نوزدهمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر
جشنواره نوزدهم پس از دوازده روز پُر بار و پر تلاش به پایان رسید جشنوارهای که ترکیب معقول و سنجیدهای از حضور گسترده و پر تعداد نیروهای جوان، پیشکوستان و گروههای خارجی بوده است و این گونه پاسخگوی نیاز تماشاگرانی با ...
جشنواره نوزدهم پس از دوازده روز پُر بار و پر تلاش به پایان رسید جشنوارهای که ترکیب معقول و سنجیدهای از حضور گسترده و پر تعداد نیروهای جوان، پیشکوستان و گروههای خارجی بوده است و این گونه پاسخگوی نیاز تماشاگرانی با سلایق و اندیشههای گوناگون شد بیتردید باید گفت جشنواره امسال با تنوع زیادی که داشت به ویژه حضور جوانانی با اندیشهها و نگرشهای مختلف و نیز حضور پر تعداد گروههای خارجی از اقصا نقاط جهان، میتواند تأثیر بسزایی در روند رشد و تعالی تئاتر کشور داشته باشد، که دارد چرا که هم اینک با تأملی اندک، میتوان این تأثیر را به وضوح مشاهده کرد از دیگر خصوصیات برجسته این جشنواره، جسارت وصف ناشدنی نسل جوان کشور بود که به جرأت میتوان گفت، آرام آرام صحنهها را در اختیار گرفته و از آن خود خواهند کرد تنوع مضامین و شیوههای اجرایی متفاوت، نمایانگر گوناگونی تفکر و اندیشه هنرمندان شرکت کننده در نوزدهمین جشنواره تئاتر فجر است که حاصل ارتباط تنگاتنگ و تبادل اطلاعات و دیدگاه آنها با خود و سپس گروههای خارجی است و در مقایسه با اولین سال بینالمللی شدن جشنواره از رشد چشمگیری برخوردار بوده است، اکنون کانون ملی منتقدان جمهوری اسلامی ایران برخود فرض میداند که یادآور نکاتی برای تعالی بیشتر تئاتر کشور باشد:
١- بیشک تئاتر شهرستان، هنرمندان مستعد، پر شور و با علاقه و دل سوختهای دارد که توجه بیشتر توأم با برنامهریزی اصولی و سمت و سو دادن به تواناییهای آنان در رسیدن به تئاتری ملی و خودی، یعنی تئاتری که کاملا رنگ و بویی ملی داشته، طعم آن ذائقه هر بیننده ایرانی را تأمین نماید، نقش تعیین کننده و اساسی داشته باشد اما در جشنواره، طعم آن ذائقه هر بیننده ایرانی را تأمین نماید، نقش تعیین کننده و اساسی داشته باشد اما در جشنواره نوزدهم به دلیل رشد سریع و آشکار گروههای تهرانی که نسبت به گروههای شهرستانی از امکانات بیشتری برخوردار بود و به ویژه در سه سال گذشته، تماس بیشتری چه از طریق سفر به کشورهای خارجی و چه به واسطه حضور آنان در تهران با تئاتر مدرن و روز جهان داشتهاند، متأسفانه فاصله غریب و قابل لمسی میان تئاتر شهرستان و تهران مشاهده میشود کانون ملی منتقدان تئاتر، آرزومند است که تئاتر شهرستان نیز بتواند در سالهای آینده از طریق حضور مدرسان و کارشناسان کار آزموده و تخصیص بودجه کافی و آموزش هنرمندان تهران، رقابتی نزدیک داشته باشند.
٢- تئار،هنری است فلسفی و بیش از هر هنری با انسان و دل مشغولیها و آمال و آروزهای او سرو کار دارد در واقع هنرمند تئاتر، جهان درون و بیرون را به چالش عمیق میکشد و در آن، اندیشه در صدر مسایل قرار میگیرد و این خصیصه در هنر شرق، شاخصتر است زیرا انسان شرقی در همه احوال، جویای کشف حقیقت بوده و این حقیقتجویی با حقیقتخواهی در آثار هنری او تبلور یافته است متأسفانه پارهای از آثار به اجرا در آمده در جشنواره که بعضا از قدرت اجرایی چشمگیری هم برخوردار بودند، فاقد روح عمیق فلسفی و شاعرانه بوده، دچار سطحی نگری، شعارزدگی و گاهی بیان الفاظی ناخوشایند و اعمال نامتعارف شده بودند و گمان ما کمتر جایی در حوزه علمی و فرهنگی تئاتر دارند اینگونه نمایشها، البته در محافل خصوصیتر، کاربرد بیشتری دارند تا در محافلی به پهنای یک جشنواره بینالمللی.
٣- کانون ملی منتقدان تئاتر جمهوری اسلامی ایران بر این عقیده است که اینک وقت آن رسیده تا با توجه به ارزشهای متنوع خرده فرهنگها در ایران که هر یک به تنهایی میتواند نمایشی بدیع و جذاب از ویژگیهای فولکوریک به خود بیفزایند و ما نمونههایی از این تفاوت را در جشنواره شاهد بودیم که با سیاستگذاری و حمایت و کشف استعدادهای بالقوه هنرمندان تئاتر در سراسر کشور به سوی تئاتر ملی حرکت کرده و بنابراین نه تنها مقلد شیوههای غربی نیستیم، بلکه میتوانیم خود بنیان تئاتری را پایهریزی نماییم که از هر حیث، رنگ و بویی ایرانی داشته باشد(البته این مساله به معنای حذف آثار تئاتر جهان نیست که جای خود را دارند)
۴- ما فکر میکنیم اگر جشنواره، گلچین و برآیند کارهای اجرا شده در طول سال بوده و پس از عبور از صافی نظر تماشاگران، منتقدان و کارشناسان به جشنواره راه یابند، فاصله شگرفی که بعضا میان آثار اجرا شده مشاهده میشود، کمتر شده و به مطلوب بودن مورد نظر نزدیک خواهند شد
۵- از دیگر نکات بسیار مهم و برجسته جشنواره نوزدهم،حضور یان هربرت،رئیس بخش آموزش منتقدان جهانی تئاتر بود که میتواند بر جریان نقد و رشد تئاتر کشور، تأثیر بسزایی داشته باشد
کانون منتقدان بدینوسیله از مسئولان هنری کشور که هم خود را صرف رشد و تعالی هنر تئاتر و کشور کردهاند، سپاسگزاری کرده و از خداوند منان آرزوی توفیق روز افزون در انجام خدمات فرهنگی برای این عزیزان دارد