تعامل متقابل هنرمند و مخاطب ضروری است

اشاره:
ماهنامه «نمایش» یک نشریه تخصصی است؛ اما قطعاً این تخصصی بودن در سوی دیگرش به مخاطب عام توجه دارد؛ زیرا برای رسیدن و یا رساندن دیگران به نتیجه، اهمیت ویژه‌ای می‌یابند. حداقل این است که باید درباره بحثهای مختلف، نظرات آنها را نیز بدانیم. با همین انگیزه، نزد شماری از مخاطبان و تماشاگران تئاتر رفتیم و سه سؤال زیر را پرسیدیم.
1ـ برای جذب بیشتر مخاطب به سالنهای تئاتر چه باید کرد؟
2ـ فروش بلیت چه تأثیری بر تئاتر کشور به لحاظ کیفی و کمی دارد؟
3ـ تأثیر متقابل هنرمند و تماشاگر از چه طریقی صورت می‌گیرد؟
اینک پاسخ آنها را بخوانید. ضمناً برخی از پاسخ‌دهندگان از دانشجویان تئاتر و برخی دیگر از تماشاگران حرفه‌ای تئاتر هستند و به طور مستمر تئاتر می‌بینند.


 الهام فرج پور مقدم
1ـ بهتر است نمایشها به موضوعات جذابتر بپردازند. شکلی که الان باب شده، باعث می‌شود که تماشاگر عام، تصویر خوبی از تئاتر در ذهنش نداشته باشد. اگر موضوعات تازه‌تر و جذابتر باشند و شیوه‌های نمایشی جدید انتخاب شود و تبلیغات تلویزیونی؛ مثل آنچه که برای فیلمها صورت می‌گیرد، انجام شود، تأثیرات مثبتی خواهد داشت.
2ـ وقتی اهالی تئاتر درآمد خوبی داشته باشند، فکرشان بیشتر روی کارشان متمرکز می‌شود. گرفتاریهای زندگی، باعث می‌شود که هنرمند نتواند همه انرژی خود را برای کارش بگذارد؛ آنهایی که عاشق تئاتر هستند. فقط فروش بلیت مطرح نیست. حتماً باید از طرف یک نهاد، حمایت صورت بگیرد؛ چون مردم علاقمند و مرفه نداریم که فروش بلیت را بالا ببرند. با قیمتهایی که الان هست، حتی دانشجوها هم نمی‌توانند کارها را ببینند.
3ـ تئاتر برای تماشاگر است و با او معنا پیدا می‌کند. برای هر هنرمندی، تماشاگر مهمترین چیز است؛ حتی از پول هم مهمتر است.

 حسین رستمی
1ـ پول زیاد خرج کرد. تیزر خیلی مهم است. هیچ چیزی از این مسأله مهمتر و مؤثرتر نیست. من راه حل دارم. اگر خواستید بگویید تا طرحم را ارایه دهم. یک جلسه مطول می‌خواهد تا مسئولان را قانع کنم. صد در صد هم امکان‌پذیر است.
2ـ اگر نمایشها در سه شیفت اجرا شوند، هم تعداد بیشتری تئاتر می‌بینند و هم تعداد بیشتری بلیت فروخته می‌شود و همه خوشحال خواهند شد؛ چون پول بیشتری عایدشان می‌شود و کار فرهنگی زیادی هم انجام داده‌اند.
3ـ از طریق همین اجراها؛ البته اگر مطابق موارد بالا باشد؛ یعنی دعوت کنیم که چنین چیزی هست و بعد هم بلیت بفروشیم.

 سید حامد عقیلی
1ـ تبلیغات خوب و معرفی نمایشها در سطح وسیع. مردم هنوز تئاتر را نمی‌شناسند؛ یعنی تصویرشان از تئاتر فقط شکل کمدی است آن هم از نوع لاله‌زاری؛ اما حقیقت تئاتر چیز دیگری است. اگر تئاتر را در ابعاد مختلفش به مردم بشناسانیم، مسلماً می‌آیند.
2ـ مردم برای شکم پول می‌دهند؛ چون به آن نیاز دارند. باید تئاتر به نیاز تبدیل شود. چنین چیزی در ایران سخت است؛ اما شدنی است. باید آن را فهماند و مسأله کرد تا بلیت هم بخرند. مهم این است که به اهمیت تئاتر و تأثیرگذاریش پی‌ببرند.
3ـ هر عملی، عکس‌العملی دارد. مگر می‌شود هنرمند از تماشاگر و تماشاگر از هنرمند تأثیر نگیرد. اساساً تئاتر برای همین است. باید شرایط این ارتباط را پدید آوریم. سالن خوب، حرف خوب و دلپذیر، امکانات مناسب، رفاه، وفور تئاتر و ... مؤثر است.

 مجید رستمی
1ـ بهترین راه جذب تماشاگر در ایران برای هر کاری، تبلیغات از طریق رسانه‌های جمعی، علی‌الخصوص تلویزیونی است.
2ـ فروش بلیت برای دفع تماشاگران بی‌کار و بی‌ذوق خوب؛ ولی قیمت بالای آن مهم است؛ البته از لحاظ کمی مضر است؛ ولی از لحاظ کیفی تأثیر مثبتی دارد؛ چرا که تماشاگران، قدر هنر را می‌دانند.
3ـ برخورد خوب هنرمند با مردم و سرمشق قرار گرفتن او در زندگی مردم عادی مهم است.

