گزارشی تحلیلی از اختتامیه سومین جشنواره تئاتر ماه
نصرالله قادری، دبیر سومین جشنواره تئاتر ماه کار کردن در حیطه فرهنگ را، راه رفتن در میدان مین تلقی کرد و گفت:«در همه جای دنیا، رسم بر این است که سیاستمداران، به دیدار هنرمندان میروند. هنرمندان، ارتشی هستند که در سکوت میجنگند.»
رضا آشفته:
اختتامیه سومین جشنواره تئاتر ماه با حضور بزرگان تئاتر ایران و مسئولان و علاقهمندان برگزار شد.
در این مراسم که شب سهشنبه، 7 تیر ماه، در تالار اندیشه حوزه هنری برگزار شد، عزتالله انتظامی، علی نصیریان، حمید سمندریان، سعدی افشار، ایرج راد، خسرو خورشیدی، جهانگیر الماسی، انوشیروان ارجمند، هما روستا، سعید کشنفلاح، داود فتحعلیبیگی، حسین مسافرآستانه، ولیالله ترابی، علیرضا حنیفی، حسن فخاری و نصرالله قادری حضور داشتند.
بزرگان تئاتر
این اختتامیه دارای اوج و فرودهای دیدنیای بود که مهمترین آن مربوط به برنامه پیش از اهدای کارگردانهای برگزیده بود. علی نصیریان به تماشاگران جوان حاضر در تالار و برندگان جوایز بخشهای مختلف گفت:«چندان به جایزههای اهدایی اتکا نکنید، برای بودن در تئاتر به این نوع حمایتها اعتنایی نکنید. هنرمند باید به استعداد، درون مایه هنری و خلاقیت ذاتیاش اتکا کند. جایزه و حوزه هنری و مرکز هنرهای نمایشی و تالار و بودجه باید باشد؛ ولی اینها نمیتواند هنرمند بسازد.»
وی از اتکا به عوامل بیرونی پیشرفت هنرمندان جوان، اظهار نگرانی کرد و افزود:«باید متکی به خودتان باشید و با ممارست و خودآموزی و توجه به استعداد و توانایی خودتان، مسیر را طی کنید.»
علی نصیریان با اشاره به دوره جوانی خود که با نبودنِ مکان مناسب برای تمرین تئاتر مجبور بودهاند از خیابان، پارک، مقابل دادگستری و هر جایی استفاده کنند، گفت:«امروز شما جا و مکان برای تمرین و اجرا دارید؛ دست به زانوی خودتان بگیرید و اگر سرشار از استعداد هستید با پشتکار پلههای ترقی را بپیمایید.»
حمید سمندریان نیز در تایید حرفهای علی نصیریان گفت:«خیلی از جوانها هر جا که مرا میبینند، میگویند که میخواهند هنرپیشه شوند. شاید یک راه اساسی، ورود به دانشکدهها و طی کردن کلاسهای مختلف باشد. یک بازیگر هم باید مثل خلبان دورههای مختلف را طی کند؛ اما اگر میخواهید روی این الوارها و صحنه که نمودار جهان است، خوش بدرخشید یا این که میخواهید مثلِ علی نصیریان و عزتالله انتظامی صاحب اسم و رسمی ماندگار شوید، یک شرط دارد؛ آن هم این که عاشق باشید.»
عزتالله انتظامی هم برای علاقهمندان به بازیگری گفت:«کسانی میتوانند موفق شوند که عاشق باشند. بهترین راه هم، پیمودن مسیر از طریق دانشکدههای تئاتری است و راهی جزء این خیلی مشکل است.»
وی افزود:«کسانی که برای پول و ثروت به بازیگری علاقهمند میشوند، موفق نیستند. برای آن که پول را از راههای دیگری نیز میتوان درآورد و در بازیگری از پول خبری نیست. بنابراین برای پیشرفت در بازیگری فقط و فقط باید عاشق بود.»
یکی دیگر از برنامههای جذاب، اهدای جوایز به 5 فعال و پیشکسوت تئاتر کشورمان بود. در این بخش از سعدی افشار(بهترین سیاه باز حال حاضر ایران)، حسین مسافرآستانه(مدیر و کارگردان تئاترهای مذهبی و دفاع مقدس)، داود فتحعلیبیگی(محقق و کارگردان تئاترهای سنتی)، علیرضا حنیفی(نمایشنامهنویس) و حسن فخاری(معینالبکای تعزیه) تقدیر شد.
یادآوری نام و تلاش و هنر بزرگان در یک جشنواره، مطمئناً باعث اعتبار و غنای آن خواهد شد. حضور این مردان نیز در اختتامیه، به نوعی بر جدی شدن سومین جشنواره تئاتر ماه برای توجه به حرکتهای به یادماندنی، تاکید خواهد داشت.
