در حال بارگذاری ...
گزارشی از تمرین مجلس ضربت زدن نوشته بهرام بیضایی و کارگردانی محمد رحمانیان

نمایشی که باید دید

 طبقه هفتم تالار وحدت محل تمرین نمایشی است به کارگردانی محمد رحمانیان و نوشته بهرام بیضایی. نام هایی که بودنشان در کنار هم کنجکاوی هر علاقمند به تئاتری را بر می انگیزد تا نتیجه این همکاری را ببیند. مجلس ضربت زدن یکی از نمایشنامه هایی است که توسط بهرام بیضایی نوشته شد و قرار است به کارگردانی محمد رحمانیان از ۲۹ خرداد هر شب در سالن اصلی تئاتر شهر روی صحنه برود.

ساعت 8 شب را نشان می دهد. در سالن محل تمرین رحمانیان در حالی که متن را در دست دارد،‌ توضیحاتی را به گروه می دهد و از بازیگران می خواهد که برای تمرین صحنه یک دورخوانی داشته باشند. صندلی هایی دور هم گذاشته می شوند. رحمانیان از گروه حرکت که در سمت دیگری از سالن، مشغول تمرین هستند، می خواهد که به کار خودشان ادامه بدهند. هنگام اذان، تمرین قطع می شود و گروه برای افطار می روند. در این میان فرصتی دست می دهد تا با رحمانیان به گفتگو بنشینیم.

 

می شود، گفتگو کرد

 

طبقه هفتم تالار وحدت با مجلس ضربت زدن شوقی از تئاتر به خود گرفته است و در این مجال اندک از رحمانیان درباره پیشرفت تمرینات می پرسیم. او می گوید: با تلاش دوستان مرکز هنرهای نمایشی همه چیز خوب است البته چند روزی به دلیل برنامه های تالار وحدت ساعت تمرین ماجابجا شد.

 

او درباره زمان روی صحنه رفتن نمایش نیز می افزاید:  برای من سخت است که در ساعت متفاوت با گروهم تمرین کنم. زمان اجرای ما دوبار به تعویق افتاده و هنوز در دکور اصلی تمرین نکرده ایم. برخی صحنه های این نمایش به گونه ای است که تا وارد دکور اصلی نشویم، نمی توانیم به حس صحنه برسیم.  بچه های گروه  آماده هستند و فقط باید در دکور تمرین کنند. امیدواریم 29  خرداد نمایش را روی صحنه ببریم.

 

یکی از ویژگی های این تئاتر حضور صحنه یارانی است که کارهای حرکتی را به سرپرستی یاسر خاسب و مهدی ساکی انجام می دهند. رحمانیان در این باره می گوید: برای اولین بار قصدم این بود که در نمایش صدام که هیچوقت اجرا نشد با یاسرخاسب کار کنم. قبل از این هم مهدی ساکی این زحمت را برای گروه ما کشیده بود. حالا حضور این دو نفر در این بخش برای نمایش ما اتفاق خوبی است.

 

کارگاه های بازیگری رحمانیان به تازگی آغاز شده  و او در کارهای اخیرش از حضور جوانترها بهره گرفته است. رحمانیان درباره اینکه چقدر به حضور بازیگران جوان معتقد است، می گوید: همه اعتقاد من به جوانترها است. در همین نمایش یکی از شخصیت های اصلی زن داستان را سانیا سالاری که یک بازیگر جوان است، ایفا می کند. او می افزاید:  اولین اجراهای کارگاه های بازیگری من در شهریور در تماشاخانه کنش معاصر آغاز خواهد شد. این اجراها شامل بیست نمایش کوتاه درباره سلفی است که مجموعه هنرجویان کارگاه بازیگری در آن شرکت می کنند. حدود پانزده نمایش آماده است و پنج نمایش دیگر را در این ترم با هم کار می کنیم. حجم این بیست نمایش حدود هفتادوپنج دقیقه می شود اما برایشان تجربه بسیار خوبی است.

