گزارشی از پنجمین جشن انجمن منتقدان و نویسندگان خانه تئاتر

نیلوفر رستمی

انجمن منتقدان و نویسندگان خانه تئاتر امسال نیز مانند سال‌های پیش در جشنی، برگزیدگان خود را از میان هنرمندان و اهالی مطبوعات انتخاب کرد.
در این جشن که دوشنبه گذشته در تالار حوزه هنری برگزار شد، سه هنرمند تئاتر به نام‌های رضا کیانیان، رویا تیموریان و پرویز پرستویی به همراه یک پیش‌کسوت عرصه روزنامه‌نگاری دکتر حسین قندی و یک‌منتقد و مترجم با تجربه، پرویز تاییدی، تقدیر به عمل آمد.
در این مراسم که عده‌ای از اهالی تئاتر و بخش تئاتر مطبوعات از آن استقبال کرده بودند با صحبت‌های مجید رضائیان به عنوان نماینده هیأت داوران مسابقه سالانه انجمن منتقدان و نویسندگان خانه تئاتر شد،او بیانیه‌ داوران را خواند. و پس از آن برگزیدگان بخش‌های مختلف این مسابقه با حضور مجید رضائیان، محسن ابراهیمی و رسول اولیازاده مورد تقدیر قرار گرفتند.
در ابتدا، برگزیدگان بخش مسابقه عکس‌ معرفی شدند. هیات داوران ضمن تقدیر از عکس‌های شکوفه‌ هاشمیان، جایزه خود را به میلاد پیامی برای عکس‌هایش در روزنامه شرق اهدا کرد.
در بخش یادداشت، مهدی نصیری از مجله هفته، در بخش مقاله، منوچهر اکبرلو از برگ فرهنگ دانشگاه‌ تهران، در بخش گزارش فروغ سجادی از خبرگزاری مهر، در بخش گفت‌وگو، علی جمشیدی از مجله هفته، در بخش نقد امین عظیمی برای نقدهای خود در روزنامه بانی‌فیلم و شرق از سوی هیات داوران برگزیده معرفی شدند. البته در بخش ترجمه به دلیل کمبود آثار ارسالی به دبیرخانه، هیات داوران برگزیده‌ای را معرفی نکرد.
برنامه‌های متفرقه‌ای که برای این مراسم در نظر گرفته شده بود، نواختن قطعات موسیقی از آهنگ‌سا‌زان جهان بود.
در این مراسم نیز مانند سال‌های قبل از یکی از اساتید رسانه تقدیر به عمل آمد ، امسال از حسین قندی تجلیل شد و انجمن منتقدان و نویسندگان خانه تئاتر عالی‌ترین مدال خود، یعنی مدال نوشین را به همراه جوایز دیگری به او تقدیم کرد. و پس از آن از پرویز تائیدی تجلیل شد.
همچنین این مراسم امسال گروه برگزیده تئاتر را، گروه تئاتر دن کیشوت با سرپرستی علی‌اصغر دشتی معرفی کرد. دشتی پس از گرفتن جوایزش به پشت تریبون رفت و از بازیگران مهمان در کارهای پیشین‌اش تشکر کرد، بخصوص از گروه پاپتی‌ها. همچنین باز هم طبق روال چهار دوره قبلی و بر اساس رای‌گیری از اعضای انجمن خانه تئاتر بهترین کارگردان زیر 40 سال و بالای 40 سال معرفی شدند.
در میان کارگردان‌های زیر 40 سال، سه نمایش با عنوان‌های در میان ابرها به کارگردانی امیدرضا کوهستانی، دن کامیلو به کارگردانی کوروش نریمانی و دن کیشوت به کارگردانی علی‌اصغر دشتی معرفی شدند که از میان آن‌ها دن کامیلو بیشترین رای را کسب کرده و جایزه وی توسط کیومرث مرادی که کارگردان زیر 40 سال برگزیده در سال گذشته بود، اهدا شد.
همچنین درمیان کارگردان‌های بالای 40 سال سیامک احصایی، بهرام بیضایی و محمد رحمانیان انتخاب شدند که در نهایت نمایش"مجلس شبیه در ذکر مصائب ..." برگزیده شد.
محمد رحمانیان که می‌بایست جایزه کارگردان بالای 40 سال را می‌داد، گفت: حتما اگر"فنز" انتخاب می‌شد من پشت تریبون نمی‌ایستادم چون آنوقت نمی‌توانستم خودم به خودم جایزه بدهم. رشادت و جسارت دوستان مطبوعات را ستایش می‌کنم که بار دیگر و در شرایطی که همه به سوی محافظه کاری می‌روند، بهرام بیضایی را مورد توجه قرار داده‌اند. هرچند که چندی پیش نمایش او در اوج، متوقف شد.
