فرهاد آییش: نرخ رشد تئاتر ایران تصاعدی است
بخش نمایشنامه نویسی و نمایشنامه خوانی سیوچهارمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر با سخنان سعید اسدی دبیرجشنواره بین المللی تئاتر فجر، بهزاد صدیقی دبیر بخش نمایشنامه نویسی و فرهاد آیش بازیگر و کارگردان پیشکسوت عصر روز 25 آبان ماه در تالار مشاهیر مجموعه تئاتر شهر آغاز به کار کرد و در این مراسم به ضرورت نمایشنامه نویسی و نمایشنامه خوانی به عنوان مهم ترین بخش پیش تولید نمایش تاکید شد.
به گزارش سایت ایران تئاتر، سعید اسدی دبیر بیست‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در سخنان بسیار کوتاهی با تاکید بر ضرورت توجه به نمایشنامهنویسی و نمایشنامه‌خوانی گفت: هدف از برگزاری این بخش در جشنواره تئاتر فجر، کمک به غنی کردن و گسترش حلقه‌های ارتباطی میان ارکان یک نمایش است.
او افزود: با برگزاری بخش نمایشنامه‌خوانی و دعوت از کارگردان و بازیگران تئاتر برای شرکت در نشست‌های نمایشنامه‌خوانی، می‌خواهیم فرصتی را فراهم کنیم تا نمایشنامه‌هایی که در طول سال تولید می‌شوند، معرفی و در معرض انتخاب قرار گیرند. یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی که در تئاتر ما باید رقم بخورد این است که متن‌های جدید به کارگردان ها معرفی شوند تا فرصتی فراهم شود تا این متن‌ها روی صحنه بروند.
اسدی در خصوص برگزاری بخش‌های متنوع جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر پیش از زمان اجراهای تئاتر گفت: ایام جشنواره و همزمانی آن با سایر برنامه‌های فرهنگی دهه فجر، موجب می‌شود که بخش‌های مختلف تئاتر دیده نشده و در کلیت جشنواره حل شوند، از این رو تصمیم گرفتیم امسال زودتر شاهد برگزاری بخش‌های متنوع جشنواره تئاتر فجر باشیم تا هر یک از بخش‌ها با حضور مخاطبان خاص خودشان و با آرامش برگزار شوند.
او در پایان سخنانش گفت: باید قبول کرد که در هر رویدادی براساس سلایق داوران انتخاب هایی صورت می‌گیرد و در بخش نمایشنامهنویسی و نمایشنامه‌خوانی فجر نیز شاهد این حس مسابقه و انتخاب بوده‌ایم، امیدوارم که این انتخاب‌ها مورد توجه اهالی تئاتر قرار گیرد و شرایطی برای به صحنه رفتن نمایشنامه‌های برگزیده فراهم شود.
بهزاد صدیقی: نمایشنامه‌خوانی را باید بازار تئاتر تلقی کرد
در ادامه بهزاد صدیقی دبیر بخش نمایشنامهنویسی و نمایشنامه‌خوانی سیوچهارمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر گفت: بخش نمایشنامهنویسی جشنواره با نمایشنامه خوانی ۱۰ متن منتخب امسال آغاز می‌شود، این بخش از ۲۵ تا ۲۹ آبان ماه برگزار می‌شود و طی آن آثاری که چندی قبل به عنوان کاندیدای دریافت جایزه معرفی شدند، توسط نویسندگان متن‌ها خوانده می‌شوند که این اتفاق به پیشنهاد دبیرخانه صورت گرفت.
صدیقی هدف از برگزاری این بخش را تنها خواندن متن ندانست و افزود: این بخش به نوعی بازار نمایشنامه تلقی می‌شود که طی آن ۱۰ اثر منتخب در برابر دید مخاطبان حرفه‌ای خوانده خواهد شد و سپس توسط پژوهشگران، کارگردانان، تهیه‌کنندگان و مدیران تولید به همراه منتقدان مورد ارزیابی قرار می‌گیرد تا برای تولید حرفه‌ای در سال جدید انتخاب شوند. رفیق نصرتی و روزبه حسینی دو منتقدی هستند که جلسه‌های نمایشنامه خوانی را همراهی می‌کنند تا پیشنهادهایی برای تغییرات نهایی به نویسندگان ارائه شود.