 

رحمانیان در پاسخ به این سوال که آیا متن های دیگری از بیضایی را  کار خواهد کرد، خاطرنشان می کند: متنی که همیشه دلم می خواست از آقای بیضایی کار کنم و بسیار به آن علاقه مند هستم، خاطرات هنرپیشه نقش دوم است.  یکبار هم نمایشنامه خوانی شد و شنیدم که گروه های جوانتر هم اجرا کردند. این متن را یکبار آقای هادی مرزبان کار کرده است اما به نظرمتن تازه و جذابی است. اگر فرصت پیدا کنم، مایل هستم این متن را در یک سالن کوچک و به شکل یک اجرای دانشجویی تر روی صحنه ببرم.

 

رحمانیان درباره  مدیریت تئاتر نیز می گوید : به نظرم همه چیز خوب پیش می رود. ممیزی یکی از مشکلات اساسی ما است اما آدم هایی آمده اند که می شود با آنها گفتگو کرد و اگر دچار سوتفاهم هایی بشویم ، می توان  آن سوتفاهم ها را برطرف کرد.

او  ادامه  می دهد: امیدوارم مدیران فرهنگی در برابر اتفاقاتی که می افتد از جمله نقدهای غیرمنصافه و فشار نهادهایی که از تئاتر فاصله دارند، از تئاتر حمایت کنند. 

 

نویسنده کاراکتری نمادین است

 

مهتاب نصیرپور در حال خواندن متن است که با او به گفتگو می نشینیم. او ویژگی کار کردن با همسرش محمد رحمانیان را اینگونه می داند: مدت زمان طولانی که از آشنایی و همکاری ما از دوران دانشگاه تا کنون گذشته در تداوم این همکاری موثر بوده است. هم چنین پیوستگی کارهای آقای رحمانیان در تئاتر در تلویزیون و گهگاهی در سینما نیز در این روند همکاری تاثیرگذاشته است.

 

نصیرپور می افزاید: هر وقت فرصت هایی بوده با دیگران نیز همکاری کردم اما برای من به عنوان یک بازیگر همکاری با محمد رحمانیان فرصت مغتنمی است چرا که کارگردانی اش را بسیار دوست دارم. از همان سالهای دانشکده که با کارهایش آشنا شدم، این علاقه در من بوجود آمد و همچنان باقی است. وقتی کاری را با هم شروع می کنیم، من آن اثر فقط به چشم یک کار جدید نمی بینم بلکه برایم مرور خاطرات رخ می دهد. به دلیل مدت زمان زیادی که با هم گذراندیم، بسیار زودتر با هم به تفاهم می رسیم

.

او ادامه می دهد: با نحوه کار هم آشنایی داریم و همه این ویژگی هاست که یک گروه تئاتری را شکل می دهد. به نظرم من و آقای رحمانیان هسته این گروه پرچین هستیم که مدت هاست با هم کار می کنیم. دوستان دیگری هم مانند علی عمرانی نیز در این گروه هستند. اشکان خطیبی به گروه ما اضافه شده است و بهنوش طباطبایی هم  در کارهای اخیر ما مستمر حضور دارد.

 

در متن اصلی مجلس ضربت زدن کاراکتر نویسنده مرد است اما رحمانیان با هماهنگی بیضایی، کاراکتر را تغییر داده و نقش نویسنده را نصیرپور ایفا می کند. نصیرپور می گوید: نمی توانم بگویم نویسنده کاراکتر است چون بسیار نمادین نوشته شده است. اگر کسی نمایشنامه را بخواند، هیچ اشاره به جنسیت نقش بجز یکی دو دیالوگ محدود نمی شود. وقتی قرار شد من این نقش را بازی کنم، دیدم که نشانه ها کم است و حتی خود آقای بیضایی هم به نوشتن نویسنده بسنده کرده است. این کاراکتر نمادین نوشته است. من هم سعی کردم در بازی چندان به ویژگی های زنانه این نقش نپردازم و همان شکل نمادین را حفظ کنم.

