اصغر نوری در گفتوگو با ایران تئاتر:
«ریچارد سوم اجرا نمیشود» نمایشی سورئال با داستانی رئال است

اصغر نوری گفت که نمایش «ریچارد سوم اجرا نمیشود» فضای سورئالیستی دارد چون شخصیت ریچارد سوم شکسپیر ر اثر حضور دارد و با میرهولد درگیر است
به گزارش ایران تئاتر؛ اصغر نوری؛ نمایشنامهنویس، مترجم، کارگردان و مدرس تئاتر ضمن اعلام این خبر که آذرماه نمایش «ریچارد سوم اجرا نمیشود» را در تالار مولوی روی صحنه میبرد، گفت: این نمایشنامه دو نام دارد؛ «ریچارد سوم اجرا نمیشود» یا «صحنههایی از زندگی میرهولد» نوشته ماتئی ویسنییک و با ترجمه خودم است که در مقام کارگردان آن را در تالار مولوی روی صحنه میبرم. در این نمایش جمعی از بازیگرانی که به آنها نام دانشگاهی را میدهم، بازی میکنند؛ این بازیگران یا دانشجوی تئاتر هستند، یا فارغالتحصیلان جدید تئاتر هستند.
نوری درباره نمایشنامه «ریچارد سوم اجرا نمیشود» گفت: این نمایشنامه به سالهای آخر زندگی میرهولد؛ کارگردان معروف روسی میپردازد. درواقع در این اثر تقابل میرهولد با سیستم کمونیستی بهخصوص سیستم کمونیستی استالینی نشان داده میشود. این سیستم، بسیار بسته و سرشار از استبداد و اختناق بوده است و میرهولد بهعنوان یک هنرمند نوآور که همیشه در تئاتر بهدنبال راههای نو بود و اساسا انسان آزاداندیشی بود، در جامعه و با این سیستم مشکلاتی پیدا میکند.
وی در ادامه افزود: این نمایش به دورهای از زندگی میرهولد میپردازد که او قصد دارد نمایشنامه «ریچارد سوم» اثر شکسپیر را اجرا کند. او این نمایش را جلوی کمیسیونی که باید اجازه اجرا را صادر کند، اجرا میکند و منتظر است کمیسیون به او اجازه اجرا دهد اما کمیسیون به تلاش میکند به طرق مختلف میرهولد را سانسور کند. کمیسیون بخشهایی از نمایش را حذف کرده و یا تغییراتی را برای آن، در نظر گرفتهاند. این سانسور از طریق نزدیکان میرهولد انجام میگیرد؛ مثلا؛ همسر، مادر و ... میرهولد به او میگویند که از سوی فلان سرویس حزب آمدهایم و آنها گفتهاند این قسمت را تغییر بده. با وجود اینکه اساس نمایش رئالیستی است اما فضایی سورئال در اثر ساخته میشود چون ماتئی ویسنییک شخصیت ریچارد سوم شکسپیر را نیز به نمایشنامه وارد کرده است؛ در این نمایش، شخصیت ریچارد سوم با میرهولد درگیر است و با او کشمکش دارد. درعینحال که در نمایشنامه طنز وجود دارد، فضایی گروتسک هم در آن حضور دارد. فضای نمایش بسیار پرفشار و پرمسئله است و در آن مسائل انسانی واکاوی میشود. میرهولد تلاش میکند با سیستم کنار بیاید اما نمیتواند و سرانجام در مقابل این سیستم بسته استبدادی عصیان میکند و به اعدام محکوم میشود.
کارگردان «هملت به روایت هوراسیو» درباره شیوه اجرای نمایش «ریچارد سوم اجرا نمیشود»، گفت: درواقع تمام اجرای ما، کابوسهای میرهولد پیش از اعدام شدن، در سلولش در زندان است. تمام اتفاقها مانند یک کابوس برای میرهولد تداعی میشود. ما یک صحنه ثابت داریم که همان سلول است. در جریان نمایش، زمان به عقب بازمیگردد و اتفاقهایی که برای میرهولد افتاده است را به همراه رویاها و کابوسهای او میبینیم.
کارگردان «بازی» گروه بازیگران نمایش «ریچارد سوم اجرا نمیشود» را معرفی کرد: تعداد شخصیتهای این نمایشنامه بسیار زیاد است اما من نمایش را با 9 بازیگر اجرا میکنم درنتیجه برخی از بازیگران چند نقش را ایفا میکنند. عباس جمالی ایفاگر شخصیت اصلی نمایش است و از دیگر بازیگران میتوان به مهرداد نیکجو، بیتا آزادی، دنیا مقدمراد، یلدا صرافی، وحید آجرلو، شاهو رستمی، سعید زارع و ... اشاره کرد.
مترجم «والس تصادفی» ضمن اعلام این خبر که نمایشنامه «ریچارد سوم اجرا نمیشود» توسط نشر نی و در مجموعه «دورتادور دنیا» منتشر شده است، گفت: بسیار خوشحالم از این اتفاق چون من در اجرای این نمایشنامه، کمی متن را تغییر دادهام؛ کمی متن اصلی را کوتاه و برخی صحنه را جابهجا کردهام تا به متنی رسیدم که برای اجرایم مناسب باشد. این اتفاق که متن ویسنییک کامل، دقیق و بی کموکاست موجود باشد و مخاطب بتواند اجرا را ببیند و با متن اصلی مقایسه کند اتفاق بسیار خوبی است. چون مخاطب میتواند کار من بهعنوان دراماتورژ متن را مورد قضاوت قرار دهد و خودم میتوانم دریابم کار من چه میزان درست بوده است و چه قدر راهم را اشتباه انتخاب کردهام.