عوامل نمایش”کابوس سرخ” به کارگردانی مصطفی عبداللهی از نقش و تجربه شان در این نمایش می گویند

مجید ستایش:
نمایش کابوس سرخ برنده هفت جایزه ویژه از همایش‌ آئین‌های عاشورایی به کارگردانی مصطفی عبداللهی در تالار قشقایی از مجموعه تئاتر شهر روی صحنه است. این نمایش همچنین در دومین همایش سراسری آیین های عاشورایی شرکت داشت.با بازیگران کابوس سرخ درباره این اجرا به گفت و گو نشسته ایم.
محمد پورحسن لیسانس بازیگری و کارگردانی از دانشکده هنرهای دراماتیک و فوق لیسانس کارگردانی از دانشگاه هنر دانشکده سینما و تئاتر است. کار هنری را از سال 1349 در شهرستان آبادان شروع کرد و در اداره فرهنگ و هنر آبادان نمایش‌های زیادی را بازی و کارگردانی کرد و در سال 58 که وارد دانشکده هنرهای دراماتیک شد. او به عنوان بازیگر و دستیار کارگردان با جمشید ملک‌پور در نمایش”آنتیگون” نوشته برتولت برشت ادامه داد و نمایش‌های زیادی را بازی کرد که بعضی از این نمایش‌ها در کشورهای فرانسه، ایتالیا، تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان اجرا داشت. او در نمایش کابوس سرخ نقش خولی را بازی می کند. درباره این نقش و تجربه اش به سایت ایران تئاتر می گوید:
«در واقع نقش اصلی که بسیار سخت است به عهده من است. این کاراکتر به لحاظ این که کابوس‌های زیادی می‌بیند با خودش درگیر می‌شود و من می‌بایست حس‌های متفاوتی را ایجاد کنم. ابتدا برای رسیدن به این نقش خولی را در تاریخ مطالعه کردم و با صحبت‌های مختلف در حین تمرین و کمک آقای عبداللهی توانستم از عهده این نقش برآیم و گواه من برگزیده شدن در مقام بازیگری اول در دومین جشنواره آیین‌های عاشورایی است.»
محمدرضا علی‌اکبری متولد 1360 تهران، تئاتر را در سال 81 نزد آقایان سعید اسدی و کوروش کرمی در تالار مولوی آموخت و در سال 83 در کانون حمیدسمندریان و بعد در کنار میکائیل شهرستانی در گروه شالیز شروع به فعالیت نمود که حاصل این فعالیت اجرای دو نمایش”اژدهاک” و”آرش” به کارگردانی وی بود.
او درباره نقش خود در کابوس سرخ می گوید:
«مطابق آن چه در بروشور کار نوشته شده خولی را بازی می‌کنم اما در واقع بخشی از شخصیت خولی است که در لحظات خاص کابوس و رویا با خولی رو در رو می‌شود و ذهنیت خولی که با خود درگیر است نشان داده می‌شود در واقع من ذهنیت خولی را بازی می‌کنم.برای رسیدن به نقش آقای عبداللهی مرا بسیار راهنمایی کردند و من با کمک ایشان توانستم ایفای نقش کنم.»
امیرعباس توفیقی متولد 1342 و فارغ‌التحصیل رشته کارگردانی ـ بازیگری شروع فعالیتش را با گروه‌های مختلف شهرستان آغاز نمود. اولین تجربه حرفه‌ای او در نمایش”مده” اثر آنوی به کارگردانی قطب‌الدین صادقی سال 1367 در سالن چهارسو بوده است که بالغ بر 30 نمایش حرفه‌ای، 500 نمایش رادیویی، تله تئاترها، فیلم سینمایی، سریال‌ها و ... می‌باشد.
او درباره نقش خود در این نمایش می گوید:
«نقش من(ابن زیاد) یکی از شخصیت‌های محوری نمایش می‌باشد به عقیده من این نمایش سخت ولی بسیار بسیار جذاب می‌باشد. برای رسیدن به این نقش مثل کارهای قبلی‌ام ابتدا شروع به مطالعه کاراکتر در نمایشنامه کردم و کتاب‌های زیادی در این خصوص خواندم و در مرحله اجرا شروع به اتود زدم که در هر موقعیت عبداللهی بهترین اتود را با توجه به شیوه کارش انتخاب می‌کرد که البته راهنمایی‌های ایشان بسیار کار ساز بود و مرا هر چه زودتر به کاراکتر نزدیک می‌نمود.
این سومین تجربه من با آقای عبداللهی می‌باشد که طی این سال‌ها با هم بودیم چرا که کار کردن با ایشان خوب، عالی، جذاب و توأم با آرامش می‌باشد.»
