از عاشورا تا اربعین ؛ سعید خیراللهی کارگردان:
«شاداماد» روایتی از یک شهید واقعی با آیین چمر است
سعید خیراللهی اعلام کرد که در «شاداماد» با استفاده از آیین چمر و الهام از شهید مدافع حرم؛ محمدحسین محمدخانی عاشورا را به امروز پیوند زده است.
به گزارش ایران تئاتر، سعید خیراللهی که به‌عنوان نویسنده و کارگردان نمایش خیابانی «شاداماد» را در قالب ویژه‌برنامه «عاشورا تا اربعین حسینی» در دهلران اجرا می‌کند، درباره این نمایش گفت: نمایش «شاداماد» نگاهی جدید و متفاوت به تئاتر دینی دارد. این نمایش به موضوع‌های مرتبط با امروز ما می‌پردازد. «شاداماد» هم به مدافعان حرم مرتبط است و هم داستان عاشورایی دارد، نمایش را برای اجرا در سوگواره محرم و صفر انتخاب کردیم. اوایل سال 95 این نمایشنامه را نوشتم. ابتدا قرار بود «شاداماد» را در یک جشنواره با موضوع دفاع مقدس اجرا کنیم اما شرایط مهیا نشد تا «شاداماد» برای نخستین‌بار در قالب ویژه‌برنامه «عاشورا تا اربعین حسینی» اجرا شود.
خیراللهی درباره داستان این نمایش، گفت: «شاداماد» داستان مادری را روایت می‌کند که قصد دارد برای پسرش عروسی بگیرد اما داماد حضور ندارد. وسایل جشن را آماده کرده است و از کوچه‌ای به کوچه دیگر به دنبال منزل عروس می‌گردند. به‌مرور درمی‌یابیم وسایلی که همراه مادر و همراهانش است، اصلا وسایل عروسی نیستند. این وسایل را شمشیر، زره و ... تشکیل داده است. درواقع این وسایل، لوازم داماد هستند. کمی بعد می‌فهمیم که داماد در خارج از ایران است. درنهایت مشخص می‌شود داماد به سوریه رفته و شهید شده است اما مادرش نیت کرده است که برای او که نذر حضرت زینب بوده است، مراسم عروسی برگزار کند.
کارگردان نمایش «شاداماد» درباره شیوه اجرایی نمایش، گفت: در بخش‌هایی از این اجرا، از تعزیه استفاده کرده‌ایم. در منطقه خودمان؛ دهلران، آیینی را به‌نام «چمر» داریم. این آیین درواقع معادل تراژدی است. در این آیین با ساز سرنا مقام‌هایی نواخته می‌شود که با حرکاتی به نام چمر همراه می‌شود. البته این حرکات اصلا حال‌وهوای شاد ندارد و با غم و اندوه فراوان همراه می‌شود چون اساسا چمر نوعی غم‌نامه خواندن است. در این نمایش از چمر و آواهای تعزیه استفاده کرده‌ایم.
وی در ادامه افزود: در ابتدای نمایش که درباره عروسی است، از موسیقی ساز و دهل استفاده شده است که در پایان نمایش، همان موسیقی به چمر تبدیل می‌شود. صدای سازها در چمر، به جیغ و شیون شبیه است. در زمانی‌که مصیبتی برای افراد بزرگ اتفاق می‌افتاد، از این آیین استفاده می‌شده است و ما هم برای غم‌نامه خودمان از این آیین استفاده کرده‌ایم.
این هنرمند عرصه تئاتر درباره انگیزه‌اش از نگارش نمایشنامه «شاداماد» گفت: چندی است که علاوه‌بر حضور در جشنواره‌های مختلف، در یادمان‌ها نیز شرکت می‌کنم. در این یادمان‌ها دوستانی پیدا کردم. مدتی بعد متوجه شدم یکی از این دوستانم به‌نام محمدحسین محمدخانی که مسئول بسیج دانشگاه آزاد یزد بود در سوریه شهید شده است. من این فرد را می‌شناختم و او رویکرد هنری داشت و در چند فیلم کوتاه نیز بازی کرده بود. این اتفاق روی من تاثیر گذاشت و در «شاداماد» از نام و عکس این شهید استفاده کرده‌ام. درواقع محمدحسین محمدخانی الهامی برای من شد تا این نمایش را آماده کنم.
سعید خیراللهی درباره مکان و تعداد اجراهای نمایش «شاداماد»، گفت: به ما اعلام کرده‌اند پنج اجرا را در سطح شهر دهلران برگزار کنیم اما گروه ما امکان این‌که اجراهای بیشتری برگزار کند را دارد. هنوز مکان خاصی برای اجرا در نظر گرفته نشده است اما ترجیح من این است که یک یا دو اجرا در مدارس داشته باشیم و سایر اجراها نیز در مکان‌های مذهبی و عمومی برگزار شود.
خیراللهی گروه اجرایی نمایش را معرفی کرد: نمایشنامه «شاداماد» را خودم نوشته‌ام. مرجان قاسمی، علی‌اصغر اسماعیلی، میثم شیرزادی و قادر دارش، گروه بازیگران این نمایش را تشکیل می‌دهند. مجید حیدری‌مقدم؛ موسیقی نمایش را اجرا می‌کند.
این هنرمند عرصه تئاتر خیابانی در پایان گفت: تلاش‌های کانون تئاتر دینی و اقدام آن‌ها در برگزاری این سوگواره بسیار شایان توجه است. از باقی بخش‌ها نیز انتظار داریم در مناسبت‌های خاص مخصوصا اربعین که در پیش است و بیشتر پیاده‌روی‌ها از داخل خاک استان ایلام است، کمک کنند تا بتوانیم برنامه‌های مفصلی که برای این نوع مناسبت‌ها در نظر گرفته‌ایم را به‌خوبی برگزار کنیم. بالاترین همایش پیاده‌روی در خارج از ایران به جشن عشاق مربوط می‌شود که در آلمان برگزار می‌شود اما این جمعیت، یک‌صدم جمعیت پیاده‌روی اربعین ایران نیست. حیف است که از این فرصت استفاده نشود و بهتر است موکب‌های هنری نیز برای این برنامه مهیا شود. هنرمندان می‌توانند آثار خوبی تولید کنند و در این مناسبت‌ها این آثار را به مردم ارائه دهند. خود من طرحی به‌نام «موکب علم‌دار» دارم که به بحث مدافعان حرم می‌پردازد و موکبی فرهنگی و هنری است. موکب‌هایی که میان راه برگزار می‌شوند، فقط مایحتاجی همچون غذا را برای عزاداران فراهم می‌کنند که کار خوبی است اما کاری فرهنگی انجام نمی‌شود. قصد دارم به دوستان در اداره کل هنرهای نمایشی هم ین طرح را ارائه کنم. امیدوارم از آن استقبال و حمایت شود.