.”کتاب شناسیِ نمایش” و”کتاب شناسیِ پایان‌نامه‌های نمایش” .
دو کتاب”کتاب شناسیِ نمایش” و”کتاب شناسیِ پایان‌نامه‌های نمایش” نوشته”علی تاجور” و توسط پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علومْ، تحقیقات و فناوری به چاپ رسیده است و توسط انتشارات”گوینده” ارائه خواهد شد. ...
دو کتاب”کتاب شناسیِ نمایش” و”کتاب شناسیِ پایان‌نامه‌های نمایش” نوشته”علی تاجور” و توسط پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علومْ، تحقیقات و فناوری به چاپ رسیده است و توسط انتشارات”گوینده” ارائه خواهد شد.
در مقدمه کتاب”کتاب شناسی تئاتر” آمده است:
وجود کتابشناسی‌های تخصصی برای در اختیار قرار دادن اطلاعات در قالب نیازمندی‌های علوم مختلف و قابلیت دسترسی و تمرکز برای پژوهشگران، کارشناسان و متخصصان علوم مختلف ضروری است. کتابشناسی حاضر نیز با هدف گردآوری اطلاعات مربوط به کتاب‌های منتشر شده درباره و یا در ارتباط با نمایش(تئاتر) گردآوری شده و در اختیار علاقمندان قرار گرفته است.
کتابشناسی توصیفی حاضر کتاب‌های چاپ شده در محدوده زمانی سال 1260 تا اواخر شهریور 1384 را در برمی‌گیرد و برای تهیه اطلاعات آن از روش گردآوری غیر مستقیم(1) استفاده شده است.
در این جا لازم به ذکر است که این کتابشناسی به هیچ وجه نمایاننده تمامی کتاب‌های منتشر شده طی دوره ذکر شده نبوده، صرفاً معرف کتاب‌هایی است که دسترسی به فهرست توصیفی اثر امکان‌پذیر بوده است. تهیه این کتابشناسی به سفارش و توصیه دبیرخانه جشنواره بین‌المللی تئاتر دانشگاهی ایران آغاز شد و اگر یاری و مساعدت این دبیرخانه نبود، گردآورنده هرگز در انجام این مهم موفق نمی‌شد.
برای شناسایی کتاب‌های منتشر شده درباره نمایش از منابع چاپی و غیر چاپی مختلفی استفاده شده است.
کتاب‌ها:
فهرستگان نمایش کودک و نوجوان(علی میرکاشفی خوانساری)؛ کتابشناسی تئاتر(لاله تقیان)؛ کتابشناسی تئاتر و سینما(شیرین تعاونی)؛ کتابشناسی هنر(عباس مافی).
نشریه‌ها:
پل فیروزه: ویژه‌نامه تئاتر؛ فصلنامه تئاتر: ویژه‌نامه پژوهش‌های تئاتری.
پایان‌نامه‌ها:
فهرست تحلیلی و موضوعی نمایشنامه‌های یک پرده‌ای بیست‌وپنج سال اخیر(نسیرین شیخ‌نیا)؛ فهرست فنی نمایشنامه‌های ایرانی از سال 1357 تا 1375 (محمدرضا خسرویان چم پیروزی)؛ کتابنامه نمایش(مهرداد حاج‌رسولی)؛ معرفی و تحلیل برخی از نمایشنامه‌های چاپ نشده سال‌های 20-1312 (مهتاب شمس).
دیسک فشرده:
”کتابشناسی ملی ایران، 1384”؛ ”کتیبه: فهرست کتاب‌های منتشر شده در ایران از سال 1370 تا 1379”؛ ”کتاب تهران: فهرست کتاب‌های ناشران حاضر در هفدهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، اردیبهشت 1383”؛ ”فهرست کتاب‌های ناشران در هجدهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، اردیبهشت 1384”؛ ”کیمیا: فهرست کتاب‌های نرم‌افزار کتابخانه‌ای پارس آذرخش“؛ بروشورها؛ کاتالوگ‌ها و اطلاعیه‌های ناشران مختلف و...
