تئاتر یکی از اولاترین بخش‌های فرهنگی است
اشتغال‌زایی تئاتر مسئله‌ای است که تا به حال به آن فکر نشده و یا اگر فکر شده هیچ گاه در مرحله عمل تجربه نشده است و به صورت یک متن فکری باقی مانده است. چون حلقه‌ای که این فکر را به عمل تبدیل کند وجود ندارد و این مسئله‌ای است که مدیران تئاتری که مرتبط با این هنر هستند، باید به آن فکر کنند.
پنج شنبه شب نمایندگان مجلس شورای اسلامی با حضور در آئین برگزاری بیست‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، ضمن تماشای نمایش”فنز” نظرات خود را درباره بودجه حوزه تئاتر و مسائل و مشکلات مبتلا به این عرصه با خبرنگاران سایت ایران تئاتر در میان گذاشتند.
مرتضی فضلعلی نماینده تویسرکان و عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی درباره توجه این کمیسیون به افزایش اعتبار بخش فرهنگ و هنر گفت:«خوشبختانه در بودجه سال آینده در بخش فرهنگی به تئاتر و غیرتئاتر توجه شده است. اما در یک نگاه کلی به بودجه، در زمینه‌های مختلف یک سری کمبودهایی هم داریم. با توجه به این موضوع جهشی در بودجه فرهنگی سال آینده وجود دارد که البته راضی کننده نیست ولی در حد نسبی متوسطی جلو می‌رود.»
وی افزود:«اگر بخواهیم به طور کامل و همه جانبه به بخش فرهنگ نپردازیم، این بودجه‌ها اکتفا نمی‌کند و پاسخگو نیست.»
وی با بیان این که فعلاً با ضرورت‌هایی که در بحث تحقیقات، عمران و امنیت داریم چاره دیگری نداریم، گفت:«وقتی نگاه، همه جانبه باشد بعضی عنوان‌ها تقدم پیدا می‌کنند. گرچه ما به فرهنگ به عنوان یک زیربنا و خمیرمایه نگاه می‌کنیم، این فرهنگ است که همه را به تحرک درمی‌آورد، سامان دهی می‌کند، به ساز و کار می‌کشاند، تعلیم می‌دهد و راه را نشان می‌دهد.»
وی افزود:«با توجه به اعتبارات، درآمد و منابعی که داریم آن چه برای هنر در بودجه تنظیم شده، افزایش نسبتاً چشمگیری دارد منتها اغنا کننده نیست. باید تدریجاً این اغنا را به دست آورد.»
وی با ابراز علاقه‌مندی خود به تئاتر گفت:«تئاتر یکی از اولاترین بخش‌های فرهنگی است که ارتباط مستقیم با مردم برقرار می‌کند و جنبه‌ای ملموس، نزدیک و محسوس دارد. مردم از قدیم الیام نسبت به تئاتر علاقه‌مندی دارند و در این مدت که بحث و همکاری با دوستان داشتیم دیده‌ام که تئاتر گیرایی بیشتری به دست آورده است.»
مهندس سیدمحسن یحیوی عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی و نماینده بروجرد پس از پایان نمایش”فنز” درباره تاثیر تئاتر بر فرهنگ جامعه گفت:«توجه به هنر، به عنوان ابزاری که در فرهنگسازی نقش موثری دارد با اهمیت است. بسیاری از مطالب فرهنگی، اعتقادی و آموزشی را با تدریس معلم و سخنرانی نمی‌توان بدست آورد.»
وی ادامه داد:«از انواع هنرها، از جمله تئاتر می‌شود در القای فرهنگ و آموزش جامعه استفاده کرد و تاثیرات آن به مراتب بیشتر از کلاس و کتاب است.»
وی افزود:«منظور از هنر، یک هنر متعهد است. برخی هنر را برای هنر می‌خواهند و برخی دیگر آن را برای الفاظی که به کار برده می‌شود. اما هنر می‌تواند فرهنگ ساز باشد و تاثیر عمیقی در اذهان و عمق فکر انسان بگذارد.»
وی به عنوان نمونه از فیلم امام علی(ع) یاد کرد و گفت:«بسیاری از روحانیان که با آن‌ها تماس داشتم می‌گفتند که ما بارها این داستان را بر سر منابر گفته بودیم منتها هیچ گاه تاثیری که این فیلم داشت، منبر نداشت. بنابراین هنر باید جایگاه خود را به عنوان ابزاری در جهت انتقال مفاهیم به بینندگان و شنوندگان پیدا کند.»
وی درباره لزوم سیاستگذاری در عرصه هنر گفت:«متولیان عرصه هنر باید نهایت دقت را داشته باشند تا مسیر به انحراف کشیده نشود چون همان گونه که هنر آموزنده است مخرب نیز می‌تواند باشد.»
وی با تاکید بر این که حمایت از هنر متعهد وظیفه حکومت است افزود:«هنر در تربیت نسل‌های آتی و حتی رده‌های مختلف سنی نقش حساسی دارد.»
وی ادامه داد:«پس از پیروزی انقلاب به هنر اهمیت خاصی داده شده و انصافاً کسانی که دست‌اندرکار هنر بوده‌اند توانسته‌اند تغییرات خوبی را به وجود آورند.»
