'گزارشی از جلسه نمایش نامه خوانی ”خاتون پرده نشین” به کارگردانی داود فتحعلی‌بیگی

جلسه نمایشنامه‌خوانی نمایش”خاتون پرده‌ نشین” به کارگردانی داود فتحعلی‌بیگی با حضور بهزاد فراهانی و جمعی از علاقه‌مندان به نمایشنامه‌خوانی، روز گذشته در تالار بتهوون خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
به گزارش سایت ایران تئاتر، در ابتدای این نشست، بهزاد فراهانی با اشاره به بودجه کم هنر تئاتر گفت:«متاسفانه تئاتر نتوانسته از تعریف و ردیف بودجه مناسبی برخوردار باشد و با وجود این که طی دهه‌های گذشته عضو تشکیلات مختلف تئاتر بوده‌ایم، اما هیچ گونه حمایتی از ما نشده و پس از مدت‌ها که کل بودجه فرهنگ کشورمان فقط نیم درصد بوده، با فعالیت‌ و تلاش‌های فراوان به دو و نیم درصد ارتقاء پیدا کرده است.»
فراهانی در خصوص برگزاری جلسات نمایشنامه‌خوانی گفت:«نمایشنامه‌خوانی در ایران تبدیل به مسئله بیان عذرمندی و ناتوانی تئاتر می‌شود. وقتی درام نویسان ما نتوانند اثرشان را روی صحنه اجرا کنند، نمایشنامه‌خوانی فرصت مناسبی است برای ارائه آثار آنان.»
وی با اشاره به کوشش خانه تئاتر برای ایجاد موقعیتی برای شخصیت‌های صاحب نام و صاحب سبک به منظور حضور در جلسات نمایشنامه‌خوانی از حاضران و هنرمندان برای شرکت در انتخابات ITI و انتخابات بیستم، به جلسه بعدی نمایشنامه‌خوانی خانه هنرمندان اشاره کرد که 17 اسفند ماه برگزار خواهد شد.
پس از روخوانی نمایشنامه”خاتون پرده نشین” بهزاد فراهانی با همراهی داود فتحعلی‌بیگی جلسه پرسش و پاسخ را آغاز کرد.
فتحعلی‌بیگی، ضمن تشکر از خانه تئاتر و انجمن نمایشنامه‌نویسان گفت:«نمایشنامه‌ای که ارائه شد، برگرفته از الهی نامه عطار است و با تغییراتی که در آن صورت داده‌ام حال و هوای نمایش‌های تخت حوضی به آن اضافه شده است.
وی در ادامه افزود:«همواره برای شنیدن آماده هستم و هر کاری برای من تجربه تازه‌ای محسوب می‌شود. اولاً نمایش تخت حوضی یک نوع نمایش روایتی است اما چنان چه شخصیت سیاه را از آن بیرون کنیم مقداری ساده‌تر می‌شود. طی 20 سال تجربه‌ای که در نمایش‌های تخت حوضی کسب کرده‌ام به این نتیجه رسیده‌ام که چنان چه بخواهیم اسیر شخصیت سیاه شویم، شیرازه کار از دست می‌رود چرا که خوش مزه‌گی‌های زیادی دارد و من به تجربه دیده‌ام که اگر بخواهم به دنبال این شخصیت بروم، در برخی لحظه‌ها اندیشه را از دست می‌دهم و کار به پرگویی تبدیل می‌شود، بنابراین هر نوشته‌ام را چند بار مرور می‌کنم.»
فتحعلی‌بیگی پس به نوع نمایش و شخصیت سیاه اشاره کرد و افزود:«در این نوع کار از عناصر متعدد طنز استفاده می‌کنیم که حدوداً 60 یا 70 عنصر می‌شود. باید این را در نظر گرفت که این شخصیت در هر لحظه از یکی از عناصر استفاده می‌کند و همین امر کار را پیچیده می‌کند. به نظر من یکی از دلایلی که خیلی‌ها به دنبال این نوع آثار نمی‌آیند، این است که یا عناصر آن را نمی‌شناسند و یا نمی‌خواهند که برای آن وقت صرف کنند.»
سپس بهزاد فراهانی به گستره شخصیت سازی در آثار تراژیک اشاره کرد و گفت:«این درست است که گستره شخصیت سازی کمدی به تراژدی نمی‌رسد چرا که تراژدی زمانی خلق می‌شود که یک ملت در تدارک یک دگرگونی بنیادی است، در حالی که کمدی به مسائل روز جامعه می‌پردازد. چیزی که در کمدی‌های روزی وجود دارد این است که شخصیت‌ها به سادگی رضایت می‌دهند و می‌شود سرشان کلاه گذاشت.»
در ادامه فراهانی خطاب به فتحعلی‌بیگی گفت:«در این نمایشنامه چیزی به چشم می‌خورد که برای من سوال برانگیز است. ما در واژگان فتحعلی‌بیگی مشاهده می‌کنیم که گاه به طرف بزرگ علوی و گاه به سوی کلام کوچه و بازار و محله پا خط می‌رود و در مجموع ترکیب کلامی پرفراز و نشیبی دارد بنابراین این پرسش پیش می‌آید که کار”شایلاک” به وجود آورده‌ایم. در این داستان احساس می‌کنم که به عمد با تماشاگران آشتی می‌کنید و به یک”هپی‌اند” عارفانه می‌رسید، در حالی که زندگی به عکس این روند است، آیا این مسئله به شخصیت درونی خود شما مربوط می‌شود یا این که معتقد هستید که اصولاً نمایش تخت حوضی باید شاد تمام شود؟»
فتحعلی‌بیگی در پاسخ به این پرسش اظهار کرد:«در ارتباط با تنوع کلامی تا 50 درصد با شما موافق هستم، چرا که اکنون پس از مدت‌ها که از نگارش آن می‌گذرد متوجه می‌شوم که شاید برخی از کلمات در جای خود قرار نگرفته‌اند. در ارتباط با زبان هم باید با زبانی سخن بگویم که تماشاگر امروز ما با آن مأنوس باشد و متوجه شود و وحی مطلق هم نیست که باید یا با نثر کوچه و باز بنویسم و یا با نثر قائم مقام. از سوی دیگر اعتقاد ندارم که شخصیت سیاه باید عوامانه صحبت کند و در مقابل آن شاه پوش از کلمات خاصی استفاده کند.