شبنم خزلی متولد 1362 از شهرستان نهاوند و دارای مدرک تحصیلی فوق دیپلم گرافیک از سال 67 با بازی در فیلم‌های کوتاه سینمای جوان بازیگری را شروع کرد و از سال 71 با شرکت در کلاس‌های بازیگری که در سطح شهرستان بود ادامه داد که نتیجه آن چندین جایزه بازیگری در این جشنواره‌ها بود. آخرین کار او، بازی در نمایش”تنها راه ممکن” کاری از محمد یعقوبی بود که در جشنواره فجر سال 83 در سالن سایه اجرا شد. و هم اکنون در نقش ساحره(زن جوان خولی) بازی دارد. او درباره نقش و تجربه در این کار به سایت ایران تئاتر می گوید:
«ابتدا نقش را از نظر شخصیت بررسی کردم و با توجه به این که قصه در وقایع عاشورا می‌گذرد پیشینه شخصیتی این کاراکتر حائز اهمیت بود و عقده‌های ساحره به عنوان دختری بادیه نشین و بدوی عرب می‌بایست نشان داده می‌شد چرا که ساحره در طول نمایش و با دیدن سر بریده امام حسین(ع) که با او سخن می‌گوید منقلب شده و تغییر شخصیت می‌دهد که این وجود شخصیت شیطانی در ابتدای نمایش و متحول شدن در آخر نمایش کاملاً در تضاد بود و من می‌بایست این تناقض را در شخصیت نشان می‌دادم. بنابراین با جمع بندی و بررسی این موارد و کمک کارگردان به این نقش که خیلی خاص و بسیار حساس بود نزدیک شدم و توانستم از عهده این نقش فائق آیم.آقای عبداللهی انسانی بزرگ و خاص و کارگردانی صبور و داناست. از کار با ایشان لذت می‌برم چرا که کار با ایشان یکی از نقاط پررنگ زندگی من می‌باشد و من در کنار ایشان تجربیات ارزنده‌ای برای سالیان دراز اندوختم.»
آرمین بشرویه متولد 1361 اهل آستارا آغاز فعالیتش را در زمینه تئاتر از سال 1374 زیر نظر مرحوم احمد گوهری از کانون شروع کرد و از آن سال به بعد در جشنواره‌های دانش آموزی شهرستان استان گیلان به عنوان بازیگر و کارگردان حضور داشت. در سال 80 پس از پایان تحصیلات دبیرستان بلافاصله در دانشگاه سوره در رشته بازیگری قبول شد و در کلاس استادانی چون اصغر همت، میکائیل شهرستانی، علیرضا خمسه و داریوش ارجمند کسب تجربه نمود.او تاکنون در دوازده جشنواره دانشجویی حضور داشته‌ که نتیجه آن کسب جایزه سوم در جشنواره دانشجویی فجر در سال 81 بود و در ادامه کارهای دیگر در جشنواره‌های دفاع مقدس، عروسکی و ... داشته‌است.او درباه نقش خود در نمایش کابوس سرخ به سایت ایران تئاتر می گوید«
من نقش خولی هستم. منتها خولی که در ذهن خولیِ اصلی تجسم می‌یابد، نه در واقعیت.در حقیقت نقشی که من ایفا می‌کنم چند بعدی و پیچیده نیست و سعی کردم آن را طوری ارائه دهم که فهمیدنش برای مخاطب به سادگی صورت پذیرد. البته آقای عبداللهی تحلیل خود را از این نقش به من می‌گفت و من هم با توجه به راهنمایی‌ خوب ایشان و دریافت‌ها و ذهنیات خود و همچنین المان‌هایی از کاراکتر ایفای نقش می‌کردم.از آن جهت که خود ایشان بازیگر بودند خواسته‌هایشان در کار معقول، منطقی و باورپذیر بود. چیز خارق‌العاده از ما نمی‌خواستند همه خودش ایجاد می‌شد و خارج از قابلیت‌ها نمی‌خواستند، صبر و حوصله زیادی در کار به خرج می‌دادند که ما در کارگردانان جوان کمتر کسی را می‌توانیم بیابیم.»