مدیران جشنواره سوم
در این مراسم، سعید کشنفلاح، رئیس مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری، شکل گیری جشنواره تئاتر ماه را بر پایه معنویت دانست و گفت:«آن چه مسلم است، مضمون، یکی از ارکان اساسی هر تئاتر است و ما در حوزه هنری، این مضمون را با معنویت آمیختهایم؛ یعنی به دنبال آن چیزی هستیم که انسان را به سر مقصد، هدایت میکند و بنا بر اعتقادات ائمه و اهل بیت(ع)، چنین مضمونی را سر و سامان میدهیم.»
مهندس حسن بنیانیان، رئیس حوزه هنری بر انتقال تجربه بزرگان و پیشکسوتان هنر به جوانان تاکید کرد و گفت:«اگر نویسندگان، قرار باشد در اتاق در بسته خود، بنویسند، نمیتوانند پاسخگوی نیازهای مخاطب امروز باشند؛ آنها باید با افراد فرهیخته و کارشناسان رشتههای مختلف ارتباط برقرار کنند تا متنهایشان متناسب با نیازهای افراد جامعه شود. حوزه هنری این امکان را فراهم کرده است تا تعامل برقرار شود.»
این مدیر فرهنگی با اشاره به این که هنر دینی، بیانگر فطرت پاک آدمهاست، گفت:«اگر کارتان، درون پاکتان را افشا کند، هنر شما، دینی است.»
وی افزود:«ما در حوزه هنری، به دنبال تولید آثار هنری فاخر هستیم و به این منظور از استادانی که در عرصه حوزه هنر دینی، آثاری را خلق کردهاند، دعوت به همکاری میکنیم.»
نصرالله قادری، دبیر سومین جشنواره تئاتر ماه کار کردن در حیطه فرهنگ را، راه رفتن در میدان مین تلقی کرد و گفت:«در همه جای دنیا، رسم بر این است که سیاستمداران، به دیدار هنرمندان میروند. هنرمندان، ارتشی هستند که در سکوت میجنگند.»
وی در ادامه، از مسئولان بلند مرتبه کشور درخواست کرد تا امکانات لازم را در اختیار حوزه هنری قرار دهند، تا اهداف عالی فرهنگی از طریق این نهاد پیگیری شود و در این خصوص گفت:«در حال حاضر افرادی مانند استاد حمید سمندریان، به دلیل کمبود بودجه، سالهاست که نتوانستهاند در تئاتر کار کنند. هنرمندی که نتواند کار کند، مانند پرندهای است که در قفس، هر دو بالش را بریدهاند.»
جوایز
جوایز امسال تئاتر ماه نیز، بین افراد مختلف اهدا شد. جوانها اکثریت شرکت کنندگان را تشکیل میدادند و به همین دلیل، اکثر جوایز به آنها تعلق گرفت. در کارهای خیابانی، نمایش"زمستان سیاه" (جمشید عسگری) و در کارهای صحنهای، نمایش"امشب، دیگر مهرههای پشتم نیلبک میزند" (زری اِماد) بیشترین جوایز را به خود اختصاص دادند و در عین حال، با آن که تهرانیها آثار کمتری را نسبت به شهرستانیها در جشنواره داشتند، جوایز بیشتری را از آن خود کردند. شاید این برتری نیز به میزان بالا بودن سطح کارها در تهران و بهرهمندی از امکانات آموزشی، پژوهشی و سختافزاری، دلالت بر این برتری داشته باشد. احتمالاً در سالهای آینده، در شهرستانها نیز امکانات و تجهیزات برای ارتقاء تئاتر فراهم خواهد شد تا از این نابرابری توزیع بودجه، امکانات و تجهیزات جلوگیری شود. مطمئناً سیاستِ تئاتر ماه و حوزه هنری نیز"جوان محوری" و استان محوری است و آنها بر آن هستند که با چنین نیتی، در اعتلای فرهنگ و هنر شهرستان بیشتر از گذشته کوشا باشند.
اختتامیه امسال، از کارگردانی، طراحی صحنه و اجرای برنامههای متنوعی از قبیل زورخانه، پردهخوانی، حضور مجری، نمایش طنز، آواز و موسیقی و... در حد قابل دفاع و چشمگیری برخوردار بود. با آن که زمان اجرای برنامه طولانی بود، گردانندگان، سعی بر آن داشتند که حتی لحظهای ضرباهنگ اجرا، باعث بی حوصلهگی تماشاگران نشود.