گفت‌وگو با دبیر بخش قهوه‌خوانه‌ای
اسکندرنامه‌خوانی احیا می‌شود
مهدی لطفی می‌گوید توجه به جنبه‌های آموزشی و پژوهشی بخش قهوه‌خانه‌ای یکی از مهم‌‍ترین ویژگی‌های این دوره است.
به گزارش سایت ایران تئاتر، بخش «قهوه‌خانه‌ای» هفدهمین جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی از پنجم شهریورماه در محوطه تالار وحدتآغاز به کار می‌کند. مهدی لطفی دبیر بخش قهوه‌خانه‌ای جشنواره با اشاره به ضرورت این بخش و اهمیت آن گفت: «در گذشته یکی از محفل‌های اصلی نمایش ایرانی، قهوه‌خانه بوده است. پیش از وارد شدن آمفی تئاتر به شکل غربی در دوره پهلوی، بیشتر نمایش‌ها در قهوه خانه‌ها، تکایا و میدان گاه‌ها اجرا می‌شده است، به همین دلیل مکان مهمی برای نمایش های ایرانی بشمار می‌رفته است.»
او با ارائه توضیحاتی در مورد نمایش‌هایی که در این دوره اجرا می‌شوند بیان کرد: «بیس اصلی کار ترنا بازی است، البته با کوشش آقای فتحعلی‌بیگی تغییراتی در آن داده شده است تا زوائدی که در طی سال‌ها به این بازی اضافه شده را حذف کنیم، چراکه ترنا بازی را از جایگاه اصلی‌اش دور کرده بود. ترنا بازی هر شب اجرا می‌شود. نقالی، دیگر بخش ثابت این دوره از بخش قهوه خانه‌ای است که در آن چند تن از اساتید و تعدادی از هنرمندان نسل جوان حضور دارند که از جمله آنها می‌توان به استاد مرشد سعیدی، خانم امامی و داود معینی کیا اشاره کرد. نقل موسیقیایی از دیگر بخش‌هاست، ما این نقل را در گونه‌های مختلف فرهنگی در سراسر ایران داشته‌ایم، در فرهنگ قدیم به افرادی که نقل موسیقیایی انجام می‌دهند، خنیاگر می‌گفتند. در این بخش حسن اسکندری و عاشق کریمی «دیشمه» و «کوراغلو» را اجرا می کنند.»
دبیر بخش قهوه‌خانه‌ای افزود: «همچنین استاد گزیکی از تای بات اسکندرنامه می‌خوانند، اسکندرخوانی هنری است که بسیاری فکر می‌کردند منسوخ شده است. فرزند استاد دورپور بخشی از داستان سلطان جمجمه را با دوتار می خوانند. استاد روشن گل افروز از خراسان شمال به سه زبان کورمانجی، ترکی و فارسی نقل هایی را اجرا می کنند. بخش های دیگر شمایل گردانی و نقل کردی از افسانه کهن است. از سوی دیگر هر شب هنرمند جوانی بخشی از حکایات سعدی را می خواند. قطعات کوتاه سیاه بازی و روحوضی و «آهو بره» از جمله دیگر برنامه های این بخش است. «آهو بره» را سال های دور استادی در نیشابور انجام می‌داده است، بعد از 15 سال رضا پور عیدیان پسر او را پیدا کردیم که این کار را انجام بدهد و آن را احیا کند.»
لطفی عنوان کرد: «این برنامه‌ها در حیاط تالار وحدت و در محلی که برای این کار در نظر گرفته شده است اجرا می‌شود و ورود برای عموم مردم آزاد است.»
او پرداخت و توجه به جنبه‌های آموزشی و پژوهشی را یکی از اتفاقات مهم این دوره دانست و اظهار کرد: «در گذشته مردم قبل یا بعد از نمایش از هنرمندانی که این نوع اجراها را در قهوه‌خانه‌ها داشتند سئوال می‌پرسیدند و بعد از آن نمایش انجام می‌شده است. ما نیز تلاش کردیم تا در میان اجراها توضیحات و مباحثی را در مورد این اجراها داشته باشیم تا نسل جوانی که با این نوع نمایش‌ها آشنایی ندارد، اطلاعات لازم را بدست آورد. تمام این اطلاعات ثبت و ضبط می‌شود.»
هفدهمین جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی از چهارم تا 10 شهریورماه به دبیری داود فتحعلی‌بیگی برگزار خواهد شد.