یادداشت”سیروس همتی” کارگردان نمایش”محال هم ممکن است” از نمایش‌های دومین همایش آئین‌های عاشورایی
شناخت عمیق امام حسین(ع) و هفتاد و دو تن از یاران او یکی از قدم‌های اول حرکت نوین در اجرای نمایش پیرامون”عاشورا” است.
اشاره:
نمایش”محال هم ممکن است” به نویسندگی و کارگردانی”سیروس همتی” در دومین همایش‌های آئین‌های عاشورایی، روز 21 بهمن ماه در تالار سایه، ساعت‌های 17 و 19 روی صحنه خواهد رفت. یادداشت نویسنده و کارگردان این نمایش را در سایت ایران تئاتر می‌خوانید.
سیروس همتی:
پرسیدم از هلال که چرا قامتت خم است
آهی کشید و گفت ماه محرم است
یکی از دلایل عدم استقبال از نمایش‌های دینی، مذهبی ـ به زعم بنده ـ رفتن به سراغ موضوعات و سوژه‌های تکراری است.
و بدتر از آن ارائه این سوژه‌‌ها به شکل کاملاً کلیشه‌ای و احساسی است. چرا که گروه‌های اجرا حداقل به خود این زحمت را نداده‌اند که اندیشه خود یا نویسنده را تغییر دهند.
و باز بدتر، بردن نمایش به سمت و سوی سوگواره و مرثیه است. چیزی که در این دو ماه(محرم و صفر) در سوگواره‌ها، هیئت‌ها، دسته‌زنی‌ها(سینه و زنجیر) و ... به وفور دیده و احساس می‌شود.
***
شناخت عمیق امام حسین(ع) و هفتاد و دو تن از یاران او یکی از قدم‌های اول حرکت نوین در اجرای نمایش پیرامون”عاشورا” است.
اگر به فکر خود فشار آوریم، حداکثر چند نفر از این هفتاد و دو نفر را می‌توانیم نام ببریم(بشماریم؟!) ... 10 نفر، 20 نفر، ...
پس، آن بقیه(50 نفر دیگر) چه کسانی هستند؟ چه شخصیتی دارند؟ چگونه است که هیچ اشاره نمایشی به آن‌ها نمی‌شود؟ تا کی باید سراغ کوفیان و مختار و خروجش، دو طفلان مسلم و موضوعاتی از این قبیل رفت.
صِرف پرداخت بصری و استفاده از موسیقی تعزیه‌یِ زنده در اکثر نمایش‌های دینی ـ مذهبی کافی نیست، بردن تماشاگر به حس و حال و شور نمایش و حتی بردن تماشاگر به حدی که گریه کند، دال بر موفقیت یک نمایش مذهبی نمی‌تواند باشد.
آیا به همان اندازه که احساس تماشاگران را برمی‌انگیزیم، توانسته‌ایم اندیشه و فکر تماشاگران را نیز برانگیزانیم این سوال و سوالاتی از این قبیل است که هر گروه اجرایی به ویژه نویسنده و کارگردان باید از خود داشته باشد آن موقع است که نمایش تبلور می‌یابد.
***
و نکته مهم‌تر لزوم تغییر سبک و سیاق گروه محترم بازخوانی و بازبینی است. که متاسفانه در بعضی موارد برای هر خلاقیتی ـ از سوی نویسنده ـ به سند و مدرک نیاز دارند(منظور سندیت تاریخی است) و هر کارگردانی که از فضا و حس و حال عاشورا دور باشد به سختی می‌تواند وارد این مقوله(همایش آئین‌های عاشورایی) گردد.
***
به هر حال چیزی که مهم است این حرکت است که دو سالی است به طور جدی به راه افتاده، این حرکت هم با شور همراه است و هم با شعور و این قابل تقدیر است.
امید که با حمایت و اجرای عمومی دادن به گروه‌های شرکت کننده در کلیه بخش‌های این همایش خستگی از دل و جان عوامل اجرایی دربیاید.
ان‌شاءالله