده برتر ، کارگردان برتر ، طراح صحنه برتر ، موسیقی برتر و غیره داشتیم . اما آیا ما واقعا 300 ستاره برگزیده داریم؟! آیا اینها جزو چهره های برجسته ی تئاتر ما هستند ؟ یا فقط بخاطر بعضی از اصول و مصالح که انگیزه های تشویق داشته باشیم ،این برگزیدگان را انتخاب می کنیم ؟ همین الان اگر از دست اندر کاران تئاتربپرسید بازیگر برگزیده جشنواره نودهم چه کسی بود؟ نمی داند . برای اینکه این انتخاب ها ، انتخابهایی نبوده که توسط تهیه کنندگان در عرصه های مختلف خصوصا تئاتر مورد توجه قرار بگیرد.

وی ادامه داد : مگر می شود کسی برگزیده بازیگری باشد، اما در طول سه سال آینده هیچ بازی از او نبینیم؟ این نشان می دهد که این انتخاب ها بر اساس رفتار هایی صورت می گیرد که هر ساله به دلیل تغییر سیستم مدیریتی در نزدیکی آغاز جشنواره اتفاق می افتد . به همین دلیل است که فکر می کنم دست اندر کاران جشنواره در این یکی دوسال اخیربرای اینکه در این دام گرفتار نشوند ، وشکل واقعی تری به برپایی جشنواره بدهند ، محصول یکساله دست اندر کاران تئاتر کشور را با برپایی جشنواره غیر رقابتی ، سامان دادند .



وی در پاسخ به این سوال که آیا این روند چقدر به سود و رضایت هنرمندان است افزود : وقتی ما بخش جایزه و امتیاز را حذف می کنیم ، ممکن است این تصور به وجود آید که انگیزه های تئاتر در بین جوانان کم رنگ تر می شود. به نظر خود من این نوع مقایسه ها واقعی نیست . چون ما نمی توانیم جوانتر ها را با کسانی که سی سال سابقه فعالیت در تئاتر را دارند ، مقایسه کنیم . به نظر من این شکل ازبر پایی جشنواره به سود اهالی تئاتر است .

وی در باره تاثیرحضور گروه های خارجی گفت : من تاثیر گروه های خارجی در جشنواره را می توانم به دو بخش تقسیم کنم : بخش اول تاثیر مثبتی است که ما دلیل به عدم دسترسی و امکان دیدن نمایش های خارجی داریم و این موضوع فرصت خیلی خوبی را در اختیار اهالی تئاتر می گذارد(تاثیر اول به لحاظ آشنایی است) . تاثیر دوم متاسفانه خیلی مثبت نبوده ، اینکه هنرمندان تئاتر ایرانی بعد از اجرای نمایش های خارجی برای اینکه بگوینداز آنها چیزی کم ندارند، دست به کپی برداری غلط می زند. که بیشتر این کپی ها به دلیل بومی نبودن جذابیتی برای ما نداشته است . امیدوارم این معضل با بخش پژوهش و آموزش که قرا ر شده امسال بطور جدی پیگیری شود، این مورد بررسی قرار بگیرد .

وی متذکر شد : ما امسال 24 دوره را پشت سر می گذاریم . طبیعی است که مسئولین سعی کرده اند نقاط ضعف دوره های گذشته را جبران بکنند . طبیعی است که جشنواره با یک همچین سابقه ای که برگزار می شود نیازمند یک بازنگری ساختاری است . ما کماکان می بینیم که هنوز تب وتاب رسیدن به جشنواره در بین هنرمندان وجود دارد و این نشان از عدم برنامه ریز ی درست در طول سال است . یعنی دبیرخانه جشنواره تئاتر فجر بلافاصله باید بعد از اختتامیه کارش را برای جشنواره سال بعد شروع کند که این مهم اتفاق نمی افتد .

وی در پایان گفت : اگر این برنامه ریزی بصورت مستمر و دائمی و با یک تیم کارشناسی قوی ادامه پیدا کند حتما مواثر خواهد بود و اثرات سوء این شتابزدگی ها کمتر خواهد شد .