در جلسه فعالیت های دفتر نمایش بچه های مسجد مطرح شد
نویسنده و هنرمند باید مکتبی باشد تا آثارش تاثیر بگذارد
رضا آزاد کارشناس تئاتر حوزه هنری قم در جلسهای که به منظور احیای فعالیتهای دفتر نمایش بچههای مسجد برگزار شد، به مشکلات تئاتر امروز در برقراری ارتباط با مخاطب پرداخت.
رضا آزاد کارشناس تئاتر حوزه هنری قم در جلسهای که به منظور احیای فعالیتهای دفتر نمایش بچههای مسجد برگزار شد، به مشکلات تئاتر امروز در برقراری ارتباط با مخاطب پرداخت.
به گزارش دریافتی ایران تئاتر، رضا آزاد مدرس و کارگردان تئاتر در جلسهای که در مرکز هنرهای نمایشی به منظور احیای فعالیتهای دفتر نمایش بچههای مسجد برگزار شد، به گسست میان تئاتر و تماشاگر اشاره کرد و گفت؛ به نظر میرسد جامعهی تئاتر ما همهی مخاطبان را به خوبی نمیشناسد از این روست که گفته میشود یک گسست بین تئاتر و تماشاگر پیدا شدهاست. معتقدم هنرمندان ما در برخی جهات از تماشاگر و مخاطب، فاصله گرفتهاند و این ضعف بزرگی برای هنرهای نمایشی است.
وی در ادامه افزود: به نظر میرسد دفتر تئاتر مردمی بچههای مسجد میخواهد کمی این گسست و فاصله را برطرف کند. از این رو شناخت دغدغهمندیهای مخاطب، اهمیت بسیار پیدا میکند. معتقدم نویسندگانی مثل ایبسن و چخوف همسو و هم جهت با مردمان خود حرکت کردند و از این روست که آثارشان به دل مینشیند. از سوی دیگر وقتی تئاتر یونان و روم باستان را با هم قیاس میکنیم میبینیم آنچه باعث ماندگاری تئاتر یونان نسبت به تئاتر روم شده، عدم پرداخت به تفریح صرف است. رومیان هنر نمایش را فقط برای تفریح آن لحظهی خود میخواستند در صورتی که یونانیان تئاتری اندیشهپرور و دغدغهمند را برای تماشاگرانشان به صحنه میبردند.
این بازیگر و کارگردان تئاتر ادامه داد: هر وقت تئاتر به عنوان یک نیاز پدیدار شود و پاسخگوی بخشی از نیازهای جامعه باشد، آنگاه است که با مخاطب ارتباط برقرار میکند. آیین نیز همیشه جزیی از نیاز مردم بوده و هست. این مسئلهای است که نویسندگان ما باید به آن توجه کنند. وقتی اندیشه و آیین در کنار هم جمع آیند آنگاه میتوان اثر قابل توجهی را ناظر بود.
وی با اشاره به آثار نویسندگان تاثیرگذار گفت: معتقدم نویسنده و هنرمند باید مکتبی باشند تا آثارشان تاثیر لازم را بگذارد. منظورم از مکتب هر مکتبی است! نویسنده نمیتواند هیچ گرایشی در وجود خود حس نکند اما اثری تاثیرگذار خلق کند که مردم با آن ارتباط برقرار کنند. چه بسا وقتی مکتبهای ادبی را بررسی میکنیم میبینیم این اندیشهی مکتبها بودهاند که هنرمندان و ادیبانشان را رشد دادهاند.
آزاد همچنین کتاب قرآن را منبع مناسبی برای خلق آثار هنری و ادبی دانست و گفت: وقتی اشعار حافظ را میخوانیم میبینیم او حتی اگر از نجوم و سیاست حرفی زده از ذهن قرآنی خود عبور دادهاست. حافظ، حافظ قرآن بوده و محتوای آن را خوب درک کردهاست و از این رو به خوبی میتوانسته کلامش را بدون اشارهی مستقیم و با تأسی به قرآن بیان کند. بدون شک، قرآن منبع الهام بسیاری از موقعیتهای دراماتیک است.
این مدرس دانشگاه همچنین به یکی از ضعفهای نمایشنامهنویسی خاطرهگو اشاره کرد و گفت: خیلی اوقات به برخی از نمایشها بر میخوریم که بازیگرش نشسته و صرفا خاطرهای را بیان میکند. چرا که نویسنده نتوانسته محتوای آن خاطره را در قالب یک کنش دراماتیک بنویسد. این که تئاتر نیست! تئاتر اگر کنش و سوالی ایجاد نکند نمیتواند تماشاگر را جذب نماید.
رضا آزاد در پایان سخنانش گفت: بحث سفارشی بودن تولید آثار هنری را مخرب میدانم. جشنوارههای تئاتری ما از آنجایی نزول کردند که سفارشی شدند. معتقدم با انگیزههای بیرونی نمیتوانند اثر خلاقه تولید کرد. تولید اثر تاثیرگذار، نیازمند انگیزههای درونی است. به طور مثال برخی از نویسندههای ما راجع به جنگ اثری نوشتهاند اما وقتی اعتقادی به ارزشهای آن نداشتهاند، اثرشان نه تنها موثر نبوده بلکه تاثیر منفی هم داشتهاست. پس توصیه میکنم اگر به موضوعی اعتقاد درونی نداریم به سمتش نرویم.
گفتنی است در این جلسه کورش زارعی مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری و جمعی از نویسندگان مراکز استانی حوزه هنری حضور داشتند.