صدیقی در ادامه با ارائه آمار شرکت کنندگان گفت: در مرحله نخست ۳۰۴ نمایشنامه به دبیرخانه رسید و توسط داوران این رویداد کامران سپهران،کورش نریمانی و محمد چرم‌شیر، برای نمایشنامه‌خوانی انتخاب شدند و سه اثر برگزیده این بخش، موفق به دریافت تندیس جشنواره خواهد شد و پنج اثر هم در قالب کتاب منتشر خواهند شد. همچنین 10 اثر دوم نیز انتخاب شده‌اند که به کارگردان‌ها معرفی خواهند شد.
او ابراز امیدواری کرد نمایشنامه‌هایی که به بخش نمایشنامه‌خوانی بیست‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر راه یافته‌اند، در سال آتی جز آثاری قرار گیرند که در جشنواره تئاتر فجر روی صحنه می‌روند و در کنار آن فرصتی برای اجراهای صحنه‌ای آنها فراهم شود.
به گفته صدیقی ظرفیت نمایشنامهنویسی ایران از نظر کمی و کیفی بالاست و نباید از این ظرفیت‌ها غافل شد و باید شرایطی برای حمایت از نمایشنامهنویسان فراهم شود و یکی از مهم‌ترین رویدادهای تئاتر کشور که می‌تواند در این بخش تاثیرگذار باشد، جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر است.
فرهاد آئیش: با روحیه دموکراتیک تئاتر ما پیشرفت خواهد کرد
در ادامه فرهاد آئیش با بیان این مطلب که به مرور دچار فراموشی مزمن شده و تنها زمانی تمرکز آهنین دارد که مشغول نوشتن نمایشنامه یا ایفای نقش است، گفت: اصولا من هیچ وقت آدم آکادمیک و اهل سخنرانی نبوده‌ام اما این روزها به دلیل این فراموشی دیگر نه درس می‌دهم و نه سخنرانی می‌کنم؛ اما چون نمایشنامهنویسی یکی از مهم‌ترین ارکان تئاتر است، قبول کردم که در این مراسم چند کلامی سخن بگویم.
او در ادامه سخنانش ایجاد فاصله میان کارگردان‌های تئاتر و نمایشنامهنویسان را یکی از معضلات تئاتر ایران دانست و گفت: به خاطر این فاصله کارگردان‌های ما حتی به خودشان فرصت کشف نمایشنامه‌های جدید را نمی‌دهند و به همین دلیل همواره با نمایش‌هایی روبرو می‌شویم که متن‌های آنها بارها و بارها توسط سایر کارگردان‌ها روی صحنه رفته‌اند. خود من نیز سال گذشته وقتی میخواستم نمایشی را روی صحنه ببرم برای پیدا کردن متن جدید وقت نگذاشتم و یکی از متن‌های شکسپیر را روی صحنه بردم.
آئیش افزود: همواره در طول تاریخ با هنرمندان بسیاری روبرو هستیم که هرگز فرصت دیده‌شدن پیدا نمی‌کنند؛ نقاشانی که بوم‌هایشان به جای راه یافتن بر روی دیوارهای خانه‌ها و گالری‌ها زیر تخت‌های خواب خالقان‌شان می پوسند و متن‌های نمایشی که هرگز فرصتی برای اجرا شدن نمی‌یابند. اگر ما از تاریخ درس بگیریم، شرایطی را فراهم خواهیم کرد که فاصله میان هنرمندان برداشته شود و فرصتی برای دیده شدن آثار فراهم شود.