 

کمک های رحمانیان و نصیرپور برای نقش قطامه

 

مهتاب نصیرپور درباره این صحنه نکاتی را به سانیا سالاری گوشزد می کند و سالاری در حال تمرین است. از او درباره آشنایی و همکاری با این گروه می پرسم. سالاری می گوید: کلاس های بازیگری را با خانم مهتاب نصیرپور شروع کردم. کلاس بازیگری خانم نصیرپور، دوره های مقدماتی متوسطه و پیشرفته دارد. پس از گذراندن این دوره ها در نمایشنامه خوانی خاطرات هنرپیشه نقش دوم نوشته آقای بیضایی و کارگردانی آقای رحمانیان حضور داشتم و همینطور شب سال نو به نویسندگی و کارگردانی آقای رحمانیان. در پرفورمنس آدامس خوانی به کارگردانی آقای رحمانیان در گالری آریانا جزو گروه سرودخوان بودم و چند شبی نقش یک زن عرب را داشتم

.

سالاری می افزاید: در این نمایش هم نقش قطامه را بازی می کنم. قطامه کاراکتر سختی است و عشق و نفرت و کینه را به همراه زنانگی توامان دارد.  آقای رحمانیان و خانم نصیرپور بسیار کمک کردند تا بتوانم به درک درستی از این نقش برسم.

 

نمایشی پر از جزئیات

 

رضا مولایی در این نمایش نقش اعرابی دوم را بازی می کند.او می گوید: این تئاتر نمایش در نمایش است. در زمان حال نقش یک بازیگر را بازی می کنم .

 

او می افزاید: تمام سختی پرداختن به جزئیات این نقش ها است. شاید در نگاه اول ، اجرای از روی متن چندان سخت نباشد اما وقتی پیش می رویم متوجه می شویم که بسیار پر از جزئیات است. متن بسیار درخشان و کارگردان و گروه خوبی داریم. خیلی خوشحالم که در این تئاتر حضور دارم.

 

چالش بازی در دو نقش متفاوت

 

سینا رازانی به تمرینات گروه حرکت با توجه خاصی نگاه می کند. از او درباره حضورش در این نمایش می پرسم.

 

رازانی می گوید: زمانی که با من برای این کار تماس گفتند نیازی به اینکه فکر کنم، نداشتم چون مایل بودم با آقای رحمانیان کار کنم خصوصا که از شاگردان قدیمی آقای رحمانیان هستم. متن آقای بیضایی هم بسیار خوب است.

 

او می افزاید: من نقش اعرابی اول را بازی می کنم. نکته جالب برای من این بود که نمایش در دو زمان می گذرد. یکی زمان حال که یک گروه نمایشی تمرین می کنند و دیگری صده اول هجری . دو زمان مختلف بودن قطعا برای من چالش ایجاد می کرد که درست در صحنه های پشت سرهم باید این دو نقش متفاوت را بازی کنم. تجربه این نقش ها برایم جذاب است.

 

اجرای ویژه ای را شاهد خواهید بود

 

رامین ناصر نصیر را درحال خواندن متن می بینیم و چند کلامی از او درباره نقش و همکاری در این گروه می پرسیم که می گوید:  من نقش دستیار کارگردان این گروه را بازی می کنم. مجلس ضربت خوردن یکی از متن های خاص آقای بیضایی است که بسیار دوستش دارم. یکبار هم به اتفاق اقای رحمانیان و یک گروه دیگر این متن را نمایشنامه خوانی کرده ایم .همه چیز دست به دست هم داده که اجرای ویژه را شاهد باشید.

 

با انرژی تماشاگران خستگی ام را فراموش می کنم

 

اشکان خطیبی مشاور کارگردان و مجری طرح این نمایش است. او علاوه بر اینکه به تمرینات و متن توجه دارد، کل گروه را نیز زیرنظر دارد و توضیحاتی را به گروه می دهد.