در این مراسم که بهرام بیضایی به علت سفر شرکت نکرده بود، دستیارش محمد رضایی‌راد، جایزه او را از رحمانیان گرفت و پیام بیضایی را که تلفنی برای رضایی‌راد خوانده بود، برای مخاطبان خواند. در این پیام آمده بود که: این گرامی‌داشت و یا هر ستایشی از نمایش مجلس شبیه... را به صاحبان این اثر تقدیم می‌کنم که با نبودشان درصحنه امروز حضور دارند.
در ادامه نامه آمده بود: این تقدیر و هر نوع تقدیری که از این نمایش انجام می‌شود به صاحبان اصلی نمایش و کسانی که با نبودشان این اثر را به وجود آوردند تقدیم می‌کنم. این نمایش باز‌آفرینی آن‌ها بر روی صحنه و ارج گذاری در نبود آن‌هاست.
در ادامه حمید سمندریان، مدرس و کارگردان با سابقه تئاتر، برای اهدای هدایای سه بازیگر برگزیده تئاتر سال: رضا کیانیان، پرویز پرستویی و رویا تیموریان بر صحنه رفت.
او در سخنرانی یک ساعته خویش مطالب زیادی را درباره کمی و کاستی تئاتر و استعداد تئاتریها عنوان کرد.
او گفت: تئاتر ما، تئاتر خوبی است ولی ممتاز نیست چون تئاتر ایران در عین داشتن بهترین استعدادها، طنین ندارد و به همین دلیل قادر نیست که به یک فریاد پرخروش تبدیل شود.»
وی ادامه داد:«کسانی مانند رویا تیموریان، رضا کیانیان و پرویز پرستویی، در شرایطی که تأثیر گذار نبود، به اوج رسیده‌اند. اما اگر مسئولان دولتی امروز، قدر همین تعداد اندک را می‌دانستند، آن‌ها بیشتر و بالنده‌تر نمود پیدامی‌کردند.»
وی با اظهار تأسف از اینکه هنوز پس سال‌های متمادی فقط از فردی مانند علی منتظری در حوزه ریاست تئاتر یاد می‌شود، گفت:«هنوز هر جا تئاتری‌ها دور هم جمع می‌شوند یادی از علی منتظری می‌کنند.»
وی در نهایت گفت:«امیدوارم که این مراسم فقط به دیدار هنرمندان و تجلیل از آن‌ها خلاصه نشود؛ چون این افراد از برخورد شما جان می‌گیرند و به همین دلیل می‌خواهیم که در عشق به هنر با هنرمند همراه و هماهنگ شوید.
پس از این گفته‌ها با پخش کلیپی از رویا تیموریان که شامل تکه‌های بازی او در نمایش"عروسی خون"به کارگردانی علی رفیعی در سال 1377 بود و تکه‌های مصاحبه او با یکی از خبرنگاران که درباره فمینیسم، نقش و برخورد مطبوعاتی‌ها با هنر تئاتر و هنرمندان صحبت شده بود، پخش شد.
پس از ‌آن رویا تیموریان روی صحنه رفت و با ذکر اینکه او از 19 سالگی کار بازیگری را تحت آموزش سمندریان فرا گرفته است، جایزه‌اش را گرفت.
او خطاب به سمندریان گفت:«یکی از رویاهای دوران دانشجویی‌ام امروز به حقیقت پیوست و توانستم از دست استادم این یادگاری را دریافت کنم.
در ادامه رضا کیانیان به صحنه فرا خوانده شد و او نیز با اظهار خوشحالی از این تجلیل که از سوی انجمن منتقدان و نویسندگان خانه تئاتر صورت می گرفت، گفت:«من هنوز خودم را در تئاتر این مملکت بچه ناتنی می‌دانم چون بعد و قبل از انقلاب چند سالن تئاتر، ساخته و خراب شدند ولی هیچ وقت جایی برای عرضه تولیدات ما ایجاد نشد.
وی افزود: ما امروز در زیر زمین‌های تنگ و قدیمی تئاترشهر،کم که خرابه‌های به جا مانده از گذشته هستند بدون هیچ گونه امنیتی کار می‌کنیم و امیدواریم که یک روز، در آینده تئاترهای جدید ساخته شوند.
پس از آن پرستویی وقتی به روی صحنه رفت از اجرای نمایش"چشم در برابر چشم" یاد کرد که حدود سی‌وهفت سال پیش اجرا کرده بود. و گفت:«آن زمان، ما اجرای این نمایش را به حمید سمندریان تقدیم کردیم و امروز بعد از سی و اندی سال، این سعادت را پیدا کردم که توسط استاد یکتای تئاتر مورد تشویق قراب بگیرم.
پرستویی افزود:«بهرام بیضایی، حمید سمندریان و ناصر تقوایی کسانی هستند که به اعتقاد من تکرار نشدنی هستند و باید قدر آن‌ها را بدانیم.