ناهید مسلمی دارای لیسانس زبان و تاریخ فرهنگ تطبیقی در سال 62 همزمان با کار ترجمی در هلال احمر کلاس‌های آناهیتا را در نزد مصطفی اسکویی به مدت 4 سال گذراند و بعد از مدتی نیز در نزد مهین اسکویی مشغول تدریس بازیگری شد. در سال 65 نمایش”تاریکی‌های سرکش” را به کارگردانی بانو مهین اسکویی و بازی مرحوم مهدی فتحی به مدت سه ماه تمرین کرد که این نمایش اجرا نشد. در سال 67 اولین کار حرفه‌ای‌ اش را با بهزاد فراهانی به نام”مریم و مردآویج” بازی کرد و بازیگری را در عرصه سینما، تلویزیون و تئاتر ادامه داد. او که اکنون در نمایش”کابوس سرخ” ایفای نقش می‌کند درباره نقش خود در این نمایش می گوید:«
نقش من در این نمایش همسر خولی ابن یزید اصبحی می‌باشد. ”نوار” زنی مومنه و طرفدار امام حسین(ع) می‌باشد و خولی که سر بریده امام حسین(ع) را برای تصاحب کیسه‌های زر در تنور خانه پنهان می‌کند او”نوار” سر بریده امام را می‌بیند و بقیه نمایش درگیری‌های نوار با خولی است.من برای رسیدن به نقش”نوار” در نمایش”کابوس سرخ” فقط 10 روز فرصت داشتم و این فرصت بسیار اندک بود، هم برای رسیدن به نقش، هم حفظ کردن متن و هم هماهنگ شدن با دیگر بازیگران. البته گروه مدت یک ماه بود که تمرین می‌کردند و بازیگر قبلی نقش”نوار” به عللی از ادامه کار انصراف داده بود. بنابراین آخرین روزها، من به گروه پیوستم. در عرض 2 روز متن را حفظ کردم، کار بسیار دشواری بود، چون زبان نمایش زبان محاوره‌ای نبود و این کار را سخت‌تر می‌کرد. بنابراین زمان خیلی مهم بود و من توانستم میزانسن‌ها را طی یک روز با کارگردان هماهنگ شوم و بعد از دو سه روز با گروه در واقع بدون کمک آقای عبداللهی من به این سرعت به نقش نمی‌رسیدم، ولی باید بگویم چون نقش”نوار” نقش بسیار بسیار حسی و درونی بود من می‌باید تمام انرژی را از درون به بیرون منتقل می‌کردم این دیگر کار خود من بود و نه هیچکس دیگر! که گویا خوشبختانه در این زمینه موفق بودم، زیرا جایزه اول بازیگری زن را در این نمایش، در دومین همایش آئین‌های عاشورایی را کسب نمودم البته با صبر و حوصله و همکاری تمام افراد گروه. آشنایی با آقای عبداللهی برمی‌گردد به سال 68 در نمایش”مده” که با هم به عنوان بازیگر در کنار یکدیگر کار می‌کردیم و سال‌هاست این همکاری ادامه دارد. اما به عنوان کارگردان اولین بار است که در خدمت ایشان هستم و برای من سعادتی بود(چون قسمت این چنین بود!) کار با ایشان را دوست دارم چرا که بازیگر را از لحاظ حسی و خلاقیت آزاد می‌گذارند و برای بازیگرش ارزش قائل می‌شود.»
سیامک حلمی متولد 1333شروع کار هنریش را در 15 سالگی در شهرستان از دبیرستان آغاز کرد و پس از چندی گروهی به سرپرستی مصطفی عبداللهی تشکیل دادند به نام تئاتر کوچه که او در این گروه نمایشنامه”باغ آرزوها را کارگردانی کرد. از کارهای دیگر او می‌توان ”هفت خان رستم”، ”زنان صبرا و مردان شتیلا”، ”آرش”، ”دندان گراز”، ”بازرسی”، ”تفتیش” را به انضمام چند تله تئاتر تلویزیونی با مجید بهشتی، بیست سریال تلویزیونی، چهار فیلم سینمایی و ... اشاره کرد. او درباره نقشش در این نمایش می گوید:
«در این نمایش ایفاگر نقش(مشاور ابن زیاد) هستم. مردی که همراه ابن زیاد وارد منزل خولی می‌شود که در واقع این ذهنیت خولی و کابوس وی می‌باشد.البته برای رسیدن به این نقش تحلیل‌هایی از طرف کارگردان به من داده شد بعد خودم تحقیقی در حادثه عاشورا به دست آوردم و چون این کاراکتر نقش را در ذهن خولی بازی می‌کند سعی کردم با این نقش زندگی کنم تا خودم را آماده سازم چرا که لازمه رسیدن به هر نقش تحلیل و تحقیق می‌باشد که خوشبختانه در کوتاه‌ترین زمان به آن رسیدم. حال این دیگر به عهده تماشاگر است که درباره بازی من در این کاراکتر قضاوت کند.
