برگزاری همایش بین‌المللی تعزیه پس از ثبت آن در یونسکو

نشست مطبوعاتی دومین همایش آئین‌های عاشورایی با حضور منصور پارسایی، مدیر کل هنرهای نمایشی و دبیر همایش آئین‌های عاشورایی و محمد خزاعی، مدیر شورای هماهنگی و برنامه‌ریزی در خانه هنرمندان برگزار شد.
به گزارش سایت ایران تئاتر، محمد خزاعی در ابتدا با خیر مقدم به حاضران و تشکر از تلاش ایشان در بازتاب جشنواره تئاتر فجر در رسانه‌های جمعی گفت:«همایش آئین‌های عاشورایی از 11 تا 23 بهمن در تهران و در دو قسمت مجزا برگزار می‌شود.»
وی با تذکر این نکته که همایش آئین‌های عاشورایی مستقل از مرکز هنرهای نمایشی است از خبرنگاران خواست پرسش‌های خود را پیرامون موضوع آن متمرکز کنند و جلسه را برای توضیح اهداف، نحوه شکل گیری و چگونگی همایش آئین‌های عاشورایی به منصور پارسایی سپرد.
پارسایی دبیر همایش آئین‌های عاشورایی ضمن تشکر از زحمات خبرنگاران در جشنواره فجر و عرض تسلیت ایام سوگواری گفت:«سال گذشته همایش آئین‌های عاشورایی به همت مجموعه تئاترشهر در ایام دهه اول محرم برگزار شد و با ضرورت‌هایی که برای روشن نگاه داشتن چراغ تئاتر در ایام سوگواری احساس می‌شد یک حرکت خودجوش شکل گرفت که مسئولان در مرکز عنوان آئین‌های عاشورایی را برای آن انتخاب کردند.
وی افزود:«سال گذشته این همایش در گرایش‌های مختلف صحنه‌ای، آئینی شکل گرفت و امسال نیز در دومین همایش در حالی که از برگزاری جشنواره فجر چند روز بیشتر نگذشته و ستاد آن به طور موازی کارهای همایش را برنامه ریزی کرده اینک در بخش‌های مختلفی در حال برگزاری است.»
پارسایی با ذکر زمان بندی اجراهای آئینی‏، تعزیه و صحنه‌ای گفت:«بهترین‌های این همایش در مراسم اختتامیه که 23 بهمن در تالار وحدت برگزار می‌شود، مورد تشویق قرار می‌گیرند.
وی درباره اهداف این همایش گفت:«توجه به ظرفیت‌های بدیع و بکر نمایشی از سراسر کشور و کمک به حفظ گونه‌هایی که به شکل مناسبتی از آن گذر می شود از اهداف برگزاری این همایش است.»
وی ادامه داد:«اگر به جنبه‌های حماسی و تاریخی این آثار توجه شود دستمایه گران قدری برای هنرهای نمایشی خواهند بود. علاوه بر آن رویکرد موضوعی به هنرهای نمایشی نه تنها مخاطبان بسیاری دارد بلکه در رسیدن تئاتر ملی، با یک هویت ملی می‌تواند مد نظر قرار گیرد.»
وی درباره بیست‌وپنجمین جشنواره تئاتر فجر در سال آینده گفت:«در برنامه‌ریزی جشنواره بیست‌وپنجم نیز که مصادف با ایام محرم برگزار می‌شود پیش بینی شده که پنجم تا یازدهم بهمن که مصادف با ایام سوگواری سالار شهیدان است آثاری با رویکرد ویژه این ایام و در پنج روز بعد تئاتر فجر به عنوان یک جریان تئاتری شکل گیرد.»
وی در پاسخ به خبرنگاری که از ثبت تعزیه در یونسکو و اقدام دیگر کشورهای شیعی در ثبت آن پرسیده بود گفت:«با همه تلاش‌هایی که در مدیریت وقت انجام گرفته بود، مدارک ارسالی به یونسکو تفاهیمی داشت که باید عودت داده می‌شد.»
وی ادامه داد:«در همین مدت مدارک بازگشته و از دوستانی که در جمع آوری آن همکاری داشتند دعوت شد تا در تکمیل آن نیز همکاری داشته باشند. درخواست ما از یونسکو این بود که بررسی تعزیه به دو سال بعد موکول نشود و در فرصتی زودتر مورد بررسی قرار گیرد. تلاش ما این است که قبل از دیگر کشورها به ثبت تعزیه به عنوان یک هنر ملی دست یابیم.»
وی با بیان این جمله که برای ثبت تعزیه اقدامات کافی انجام شده و خیلی جای نگرانی نیست درباره جایگاه هنر تعزیه در ایران گفت:«هنوز امکان بین‌المللی شدن تعزیه وجود ندارد. برای آن که از امکانات و پتانسیل موجود استفاده کنیم، احتیاج به برنامه‌ریزی داریم. قطعاً کشوری که می‌تواند متولی یک همایش در این زمینه(تعزیه) باشد جمهوری اسلامی است. منتها این هنر باید ثبت شود تا راهی باشد که بتوانیم توجه کشورهای دیگر را به سوی برگزاری یک همایش بین‌المللی جلب کنیم.»
وی تاکید کرد:«برگزاری همایش بین‌المللی تعزیه پس از ثبت آن در یونسکو می‌تواند به عنوان یک پیشنهاد در یک گرایشی خاص در برنامه سال 85 مورد توجه قرار گیرد.»