در اطلاعات ارائه شده برای هر کتاب، اطلاعات اصلی کتابشناختی(شامل: پدید آورنده/ پدید آورندگان؛ نام کتاب؛ محل نشر؛ ناشر؛ سال نشر؛ تعداد صفحات؛ اطلاعات اضافی یادداشت) مطابق با قوانین نگارش فهرست توصیفی آورده شده است. تنظیم اطلاعات متن کتابشناسی به صورت الفبای پدید آورنده ـ عنوان صورت گرفته است.
مثال: 3816 . یونسکو، اوژن. کردگدن: نمایشنامه در سه حرکت و چهار مجلس. اوژن یونسکو؛ ترجمه‌ی م.کاشیگر. اصفهان: فردا، 1380، 216 ص.
برای دسترسی بهتر به اطلاعات کتاب‌ها، نمایه‌های پدیدآور؛ عنوان و موضوع(مطابق با سرعنوان‌های موضوعی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران) (2) استفاده کنندگان را به شماره مدخل(جاینما) راهنمایی می‌نماید تعبیه شده است.
مثال برای پدیدآور: کاشیگر، م.، 3816
یونسکو، اوژن، 3816
مثال برای عنوان: کرگدن: نمایشنامه در سه حرکت و چهار مجلس، 3816
مثال برای موضوع: نمایشنامه فرانسوی ـ قرن 20 م.، 3816
همچنین برای راهنمایی خوانندگان در نمایه پدیدآور و موضوع از ارجاع استفاده شده است که به معنای ارجاع از نام یا واژه‌ای که در نمایه به کار نرفته است به نام یا واژه‌ای که در نمایه به کار رفته است می‌باشد.
مثال برای پدیدآور: ابراتف، سرگئی ـ ابراتسف، سرگی ولادیمیروویچ
مثال برای موضوع: پانتومیم ـ نمایش بدون کلام(لال بازی)
تئاتر ـ نمایش
تئاتر ابزورد ـ نمایش پوچی
تئاتر ابسورد ـ نمایش پوچی
تئاتر عبث‌نما ـ نمایش پوچی
تئاتر معناباخته ـ نمایش پوچی
مایم ـ نمایش بدون کلام(لال بازی)
میم ـ نمایش بدون کلام(لال بازی)
در پایان، ضمن پوزش از کاستی‌ها کتاب حاضر، امید است که تمامی صاحب‌نظران، پژوهشگران و استفاده کنندگان گرامی برای بهبود هر چه بیشتر کیفیت این اثر و آثار مشابه، تهیه کنندگان کتابشناسی‌ها را از راهنمایی‌های صمیمانه خود محروم نسازند.
جا دارد از مساعدت و همکاری مسئولان و دست اندرکاران محترم نهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر دانشگاهی ایران علی‌الخصوص آقایان ایرج محرمی، دبیر محترم جشنواره نهم و جلال تجنگی معاونت محترم پژوهش جشنواره تقدیر و تشکر شود. همچنین، از یاری و کمک همسرم شهناز بهارستانی در تنظیم و ورود اطلاعات تشکر و قدردانی می‌نمایم.
علی تاجور
پاییز 1384
1- در روش گردآوری غیر مستقیم اصل اثر در دسترس نمی‌باشد و اطلاعات از فهرست توصیفی گردآوری می‌شود.
2- شاید نیازی به تذکر این نکته نباشد که ترجمه، ساخت و روزآمد کردن موضوع، به ویژه در حوزه بسیار گسترده، متنوع و پرمسئله‌ای چون هنر(علی‌الخصوص موضوع نمایش) تنها می‌تواند به منزله فتح باب و درآمدی برای شناسایی، گردآوری و تطابق اصطلاحات روزمره با اصطلاحات فرهنگ غنی کشورمان باشد لذا در انتخاب موضوع از آن جا که در هر حوزه‌ای هنوز اصطلاحات و واژه‌هایی مرسوم و مقبول است سعی شده تا با استفاده از ارجاعات لازمه تطابق داده شود.
علاقمندان می‌توانند این دو کتاب را در نمایشگاه بین‌المللی کتاب، سالن 27 غرفه 34، نشر گوینده، تهیه کنند.