آشنایی من با آقای عبداللهی برمی‌گردد به دوران نوجوانی و جوانی و حالا که میان سال هستم، ایشان دست بازیگر را باز می‌گذارند تا بازیگر آزادانه اتود بزند و نقش را آن قدر که خودش با آن رل زندگی کند نشان دهد، وقتی این کار نظر او را جلب کرد می‌گوید همین را حفظ کن. کار کردن با ایشان بسیار بسیار راحت و لذت بخش است. چرا که اصلاً نظر خودش را تحمیل نمی‌کند و هر آن چه که به کار آید پذیرا می‌شود و بازیگر با فراق کامل می‌تواند با نقش زندگی کند. »
مجتبی دانشی متولد 1357 کرمان و دارای مدرک کارشناسی بازیگری است. بازی در نمایش‌های”خاطرات هنرپیشه نقش دوم” نوشته بهرام بیضایی به کارگردانی هادی مرزبان، «جشنواره آمین» به کارگردانی فرزانه کابلی، ”میرعشق” به کارگردانی هادی مرزبان، ”حماسه انقلاب سنگ” به کارگردانی هادی مرزبان، ”مریم و مردآویج” به کارگردانی بهزاد فراهانی، ”آرش” نوشته بهرام بیضایی به کارگردانی میکائیل شهرستانی از جمله فعالیت های او در عرصه تئاتر است.او درباره بازی اش در نمایش”کابوس سرخ” به کارگردانی مصطفی عبداللهی می گوید:
«نفس اماره یا از نگاه روانشناسانه شاید بتوان گفت همان اید یا نهاد خولی که به صورت نمایش بر صحنه ظاهر می‌شود.
یکی از نکات مهم برای رسیدن به نقش تحلیل متن است که هر بازیگر می‌بایست به کمک آن به بعد فیزیکی و درونی نقش دست یابد و من نیز بعد از رسیدن به تحلیل نقش از نظرات آقای عبداللهی و خواست‌های ایشان برای رسیدن به نقش یاری گرفتم.
من در نمایشنامه”خاطرات هنرپیشه نقش دوم” به کارگردانی هادی مرزبان با آقای عبداللهی آشنا شدم. او ضمن داشتن اخلاق خوب، پایبند به اصول تئاتری و دارای سواد علمی بوده که از ویژگی‌های خوب ایشان می‌باشد که تمام این‌ها، کار را با آقای عبداللهی بسیار دوستانه، راحت و آموزنده می‌کند.»
علی زرینی متولد 1322 شمیران و دارای مدرک فوق دیپلم بازیگری است او در سال‌های 1345 و 1346 به مدت دو سال نزد حمید سمندریان آموخت و از سال 1347 وارد عرصه بازیگری تئاتر به صورت حرفه‌ای شد . تجربه نخست بازی اش در سال 1361 با نمایش تلویزیونی به نام آسانسور به کارگردانی رسول نجفیان بود و تاکنون در سریال‌ها و تئاترهای مختلف همکاری داشته‌.او درباره نفش خود در این نمایش و تجربه اش در کنار گروه به سایت ایران تئاتر می گوید:
« من در این نمایش(همراه ابن زیاد) که نمایانگر ذهنیت خولی است، ایفای نقش می‌کنم. برای رسیدن به این نقش براساس تحلیل و مطالعه کاراکتر پس از روانشناسی پی به درون شخصیت بردم و با توجه به رهنمودهای کارگردان که بسیار سود جستم آن را در آوردم که کار چندان پیچیده‌ای نبود.»
محمد بزرگمهر متول 1328 اهل خوزستان و بازیگر رسمی اداره تئاتر که دارای مدرک تحصیلی فوق دیپلم هنر و درجه بازیگری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. شروع فعالیت بازیگری‌اش برمی‌گردد به دهه 50 در مرکز تئاتر اداره فرهنگ و هنر اهواز که اولین کار او در دوران دبیرستان نمایش”لونه شغال” نوشته علی نصیریان و به کارگردانی احمد معمار در اهواز است.وی تاکنون در نمایش هایی از نویسندگان ایرانی همچون بهرام بیضایی، غلامحسین ساعدی، علی نصیریان، اکبر رادی، نصرت‌الله نویدی و ... و نیز در نمایش‌های ترجمه شده از نویسندگان خارجی چون اشیل، بن جانسون، برتولت برشت و ... بازی کرده است.او درباره تجربه اخیرش در نمایش کابوس سرخ به سایت ایران تئاتر می گوید:
« نقشی که در نمایش”کابوس سرخ” بر عهده بنده گذاشته شده است اگر چه از نظر مدت زمانی اندک است اما نقشی کلیدی و در خور تامل است. چرا که شخصیت نزدیک به مختاربن ابی‌عبیده ثقفی را بازی می‌کنم. این کاراکتر به لحاظ زمان حضورش در اواخر کار کم است و فرصت بازی به نوعی اندک اما حساس، می‌بایست شرایط بازی را جوری ساخته و پرداخته کرد که بر باور تماشاگر بنشیند.
با توجه به این که این نقش کوتاه و کلیدی می‌باشد ولی بسیار سخت و دشوار بود و من برای رسیدن به این نقش توسط تحلیل متن و کمک کارگردان و نیز عوامل فیزیکی کاراکتر، بهره جستم چرا که بازیگر به تنهایی نمی‌تواند به این غایت بس مهم، دست یابد.»