 

او می گوید: در طول چهار سالی که از همکاری من و آقای رحمانیان می گذرد، فقط در دو نمایش به عنوان بازیگر حضور نداشتم . همزمان علاوه بر مجری طرح بودن ، روی صحنه هم بودم و این کار بسیار کار سختی است.

 

و می افزاید: هر چه تعداد اعضای گروه بیشتر باشد، مسئولیت هم بیشتر می شود. در این نمایش چهل صحنه یار داریم که کارهای فیزیکی نمایش بر عهده آنهاست. تمرینات سختی دارند و باید مراقب بود که خدای نکرده دچار سانحه نشوند. همیشه دو ساعت قبل از شروع تمرین با بازیگران اصلی به محل تمرین می آیند. هماهنگ کردن آنها سخت است. ضمن اینکه هر نمایشی کارهای اجرایی خاص خودش را دارد اما همه این سختی ها وقتی کار به اجرا می رسد و از انرژی که در پایان اجرا از تماشاگران می گیرم، خستگی ام را فراموش می کنم.

 

خطیبی از نقش خود در این نمایش اینگونه می گوید: من در این نمایش نقش کارگردان را بازی می کنم. فکر می کنم نقش کارگردان در این نمایش نقطه رابط نویسنده یا تفکری است که قرار است متن را بنویسد با آنهایی که قرار است اجازه روی صحنه رفتن نمایش را بدهند.

 

می خواستم موسیقی در بافت نمایش بنشیند

 

فردین خلعتبری آهنگساز این نمایش است. او از راه رسیده و رحمانیان موسیقی را از طریق لب تاپ خلعتبری ، موسیقی را گوش می کند.

 

او می گوید: تلاش کردم به متن و کارگردان نزدیک شوم.  موسیقی را طوری ساختم که خودنمایی نباشد و در بافت نمایش بنشیند. امیدوارم این اتفاق افتاده باشد.

 

می شنویم که دکور نمایش آماده است اما هنوز به تئاتر شهر منتقل نشده. گروه منتظر هستند تا سالن برای تمرین در دکور در اختیارشان قرار بگیرد. گروه حرکت به شکل ذهنی دوباره حرکتشان را و اینکه چه زمان هایی دکور باید بچرخد را تمرین می کنند.

 

عوامل نمایش

 

در مجلس ضربت زدن به نویسندگی بهرام بیضایی و کارگردانی  محمد رحمانیان، امیر جعفری، رامین ناصرنصیر، رضا مولائی، اشکان خطیبی، سینا رازانی، سانیا سالاری و مهتاب نصیرپور با حضور یاسرخاسب بازی می کنند.

 

مشاور کارگردان و مجری طرح نمایش اشکان خطیبی است.

 

محسن شاه ابراهیمی مدیر هنری نمایش است. طراحی حرکات مجلس ضربت زدن بر عهده مهدی ساکی و یاسر خاسب است.

 

عبداله اسکندری طراحی چهره پردازی را انجام می دهد.

 

طراح اعلان و برنوشت آیدین قشلاقی است. فردین خلعتبری موسیقی نمایش را ساخته است. پدیده جمال ها ،علیرضا فولادشکن و محمود زهره وند گروه کارگردانی نمایش را تشکیل می دهند.

 

 

 

گزارش از مریم رضازاده

 




مطالب مرتبط

شانزدهمین سال جاودانگی اکبر رادی

شانزدهمین سال جاودانگی اکبر رادی

مؤسسه‌ فرهنگی هنری اکبر رادی، در پیامی به مناسبت سالگرد درگذشت این نمایشنامه‌نویس که هم‌زمان با زادروز بهرام بیضایی است، از این دو هنرمند بزرگ عرصه هنرهای نمایشی کشور یاد کرد.

|

نظرات کاربران