سی سال با عشق کار کردهام
این طراح صحنه در کنار کارگردانهای که اکنون تئاتر از حضور آنها محروم است کار کرده است، مانند رکنالدین خسروی، فردوس کاویانی، منیژه محامدی و... او از میان کارگردانهایی که با آنها همکاری داشته است، تجربه همکاری با رکنالدین خسروی را بیشتر از هم دوست دارد
نیلوفر رستمی:
پروین محبی از پرکارترین طراحان صحنه است که در حدود سه دهه در این حرفه مشغول به فعالیت است.او در حالی سال بعد بازنشسته خواهد شد که در لیست کاریش طراحی صحنه و بعضاً طراحی لباس 1٣٧ نمایش ثبت شده است. وی در سال 80 از سوی شورای نظارت و ارزشیابی هنرمندان کشور عنوان درجه یک هنری معادل دکترا را دریافت کرد و در سال 81 نیز عضو هیئت مدیره طراحان صحنه خانه تئاتر بود که بعد از مدتی جایش را به جوانان داد. همچنین او مدتی در موسسهها و دانشکدهی سینما، تئاتر مدرس طراحی صحنه بود.
او بعد از سه دهه فعالیت مستمر، سال آینده بازنشسته خواهد شد. پروین محبی یکی از 16 محصل رشته طراحی صحنه در سال 49 بوده و تنها فرد در میان آن جمع که شغل طراحی صحنه را انتخاب میکند.
این طراح صحنه درباره علت علاقهاش به طراحی صحنه میگوید:«من دیپلم طبیعی داشتم اما از کودکی نقاشی میکردم و نقاشی را خیلی دوست داشتم وقتی متوجه شدم که رشته تئاتر گرایش طراحی صحنه هم دارد و یک جور به طراحی مربوط میشود این رشته را انتخاب کردم. آن سالها دانشکده هنرهای دراماتیک 15 نفر را برای رشته طراحی صحنه قبول کرد که یکی از آنها من بودم.»
پروین محبی در سال 1355 فارغالتحصیل شد و در اطلاعات و جهانگردی و تلویزیون فعالیت داشته و از بهار سال 1356 به عنوان طراح صحنه در تالار وحدت استخدام شد. آن موقع کارگاه طراحی صحنه تالار وحدت 10 طراح صحنه داشت. از آن سال تاکنون اکثر آنها بازنشسته شدند و در تمامی این سالها نیرویی جایگزین نشده است.»
او از دوران جنگ و دورههایی که تئاتر به سختی روی صحنه میرود، هم گفت:«در دوره جنگ نامه میآمد که هزینهها سنگین است و تئاتر را باید با حداقل بودجه و امکانات روی صحنه ببریم. ما آن موقع با موقعیت دشوار از لحاظ امکانات کار میکردیم.»
با این حال انجام 137 کار کمی حیرتآور است، از محبی که میپرسم کثرت کار آیا به کیفیت کارش لطمه وارد نمیکرده است، میگوید:«نه، چون من تمام کارهایم را هماهنگ و برنامهریزی میکردم.»
وی در ادامه حرفهایش به پیشنهاد جدیدش به مسئولان تئاتری اشاره میکند:«پیشنهاد دادم که در آخرین سال کاریم، تمام طراحی صحنههای دهه 60 و 70 به شکل ماکت، اسکیر و عکس و بروشور در یک نمایشگاه تشکیل و نشستی میان طراحان صحنه جوان برگزار شود، خودم هم با کمال میل مسئولیت همه کارهایش را به عهده میگیرم و گفتوگوی با جوانها داشته باشم تا از دیدگاههای یکدیگر مطلع شویم.»
این طراح صحنه در کنار کارگردانهای که اکنون تئاتر از حضور آنها محروم است کار کرده است، مانند رکنالدین خسروی، فردوس کاویانی، منیژه محامدی و... او از میان کارگردانهایی که با آنها همکاری داشته است، تجربه همکاری با رکنالدین خسروی را بیشتر از هم دوست دارد و در این باره میگوید:«خسروی به تمام عناصر و عوامل کارش اهمیت میداد.»
همچنین او از نمایشهای مورد علاقهاش به نمایش”باغ آلبالو” رکنالدین خسروی، ”پایان رنجهای سبزعلی” کاری از جواد خدادادی، ”پرواز بر آشیانه فاختهها” منیژه محامدی و”ماه در دره شقایق” سعید امیرسلیمانی و”یونس” دکتر محمود عزیزی یاد میکند. او در این سالها با دو کارگردان زن: پروانه مژده و منیژه محامدی هم همکاری داشته است.»
این طراح صحنه نه تنها در صحنه تئاتر بسیار پرکار بود بلکه حوزههای دیگر را هم تجربه کرده است. او در سال 1377 برای چهاردهمین جشنواره بینالمللی موسیقی فجر، 18 سالن موسیقی تهران را طراحی کرد. همچنین به دعوت شهرداری تهران طراح و مشاور هنری نخستین دوره بازیهای زنان پایختهای کشورهای اسلامی و آسیایی تهران را به عهده گرفت. همچنین طراحی یک فیلم کوتاه ساخته محمد وحیدیمطلق را نیز به عهده داشت.
چیزی حدود 30 سال از زمان فارغالتحصیل شدن محبی میگذرد و مسلماً سلیقهها و نیازهای طراحی صحنه برای نمایشهای امروز تفاوت پیدا کرده است، محبی درباره راههای به روز کردن دانش کارش میگوید:«با دیدن فیلم، تئاتر از ایران و کشورهای مختلف دیدگاههای تازهای پیدا میکنم، در ضمن اینترنت هم که هست.»
او دلیل انتخاب تئاتر را علاوه بر علاقهاش به کار صحنهای میگوید:«ماندن در کنار خانواده و فرزندانم برایم مهم بود، در حالی که در پروژههای فیلم سازی ماهها مجبور به دور ماندن از خانواده میشدم.»
همچنین پروین محبی این شانس را داشته است که در طی 30 سال، تجربه کار با مدیریتهای مختلف مرکز هنرهای نمایشی را داشته باشد، او از دوره منتظری به نیکی یاد میکند و میگوید:«دوره منتظری را بیشتر دوست داشتم چون از همهی دورهها فعالتر بودم، در سال 5، 6 کار در دست داشتم. در حالی که الان گله دارم که کار چندانی ندارم. تئاتر ما دیگر به ندرت از ما استفاده میکند.»
محبی یک سال دیگر بازنشسته میشود، و دربارهی فعالیتهایش پس از بازنشستگی میگوید:«میدانم که مجوز تاسیس موسسه هنری را به من میدهند، خیلی مایلم که چنین کاری کنم اما این کار بودجه زیادی را میطلبد، نهایتاً سر فیلم و سریال میروم و اگر تئاتر دوباره مرا بخواهد...»
وی آخرین نمایشی را که دیده است محمد زکریای رازی است و میگوید که نمایشها را کماکان میبیند، او از طراحان صحنه نسل گذشته کار استادش خسرو خورشیدی را بیشتر میپسندد.