دغدغه جنگ هیچگاه رهایم نمی کند

بازی در نمایش های ، خروسک پریشان (داود کیانیان ) ، بازی تابلوی اخر (نصرا… قادری) ، مسافران مرو (سید جواد هاشمی ) ، رویاهای خلیج فارس (امیر دژاکام ) ، بهرام چوبینه (شکرخدا گودرزی ) ، بلوط های تلخ (شهرام کرمی ) ، حریم (ارش دادگر ) ، اسب های پشت پنجره (روح ا… جعفری ) ، بسه دیگه خفه شو ، بحرالغرایب و کالیگولا شاعر خشونت (اتیلا پسیانی ) ،خانمچه ومهتابی و مومیا ( هادی مرزبان ) ، نامه (گلاب ادینه ) ، در چهارسو خبری نیست و روز سرباز ( حسن باستانی ) ،طلسم صبحگل ( دکتر قطب الدین صادقی ) ، ترن ( نیما دهقان ) ، معمای مطربان پریشان ( کوروش زارعی ) ، روشان ( فریدون محرابی) ، طروپ طرب و بوقلمون ( خیرا…تقیانی )  و نویسندگی وکارگردانی نمایش های مثل  مونی و کاروان هایش ، غروب تا غروب ، جایی میان خوک ها ، برگ ریزان ، محال هم ممکن است  ،مجلس برادر کشی ، قربانی ، ح دو چشم  از جمله فعایت های مهم کاری همتی در سه دهه فعالیتش در تئاتر هستند و بارها برنده جوایز متعددی برای نویسندگی شده است . همتی در نمایش صبح به خیربه سراغ تم جنگ و تاثیرش بر آدمها به خصوص کودکان و زنان می رود و در ساختاری ساده ، روان و قابل فهم با مخاطبش ارتباط برقرار می کند  .نمایش صببح بخیر، داستان سربازی است که از سوی فرمانده خود به یک ماموریت خاص فرستاده می‌شود و طی آن جانفشانی‌های او نسبت به وطن به نمایش گذاشته می‌شود. این اثر نمایشی به نویسندگی و کارگردانی سیروس همتی، طراحی صحنه رضا مهدی‌زاده و بازی کامبیز امینی، علی برجی، آذر سماواتی، شهرام مسعودی، آزیتا نوری وفا، بهار همتی و نگاه همتی در شهریور و مهرماه ساعت 19:30 در سالن سایه مجموعه تئاتر شهر روی صخنه رفته است. با همتی در باره اجرای نمایشش گفت وگویی انجام داده ایم.

 

 ایده اصلی اجرایی نمایش صبح به خیرچگونه شکل گرفت ؟

ایده اصلی کار از یک داستان به وجود آمد . من برای یک مراسم داستان خوانی ( شنبه ها با داستان) دعوت شده بودم و داستانی برای این مراسم نوشتم که باعث شد بعدا نمایش نامه صبح به خیر را برای اجرا بنویسم.سال قبل هم از سوی سعید اسدی برای حضور در جشنواره تئاتر دعوت شدم و این نمایش را برای حضور در جشنواره اجرا کردیم.

 

آیا می توانیم نمایش صبح به خیر را در تداوم نمایش قبلی تان ( مرز) بدانیم؟

بله، نمایش صبح به خیر در تداوم حس و حال و مضمون نمایش مرز است

 

آیا تم جنگ در خیلی از نمایش هایی که بازی ، نویسندگی و کارگردانی کرده اید ، به عنوان تم قالب مورد رویکرد شما بوده است؟

 مدتی پیش مطرح کردم  که جنگ من را ول نمی کند .زیرا در دوران جنگ یک نوجوان 17 ساله بودم وبچه محل ، همکلاسی ، عزیزان و آشنایان زیادی را از دست دادم وبه همین دلیل رسالت خودم می دانم که به آن دوران بپردازم.

 

 رابطه بین فرمانده و سرباز که تم اصلی نمایش شما است ، در ایجاد درام جذابیت های زیادی دارد؟

باور دارم اگر فرماندهان هر جنگی ویژگی هایی داشتند که من در نمایشم به آنها اشاره دارم ، معتقدم هیچ جنگی اینقدر طول نمی کشید و تعداد زیادی کشته و زخمی نمی داد.

 

نوع نگاهتان به فرمانده هم نقادانه است؟

درست است که در نمایش ارادت سرباز به فرمانده را نشان می ذهیم.اما شخص غریبه ( فرشته مرگ) حرف هایی را درباره فرمانده مطرح می کند که تفکر برانگیز است ..

 

جایی که سرباز حاضر می شود برای نجات جان فرمانده از مرگ ، جان دخترش را فدا کند ، با توجه به منش فرمانده قبول چنین عملی کار دشواری به نظر می رسد؟

وطن دردست فرمانده است و سرباز از سرناچاری این تصمیم را گرفته است . اردات و فدا شدن سرباز به فرمانده اش که نماد قوای نظامی کشورش است جنبه ظاهری ماجرا است و در اصل او خودش را فدای وطنش می کند. جایی در نمایش سرباز می گوید " اگر سربزی درجنگ بمیرد،یک سرباز مرده است واگریک فرمانده بمیرد یک لشکر مرده است."من با تفکر سرباز همذات پنداری دارم. زیرا با بذل جانش که می تواند دخترش باشد. جان خیلی ها را نجات می دهد.

 

آیا سرباز قهرمان درام نمایش صبح به خیر است؟

 بله، من عاشق سربازها هستم.به نظرم من آنقدری که شایسته ارزش های سربازان است برای آنها قدر قائل نشده ایم و همانقدر شجاعت دارند که یک فرمانده می تواند داشته باشد وکارهای غیر ممکنی انجام می دهند. سرباز درهرجنگی با فداکارهایش کلید پیروزی است.

 

جاهایی هم شخصیت سرباز راخاکستری نشان دادید و به وجوهات عادی زندگیش که زنش به آنها اشاره دارد پرداخته اید؟

 سربازاز دید همسرش یک نموره خاکستری تعریف می شود و البته یک جورهایی هم آدم شیرین عقلی به نظر می رسد. اما عملکردش محترم و قابل دفاع است.

 

یک جورهایی این شیرین عقلی سرباز طعنه می زند به شیرین عقلی که شخصیت بهلول درادبیات ما دارد؟

 اگر این حس به شما منتقل شده باشد که جنس این سرباز و کارهایش توام با خرد و تظاهر به شیرین عقلی بهلول وار است من درکارم و القای این مفهوم به مخاطب موفق شده ام.

 

 به چه دلیل جنسیت فرشته مرگ را زن انتخاب کردید؟

من از شما سوال می کنم به نظر شما باید چه جنسیتی انتخابش می کردم.

 

 در سینما بهمن فرمان آرا فرشته مرگ را زن نشان می دهد و یا برگمان در فیلم مهر هفتم فرشته مرگش مرد است. شما بر اساس چه رویکردی فرشته مرگ نمایش را زن انتخاب کردید؟

بهرحال یکی از جذابیت های ایجاد درام متفاوت بودن جنسیت دوشخصیت اصلی ( سرباز و فرشته مرگ) برایم بود. مرگ برای خیلی از مردم اتفاق قابل پذیرشی است. در دورانی زندگی می کنیم که مردن ترسی ندارد و چه بسا باعث می شود شخص ازدرد بیماری های جانکاهش راحت بشود.در کتابی خوانده ام فرشته مرگ جاهایی که قرار است جان کسی را بگیرد با شرایط شخص خودش را هماهنگ می کند.در هر صورت می خواستم مرگ را زیبا نشان بدهم.

 

گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی