بررسی شانزدهمین جشنواره تئاتر عروسکی مبارک -1
رجبی: جشنواره به ساماندهی تئاتر عروسکی کمک کرد

به گفته مهدی رجبی کارگردان نمایش نمایش عروسکی «ماهیگیر و کنسرو لولو»، برگزاری جشنواره تئاتر عروسکی مبارک کمک کرد که تئاتر عروسکی در کشور ساماندهی شود و تئاتر عروسکی کشور از یک قاب بزرگ و قابل تامل به مخاطبان این گونه نمایشی ارائه شود.
مهدی رجبی کارگردان نمایش عروسکی «ماهیگیر و کنسرو لولو» در گفت وگو با خبرنگار ایران تئاتر گفت: تابستان 1390 فصل اول نمایش «ماهیگیر و کنسرو لولو» را با همین عنوان، به شیوه تئاتر چند رسانه ای، در دانشکده سینما تئاتر دانشگاه هنر، به عنوان پروژه پایانی کارشناسی ارشد کارگردانی ، با حضور بازیگران زنده اجرا شد، اما این نمایش اجرای عموم نداشت.
او افزود: این بخش از نمایشنامه که دوران پیری ماهیگیر را در بر می گیرد، بعد از اعمال تغییراتی به متنی عروسکی تبدیل شد و در مسابقه نمایشنامه نویسی جشنواره پانزدهم تهران مبارک مورد تقدیر قرار گرفت. همین تقدیر بهترین مشوق برای تکمیل کل اثر بود. بعد از ارسال طرح اجرائی به جشنواره شانزدهم، بازنویسی متن اولیه و نگارش فصل دوم آغاز شد و در مدت تمرینات اجرائی به سرانجام رسید.
به گفته رجبی، در طراحی ساختار روایت ، ضمن بهره گیری از شیوه داستان پردازی منبع اصلی اقتباس، یعنی حکایت های «هزار و یک شب»، الگوئی هزارتوئی و قصه در قصه اتّخاذ شده است. شاید بتوان گفت که درون مایه محوری اثر، که شخصیت اصلی داستان را درگیر خود می کند طمع کاری آدمیزاد است که در همه دوره های تاریخ دست و پاگیر نوع بشر بوده است.
او افزود: پیرمردی ماهیگیر، خمره ای مهر و موم شده را از درون مرداب بیرون کشیده. بعد از باز شدن در خمره توسط پیرمرد، دیوی کریه المنظر از آن بیرون می جهد. دیو بنابر سوگندی که سالها پیش خورده قصد دارد جان منجی خود را بگیرد، اما با خدعه ماهیگیر دوباره به درون کوزه بر می گردد. دیو این بار با وعده بازگرداندن پیرمرد به دوران جوانیش، او را وسوسه می کند که باری دیگر آزادش کند.
این کارگردان گفت: دغدغه ای که طی نگارش و نیز در حین کارگردان این نمایش بسیار مورد توجهم بوده، به کارگیری تمامی عناصری است که در پرورش حال و هوائی خیال پردازانه در نمایش، مؤثرند؛ عناصری که حتی شاید اصالت تئاتری نداشته باشند. اگرچه مخاطبان ما بزرگسالان هستند اما رویکرد اجرائی، رویکردی فانتزی است و علت اصلی استفاده از عروسک و نیز رسانه ویدئو در کار، قابلیت خارق العاده ای است که این دو عنصر در توسعه خیال پروری مد نظر ایجاد می کنند.
او افزود: بی شک تجربیات اجرائی پیشینم در این اجرا بی تأثیر نبوده. سال 1382 در جشنواره تئاتر آئینی سنتی به دبیری دکتر ناصربخت، بخشی از نمایشنامه پرده خانه بهرام بیضائی به شیوه ای چند رسانه ای اجرا شد . همچنین، همکاری در نمایش «شهرزاد و هفت قصه اش» به کارگردانی محسن حسینی(به عنوان طراح چیدمان ویدئو) تأثیری غیر قابل انکار در شکل گیری ایده اولیه نمایشنامه به وجود آورد.
کارگردان «ماهیگیر و کنسرو لولو» افزود: شخصیت اول فصل اول نمایش آدم بود، زمانی که تصمیم گرفتم که برای جشنواره عروسکی آماده کنم آن را به فرم عروسکی نزدیک کردم و در فصل دوم نیز بیشتر از قابلیت های نمایش عروسکی بهره گرفته ام.
رجبی درباره این دوره از جشنواره عروسکی مبارک گفت: فکر می کنم خصلت مهم این دوره جشنواره، برنامه ریزی مناسب زمانی آن و تعامل مدیریت شده هیات انتخاب با گروه های اجرائی بوده. دو مرحله ای شدن بازبینی کمک بسیار موثری در تغییر و تحولات کار ما داشته. من به شخصه از این تعامل راضی هستم، اگرچه بعد از بازبینی اولیه تحولاتی بنیادی داشتیم اما فکر می کنم این تغییرات در نهایت به نفع کار تمام شده است.
او افزود: برگزاری جشنواره تئاتر عروسکی مبارک کمک کرد که جریان تئاتر عروسکی در ایران سامانمند شود و انتخاب مرضیه برومند به عنوان دبیر مهم ترین رویداد عروسکی کشور، فرصت و امکانات خوبی را پیش روی تئاتر عروسکی کشور گذاشت و این انتخاب یکی از هوشمندانه ترین کارهای برگزار کنندگان این رویداد است.
عوامل گروه نمایش «ماهیگیر و کنسرو لولو» شامل؛نویسنده، کارگردان و طراح چیدمان ویدئو «مهدی رجبی»،دستیار و مشاور کارگردان «لیلی مجتهدی راد»،طراح صحنه و عروسک «لیلی مجتهدی راد»، مدیر صحنه «پریا جواهری»، موسیقی «علی جباری» و «امین حسین رجبی»، سازنده دکور و دستیار بخش ویدئو«حمید عابدی»، عکاس «آوازه جواهریان» و«مریم زرین زاد» است.
عروسک گردان های این نمایش متشکل از «افشین زعیم»، «میثم میثاقی»، «ریحانه باغبادی»، «مریم صادقیان امین» و «نیلوفر خالدی» است.
صدا پیشگان این نمایش نیز متشکل از «داوود بختیاری»، «افشین زعیم»، «آذین ثابت»، «لیلی مجتهدی»، «نیلوفر خالدی»، «پریا جواهری»، «ریحانه باغبادی» است.
«هما خداجو»، «ریحانه باغبادی»، «مریم صادقیان امین»، «لیلا مهرابی» گروه سازنده عروسک ها را تشکیل می دهند.