با پیشنهاد هایی برای استقبال از هنرنمایش
روحالله جعفری کتاب «فرهنگ، تئاتر و فراغت» را منتشر کرد

کتاب «فرهنگ، تئاتر و فراغت» پیشنهادهایی برای بهبود استقبال مخاطب عام و خاص؛ از هنرهای نمایشی درگذران اوقات فراغت مردم ارائه کرده است.
به گزارش ایران تئاتر، روحالله جعفری که بهتازگی کتاب «فرهنگ، تئاتر و فراغت» را منتشر کرده است، درباره این اثر گفت: این کتاب از چهار فصل تشکیل شده است که آن به مقولههای فرهنگ، تئاتر و اوقات فراغت پرداخته شده است و در فصل چهارم ارتباط ارگانیک میان این سه مقوله با یکدیگر مورد آنالیز قرار میگیرد.
جعفری در ادامه به بیان تعریفی از مقوله فرهنگ پرداخت: فرهنگ واژهای است دارای تاریخچه و دارای معنای بسیار گسترده که تاکنون تعریف واحدی از آن صورت نگرفته است. فرهنگ پدیدهای چندبعدی و چند جنبهای است که نمیتوان بهراحتی آن را به چند بعد عمده و اصلی تقلیل داد. فرهنگ درنهایت بیانگر چرایی تلاش گروه برای استیلا و یادگیری و محصول و ماحصل روند یادگیری است. درنتیجه فرهنگ نهتنها باعث ثبات معنی و قابلیت پیشبینی در زمان حال میشود بلکه نتیجه تصمیمهایی است که در گذشته اتخاذ شده است و از نظر عملکردی موثر بوده است. فرهنگ شیوه زندگی یک ملت است که الگوهای قراردادی از تفکر و رفتار را شامل ارزشها، عقاید، مقررات، سلوک، سازمانهای سیاسی، فعالیتهای اقتصادی و امثال این مسائل که از طریق یادگیری و نه توارث زیستی از نسلی به نسل دیگر منتقل میشود را در بر میگیرد. فرهنگ چهار کارکرد اصلی دارد؛ انسجامبخشی، قالبریزی شخصیت، سازگاری و هویتبخشی.
این پژوهشگر در ادامه به تعریف «اوقات فراغت» پرداخت و گفت: اوقات فراغت فرصت و زمانی است که پس از کار روزانه برای مردم باقی میماند و فرد به هنگام آسودگی از کار با شوق و رغبت اقدام به تفریحات، سرگرمیها، توسعه آگاهیها و فعالیتهای مفرح برای رفع خستگی و تجدیدقوا و گریز از وقایع ملالانگیز روزانه و فعالیتهایی که به رشد و تعالی شخصیت منجر میشود، میپردازد. اوقات فراغت کارکرد سهگانه دارد؛ نخست؛ رفع خستگی کار و برطرف کردن خسارتهای حسی و روانی، دوم؛ تفریح، فرار از تکرار و روزمرگی و ورود به خیالپردازیها و سوم؛ رشد، شکوفایی و آفرینندگی تفریح به این معنا که فرد به حالت اول بازمیگردد و بازآفرینی میکند و درواقع به معنای بازگشت به سلامتی نیز تعریف میشود و به کار میرود. اغلب افراد این را بهعنوان شکل خاصی از سرگرمی تلقی میکنند.
جعفری ضمن اعلام این مطلب که در بسیاری از موارد فرهنگ و فراغت میتوانند با رشد و تاثیر و تاثر بر یکدیگر حرکت کنند، گفت: اغلب خردهفرهنگها از فعالیتهای فراغتی شکل میگیرند و فعالیتهای فرهنگی درنهایت از دل این خردهفرهنگها استخراج میشوند. فعالیتهای اوقات فراغت از جنبه جامعهپردازی مرکز تعاملات و تبادلات فرهنگی به شمار میآیند. آنچه مسلم است، دامنه وسیعی از گزینههای فراغت برای عموم وجود دارد؛ ازجمله: فیلم دیدن، تئاتر دیدن، بازدید از موزه، تماشای فوتبال و ... چنین فعالیتهایی بهشیوه چرخشی بعد از مدتی به فعالیت فرهنگی تبدیل میشوند.
کارگردان نمایش «من چه جوری ممکنه یه پرنده باشم؟» در ادامه به بیان تعریفی از نمایش پرداخت: اسم مصدر نمایش، نمایاندن یا نمودن و بهمعنای نشان دادن یا آشکار ساختن بهوسیله کلام یا بدن است. تئاتر در فرهنگ معین به معنای اجرای زنده نمایشنامه است و مفهوم نمایش در این فرهنگ لغت چیزی را به تماشا گذاشتن است. جامعهشناسان نهادهای اجتماعی را بهعنوان ساختارها و مفاهیم اصلی جامعه به شش گروه اصلی تقسیم میکنند که عبارتاند از: نهادهای خانواده، آموزشوپرورش، سیاست، اقتصاد، مذهب و فراغت و هنر. در جوامع توسعهیافته و یا درحالتوسعه، تئاتر از ارکان اصلی و تحولآفرین نهاد اجتماعی ششم (اوقات فراغت) محسوب میشود که دارای نهادهای فرعی همچون سینما، تلویزیون و ... است. این نهاد اجتماعی در راستای رفع نیازهای انسانی و اجتماعی ضمن تعامل با هنجارها و ساختارهای اجتماعی با هنرآفرینی و خلق آثار نمایشی، به تجلی زیبای حقایق و بیان جذاب انگیزهها و احساسات مردم میپردازد. کارکرد عمیق و فرا گستر خود را هم بهعنوان آینه حیات جمعی و هم بهعنوان الگوی زندگی اجتماعی بروز میدهد.
روحالله جعفری در پایان گفت: «فرهنگ، تئاتر و فراغت» در انتها پیشنهادهایی برای بهبود استقبال مخاطب عام و خاص از هنرهای نمایشی در گذران اوقات فراغت مردم ارائه کرده است. کاربرد این کتاب چندوجهی است و میتواند برای علاقهمندان به هنرهای نمایشی، مدیریت و برنامهریزی امور فرهنگی، مدیریت اوقات فراغت و همچنین افرادی که قصد تحقیق و پژوهش در حوزههایی که ذکر شد را دارند مورد استفاده قرار بگیرد.
کتاب «فرهنگ، تئاتر و فراغت» تالیف روحالله جعفری و با مقدمهای از سیدرضا صالحیامیری مهرماه 95 در 237 صفحه، تیراژ 500 نسخه و با بهای 24 هزار تومان از سوی انتشارات افراز به بازار کتاب آمده است. سیدرضا صالحیامیری در مقدمه این کتاب به صنعت فرهنگ پرداخته است.