 پیروزه بازدیدی
1ـ بالا بردن سطح کمی و کیفی تئاتر به لحاظ بازی بازیگران و سایر عوامل دخیل در اجرا؛ بخصوص انتخاب متن مناسب و همچنین تبلیغات صدا و سیما که در صورت گسترده بودن آن می‌تواند اثری بسیار شگرف در جذب تماشاچی داشته باشد.
2ـ فروش بلیت می‌تواند هم اثری مثبت و هم اثری منفی بر تئاتر داشته باشد. مثبت از جهت درآمد حاصل از آن برای عوامل اجرایی و منفی در صورت گزاف بودن بهای آن برای تماشاچی که مسلماً از هر قشری خواهد بود.
3ـ رابطه تماشاگر و هنرمند، رابطة علت و معلولی است. بدین صورت که بازی و بیان قوی هنرمند در حد بسیار بالا، می‌تواند در جذب بیننده، مؤثر و مفید باشد و حضور پرشور و پررنگ تماشاگر، قدرت روحی و دلگرمی صد چندان برای هنرمند تلقی می‌شود.

 پریسا علی اکبر
1ـ قیمت بلیت باید پایین بیاید. تئاتر مخصوص یک قشر خاص نیست؛ مال همه مردم یک جامعه است. چه از نظر ساختار یک تئاتر و چه از نظر اقشار مختلف (مالی) باید به صورتی باشد که همه امکان دیدن نمایشها را داشته باشند. نمایش نباید پیچیده و بیش از حّد نمادین باشد.
2ـ هیچ تأثیری ندارد.
3ـ هر چقدر تماشاگر بیشتری به دیدن یک نمایش بیاید، تأثیر بهتری بر روی هنرمند می‌گذارد؛ حس و نَفَس تماشاگر به هنرمند می‌رسد؛ ولی او نیز باید کارش را بلد باشد.

 گلناز اکبری
1ـ کیفیت سالنها به لحاظ تهویه، صندلیها و نیز کیفیت نمایشها را باید بالا برد تا تماشاگر بیشتری به سالنها بیاید.
2ـ فکر نمی‌کنم چندان تأثیری داشته باشد. اگر هم تأثیراتی داشته باشد، چندان محسوس نیست.
3ـ طبعاً اگر تماشاگران بیشتری به تئاتر بیایند، هنرمندان هم دلگرمی بیشتری برای کارهای بعدی خود پیدا می‌کنند. متقابلاً اگر کار هنرمند خوب باشد، تماشاگران هم برای دیدن آن مشتاقتر خواهند بود.

 مهتاب صباغپور
1ـ کیفیت سالنها بالاتر رود و باز هم بلیتها ارزانتر شود. تبلیغات گسترده‌تر و کیفیت کارها بهتر شود.
2ـ به علت گرانی بلیت، تماشاگر حتی دانشجویان رشته نمایش، کمتر می‌توانند به تئاتر بیایند و من فکر می‌کنم حداقل برای بچه‌های رشته نمایش باید بلیتها همیشه نیم‌بها و برای کارهای جشنواره ویژه دانشجویان رشته نمایش، بدون بلیت باشد.
3ـ مسلماً کاری که خوب باشد و خوب کارگردانی شود، طرفداران زیادی خواهد داشت؛ مانند کار «فنز» که من به عنوان یک دانشجوی رشته نمایش، نتوانستم بلیت کار را به دست بیاورم و یا مثل بعضی از کارهای خارجی در جشنواره، تماشاگر همیشه از کار خوب استقبال می‌کند.

 شبنم شهریاری
1ـ تبلیغات وسیع و تنظیم به موقع ساعات اجرای تئاترها
2ـ به نظر من اگر قیمت بلیت مقرون به صرفه باشد همه بویژه جوانان استقبال می‌کنند.
3ـ رد و بدل اطلاعات فرهنگی و اجتماعی

 امیرحسین نوبری
1ـ از آنجایی که همواره هنر نزد ایرانیان بوده و مردم کشورمان، دوستدار هنر و هنرمند هستند باید آنها را بیشتر با هنر تئاتر و هنرمندان تئاتری آشنا کرد و این امر جز از طریق تبلیغات و اطلاع‌رسانی رسانه‌ها و وسایل ارتباط جمعی (روزنامه و تلویزیون) میسر نمی‌شود.
2ـ با توجه به وضعیت بحرانی اقتصاد کشور و عدم آشنایی کمتر مردم جامعه با مقولة تئاتر، اگر از مبلغ و بهای بلیت کاسته شود، فکر می‌کنم بتوانیم افراد هنر دوست را بهتر با این مقوله آشنا کنیم و مردم با رغبت بیشتری به تئاتر می‌آیند.
3ـ مطمئناً برخورد خوب و خوش هنرمند، متقابلاً باعث یک رابطة خوب میان هنرمند و تماشاگر می‌شود.

 جلیل محمدزاده
1ـ ابتدایی‌ترین و همه‌گیرترین نوع جذب تماشاگر، تبلیغات وسیع است؛ چه از طریق رسانه‌های تصویری و چه مطبوعات. به نظر من برای جذب بهتر، می‌توان برنامه سالنها و همچنین نمایشها را از طرق مختلف معرفی کرد.
2ـ به هر حال با توجه به هزینه‌های موجود، فروش بلیت حتماً لازم است؛ ولی در نظر گرفتن یارانه برای این امر، می‌تواند بسیار مؤثر باشد.
3ـ تماشاگر و هنرمند از طریق احساسی بر روی یکدیگر اثر می‌گذارند.