او برگزاری نمایشنامه‌خوانی را در جشنواره بین المللی تئاتر فجر یکی از مهم‌ترین اتفاقات این رویداد عنوان کرد و گفت: به نظر من برگزاری این بخش گام مهمی برای فراهم کردن فرصت آشنایی نمایشنامهنویسان جوان با کارگردان‌ها است و بی شک دستاوردهای خوبی در پی خواهد داشت.
آئیش یکی از مشکلات تئاتر امروز ایران را بی توجهی به متن و ادبیات عنوان کرد و گفت: تئاتر ما امروزه بیش از هر چیزی به هنر هفتم و تصویر گرایش پیدا کرده است و این موضوع شاید در دراز مدت موجب شود که با انقراض متن‌های نمایشی روبرو شویم.
او در ادامه با نگاهی اجمالی به وضیعت تئاتر ایران در 20 سال گذشته گفت: 20 سال پیش تعداد سالن‌های تئاتر بسیار محدود بود و همان سالن‌ها هم هیچ وقت مملو از تماشاگر جدی تئاتر نبود و همواره با این موضوع روبه‌رو می‌شویم که تئاتر در ایران مرده است، اما امروزه بیش از 20 سالن نمایشی در ایران فعال است که در همه این سالن‌ها نیز نمایش‌های خوبی روی صحنه می‌روند و اتفاقا با استقبال روبه‌رو می‌شوند، این نشان می‌دهد که امروزه ما تماشاگر جدی تئاتر داریم و این گروه بی‌صبرانه منتظر نمایش‌های خوب و جدید هستند و این رویداد جهش اساسی در تئاتر ما محسوب می‌شود.
این کارگردان پیشکسوت تئاتر با بیان این مطلب که جنبش اساسی در تئاتر ما رخ داده است گفت: دهه‌های پیش در جهان ایران را با فرش و پسته میشناختند، اما با جنبشی که در سینمای ما با حضور کسانی چون عباس کیارستمی رقم خورد، امروزه سینما ما در جهان شناخته شده است و به‌زودی نیز شاهد این اتفاق در حوزه تئاتر خواهیم بود هر چند که امروزه بدون اغراق می‌توانم بگویم که کارهای 10 تن از کارگردان‌های جوان ما در سطح بین‌المللی است و نه تنها در ایران بلکه در جهان نیز حرف‌هایی برای گفتن دارد.
آئیش با اشاره به تغییرات مدیریت تئاتر ایران در گذر زمان گفت: هر یک از مدیران که روی کار آمده‌اند تمرکزشان را روی یک بخش گذاشته‌اند، مدیری تمرکز روی تئاتر جوانان و مدیری دیگر تمرکزش بر روی تئاتر پیشکسوتان بوده است و گاه تقویت تئاتر شهرستان‌ها در برنامه قرار گرفته و گاه حضور قدرتمند در جشنواره‌های خارجی مورد توجه مدیران تئاتر قرار گرفته است و همه این موارد کمک کرده که به مرور تئاتر ما در مسیر رشد و شکوفایی قرار گیرد، اما با همه این تفاسیر می‌خواهم بگویم تئاتر ما امروزه با رشد تصاعدی روبه‌رو است و نباید جلوی شکوفایی تئاتر ایران را بگیریم و باید موانع پیش روی آن را برداریم.
این بازیگر پیشکسوت در پایان گفت: در چنین فضایی من به دوستان و همکارانم و جوان‌ترها پیشنهاد می‌کنم با نگاه سفید و سیاه به تماشای آثار یکدیگر ننشیند و با دیدن یک نمایش نخواهند که مهر تایید بی چون و چرا بر آن اثر بزنند و یا کلا آن را نقد منفی کنند، باید یاد بگیریم که از تماشای آثار یکدیگر لذت ببریم وبا این روحیه دموکراتیک است که میتوانیم پیشرفت کنیم و زمینه پیشرفت یکدیگر را فراهم کنیم.
بخش نمایشنامه‌خوانی سیوچهارمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر تا 29 آبان‌ماه در سالن مشاهیر مجموعه تئاتر شهر از ساعت 16 تا 20 میزبان علاقمندان خواهد بود.