وی افزود:«برای هر حرکت بین‌المللی یک دور خیز نیاز است تا بتوان برنامه‌ای در شأن آن هنر تدوین کرد. همه چیز منوط به شرایط فرهنگی است. برای ما زمان بندی و برنامه ‌ریزی فستیوال‌ها اهمیت دارد.»
وی درباره فعالیت کانون نمایش‌های آئینی و سنتی و منوط شدن فعالیت‌های آن به ثبت تعزیه گفت:«همه باید به فعالیت خود ادامه دهند و همین برگزاری همایش آئین‌های عاشورایی دلیل توجه به هنر تعزیه است. گرچه کمتر مجالی برای یک رویکرد علمی، پژوهشی بر آن گذاشته‌اند. من هیچ مخالفتی با اجرای در طول سال تعزیه ندارم گرچه تعزیه هنری است موضوعی و مناسبتی.»
وی ادامه داد:«برای بنیادین شدن این هنر بهترین مرجع کانون نمایش‌های آئینی و سنتی است.»
وی افزود:«برای اجرای تعزیه در دیگر مواقع سال، محل مشخص وجود ندارد. تالار محراب نیز که به هنرهای آئینی و سنتی تعلق داشت به دلیل تعمیرات چند سالی است که بسته است. مسئله محل برای همه انواع نمایش عمومیت دارد. امیدوارم برگزاری این همایش یک تلنگر برای توجه به تعزیه به عنوان یکی از گونه‌های نمایش ملی باشد.»
وی در پاسخ به خبرنگاری که از ساخت بنایی مشابه تکیه دولت در جوار تئاترشهر پرسید گفت:«تمام مکاتبات و جلسات را انجام داده‌ایم. ضمن تشکر از خانه تئاتر از آن جا که این پیشنهاد در دستور کار ما نیز قرار داشت آن را مطرح کرده‌ایم که قرار شده فضایی مشترک برای انجام هنرهای نمایشی در نظر گرفته شود ولی تا این لحظه پاسخ مکتوب داده نشده و به طور شفاهی، قول همکاری شهرداری و آقای قالیباف را دریافت کرده‌ایم.»
وی با یادآوری همکاری‌های اخیر شهرداری تهران و سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران افزود:«چند فضای دیگر توسط شهرداری در دست احداث است و به عقیده من اگر با این حسن نیت پیش برویم کارها زودتر به سرانجام می‌رسد.»
وی درباره اعتبار اختصاص داده شده به همایش و جلب حمایت ارگان‌های دیگر گفت:«اعتباراتی که برای همایش برآورده کرده بودیم با احتساب تولید و اجرای عمومی در اسفند ماه، اسکان، ساخت و سازها، کاتالوگ، بولتن و موارد بسیار دیگر مبلغی حدود 150 میلیون تومان بود.»
وی ادامه داد:«بنیاد شهید، بنیاد روایت، سازمان صدا و سیما و سازمان فرهنگی هنری شهرداری نیز قول مشارکت در برگزاری این همایش را داده بودند که سازمان فرهنگی هنری شهرداری حمایت خود را به طور رسمی به ما ابلاغ کرده و صدا و سیمای جمهوری اسلامی نیز اطلاع رسانی دومین همایش آئین‌های عاشورایی را آغاز کرده است.»
وی با تاکید بر این که هیچ سازمانی برای حمایت از همایش مبلغ مشخصی را ذکر نکرده گفت:«بنیاد شهید و بنیاد روایت نیز برگزیدگان این همایش را مورد حمایت قرار خواهند داد و سازمان میراث فرهنگی نیز همچون جشنواره تئاتر فجر جوایزی را برای کارهای منتخب خود در نظر گرفته است.»
وی کمک هزینه گروه‌های شرکت کننده را بین ششصد تا یک میلیون تومان بیان کرده و گفت:«مدت زمان اثر، کیفیت و تعداد دست اندر کاران آن مبنای تخصیص کمک هزینه قرار می‌گیرند ضمن این که همه هزینه‌های تولید نیز به گروه پرداخت می‌شود.»
وی درباره هزینه برپایی خیمه گاه عاشورا گفت:«سال گذشته مبلغی معادل 15 میلیون تومان برای برپایی آن هزینه شد که امسال از امکانات سال گذشته استفاده کرده‌ایم و تاکنون هزینه برپایی خیمه و تمام تزئینات آن بیش از دو میلیون تومان نشده است.»
وی با تشکر از همکاری سازمان فرهنگی هنری شهرداری در پذیرایی شایسته از هنرمندان شهرستانی در جشنواره بیست‌وچهارم تئاتر فجر گفت:«در همایش آئین‌های عاشورایی نیز این سازمان میزبان هنرمندان شهرستانی خواهد بود.»
وی چشم انداز همایش آئین‌های عاشورایی را چنین بیان کرد:«آئین‌های عاشورایی یکی از زیر ساخت‌های تئاتر دینی است. ما شاهد رویکردهای موضوعی در تئاتر نیز بوده‌ایم که مخاطبان بسیاری نیز داشته‌اند. یک ویژگی این توجه، بحث معاصرسازی اسطوره‌های دینی است و مخاطبان آن تحت عنوان رویکرد موضوعی به یک ایمان مشترک دست می‌یابند. در این حوزه چشم انداز روشنی می‌بنیم. می‌تواند دستمایه تولید آثار طول سال قرار گیرد و مخاطبان عام را به سوی خود دعوت کند.»
وی در پایان تاکید کرد:«تئاتر ملی در سایه چند گونه تئاتری چون تئاتر عروسکی، آئینی، تعزیه و.... محقق می‌شود.»