«مسئولان نسبت به تئاتر کم لطف نیستند و حضور نیافتن‌شان در سالن‌های تئاتر، نشانه توجه نکردنشان به این هنر نیست.»
احمد نیک فر، نماینده شهر اقلید در مجلس شورای اسلامی در حاشیه بیست‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، با بیان مطلب بالا به خبرنگار سایت ایران تئاتر گفت:«ما وقت کافی نداریم. مسئولان واقعاً تمام وقت در خدمت نظام جمهوری اسلامی و مردم هستند، به همین دلیل کمتر می‌توانند از اوقات خود به منظور تفریح استفاده کنند، گرچه هنر نوعی خودسازی محسوب می‌شود.»
وی با اشاره به این که هنر ابزاری ظریف و دقیق برای توسعه فرهنگی و حتی دیدگا‌ه‌های سیاسی است در مورد افزایش بودجه و اشتغال‌زایی آن اظهار کرد:«به طور قطع هنر نیز همچون سایر زمینه‌های فکری و اجرایی، فرهنگی می‌تواند یکی از زمینه‌های اشتغال‌زایی محسوب شود، چرا که تربیت نیروی انسانی بهترین تولیدی است که می‌توانیم داشته باشیم.»
سیدضیاءالدین قدسی‌پور، مشاور اجرایی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران نیز درباره فعالیت‌های سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و توجه این سازمان نسبت به تئاتر گفت:«مدیریت جدید سعی کرده که به فعالیت‌های هنری جان تازه‌ای ببخشد. البته اطلاع دارید که بازتاب و نتیجه این فعالیت‌ها چندین ماه بعد معلوم می‌شود و زمان بیشتری برای پیشبرد برنامه‌های اساسی وجود دارد.»
وی ادامه داد:«انشاءالله در آستانه سال جدید بتوانیم نتیجه حرکت‌های مثبت و مفیدی را که اکنون پایه‌گذاری شده ببینیم.»
وی درباره همکاری با وزارت ارشاد در ایام برگزاری جشنواره تئاتر فجر گفت:«یکی از کارهای خاصی که ریاست سازمان به آن اهتمام ورزیده و به شدت پیگیری کرده تا به نحو احسن اجرا شود، همکاری با وزارت ارشاد در خصوص برگزاری هر چه مناسب‌تر و بهتر جشنواره تئاتر فجر بوده است. در این مشارکت سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران به نمایندگی از شهرداری میزبان هنرمندان شهرستانی جشنواره تئاتر فجر بوده و تمهیداتی را برای پذیرایی از این عزیزان آماده کرده که امیدواریم مورد رضایت‌شان واقع شود هر چند که می‌دانیم شأن هنر و هنرمند بسیار بالاتر از این حرف‌هاست.»
وی ادامه داد:«امیدواریم که با بضاعت و فرصت کمی که داشته‌ایم بتوانیم خدمات مناسبی را برای این عزیزان ارائه داده باشیم.»
وی در پایان تاکید کرد:«سیاست کلی و اساسی شهرداری تهران دکتر قالیباف و دکتر عسگری رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری این است که مسائل و مشکلات اجتماعی و تعاملات شهروندی را در قالب هنر اجرا کنند و از این طریق پیام‌هایشان را به مردم برسانند و وارد ارتباط فرهنگی با مردم در حوزه شهرداری شوند.»
بهروز رشیدی استاد دانشگاه، محقق و پژوهشگر نیز که در تالار وحدت حضور یافته بود، بضاعت کم بخش فرهنگ و هنر را از مشکلات همیشگی دانست و افزود:« به طور قطع تنها مشکل تئاتر برخوردار نبودن آن از بودجه مناسب و کافی نیست بلکه اساسی‌ترین مسئله فاصله‌ای است که در حال حاضر تئاتر با مخاطبان خود دارد. البته من به این نکته اعتقاد ندارم که تئاتر از مخاطب برخوردار نیست و اتفاقاً کمبود سالن تئاتر نشانگر این است که تئاتر مخاطب دارد، اما فاصله فکر حاکم بر تئاتر با آن چه که جامعه می‌طلبد، مسئله است. البته ما آثار خوبی در این زمینه داریم و ارائه کارهایی که مردم به آن نیازمند هستند درصد قابل توجهی را داراست اما واقعاً باید به یک آشتی ملی فکر کرد که در واقع قشر متوسط جامعه نیز از آن برخوردار باشد، چه بسا که سابقه فرهنگی ما نیز نشان داده که حتی سطوح پایین جامعه ما هم با نمایش ارتباط برقرار کرده‌اند.»
وی در خصوص اشتغال‌زایی تئاتر گفت:«این مسئله‌ای است که تا به حال به آن فکر نشده و یا اگر فکر شده هیچ گاه در مرحله عمل تجربه نشده است و به صورت یک متن فکری باقی مانده است. چون حلقه‌ای که این فکر را به عمل تبدیل کند وجود ندارد و این مسئله‌ای است که مدیران تئاتری که مرتبط با این هنر هستند، باید به آن فکر کنند.»
رشیدی با اشاره به این که ما با یک فقر معیشتی در تئاتر مواجه هستیم که دردناک‌ترین مسئله است، اشاره کرد:«به اعتقاد من برای رفع این معضل باید راه حل‌های متعددی را امتحان کرد و تجربه‌های سایر کشورها را نیز مورد بررسی قرار داد.»