پیام معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به یازدهمین جشنواره بینالمللی نمایش عروسکی
هنر، به مثابه آیینه فرهنگ یک جامعه و عالیترین ابزار بیان اندیشهها، آرمانها و ایدهها، همواره عامل رشد و حرکت مردم در قالب گروههای مختلف اجتماعی بوده است. در این میان، برخی از شاخههای فعالیت هنری، به دلیل پیوند ...
هنر، به مثابه آیینه فرهنگ یک جامعه و عالیترین ابزار بیان اندیشهها، آرمانها و ایدهها، همواره عامل رشد و حرکت مردم در قالب گروههای مختلف اجتماعی بوده است. در این میان، برخی از شاخههای فعالیت هنری، به دلیل پیوند عمیق و ریشهدار با زندگی مردم، توانسته است ابعاد و دامنههای وسیعتری را از آنِ خود سازد.
"عروسک" و نمایش عروسکی که برآیند نگرشها، آرزوها و ایدههای ایرانیان هنرمند در بسیاری از نواحی این کشور است، با همه ابعاد متنوع و شکل و رنگهای گوناگونی که دارد، توانسته است جایگاه بسیار ارزنده و قابل اعتنایی را در فرهنگ ایرانی از آن خود سازد. از آن جا که این مقوله در میان ملتها و دیگر فرهنگهای جهانی نیز با همه شدت و ضعفها، مورد توجه بوده و رشد یافته است، امروز به منزله یک عامل ارتباطی در سطح ملتها و فرهنگ مطرح شده و توانسته است به عنوان یک عامل پیوند فرهنگی و هنری و حامل پیامهای مختلف از فرهنگها به یکدیگر باشد.
یکی از مهمترین پیامهایی که عروسک و نیز نمایش عروسکی منتقل کننده آن است، پیام صلح و دوستی و ارتباط رشد دهنده است. علاوه بر این، آرمانهای بزرگی همچون عدالتخواهی، رفع فقر و محرومیت و مواردی از این قبیل نیز همواره در این نوع از فعالیتهای هنری مطرح بوده است. از این منظر عروسکها همیشه مردم را به رعایت حقوق متقابل، زندگی در آرامش و صلح و ممانعت از ظلم و تعدی انسانها به یکدیگر دعوت کردهاند.
اکنون در روزگاری که جریانهای استکباری، با حرکتهای مستبدانه، صلح، امنیت و آرامش ملتها را به بهانهای واهی از آنها گرفته است و هر روز در گوشهای از جهان، دست به جنگ افروزی و تجاوز میزند و جز منافع خود، تابع هیچ قانون الهی و انسانی نیست، بار دیگر عروسکها به عنوان نمادها و سمبلهای فرهنگی، صدای اعتراض خود را بلند کرده و خواهان آرامش و زندگی سالم برای همه مردم روی زمین هستند؛ گویی عروسکها در چنین روزگاری بیش از دیگران، به ظلم و تعدی و قساوتی که علیه کودکان بیگناه روا داشته میشود، اعتراض دارند و شاید عروسکها در چنین جهانی بیش از دیگران برای خونهای به ناحق ریخته مردم، ناله سر میدهند.
بر این اساس، بسیار خرسندیم که بار دیگر در این سرزمین، شاهد تجمع عروسکها و عروسکگردانان هنرمند در قالب جشنواره بینالمللی نمایش عروسکی هستیم و نیز، موجب افتخار ماست؛ هنگامی که میبینیم هنرمندان این عرصه، هنوز به رغم همه مشکلات و تنگناها، حضور شایسته خود را حفظ کرده و هنوز با همه قدرت و توان خود در صحنههای پاک و بیآلایش هنر نمایش عروسکی حضور دارند.
ما اولین عامل حرکت دهنده نمایش عروسکی در ایران را در زیر ساختهای هنرمندانه و خردورزانه لایههای مختلف اجتماعی جستوجو میکنیم و چنین میاندیشیم که از مبانی اعتقادی و دینی نیز بی بهره نمانده و رفته رفته، امروز به یک عرصه مهم و قابل مطالعه تبدیل شده است. باور مردمیای که در جریان تلاشهای هنری به مجموعهای از آفریدههای هنری منجر شده است، امروز با حضور هزاران هنرور شایسته، موجبات فخر و سربلندی ماست و امید آن داریم که در آینده نیز بتواند همچنان افتخار آفرین باقی بماند. عروسک، با تعریف معاصر آن، عمری کمتر از آن چه پیش از این در میان لایههای مردم داشته، دارد.
تفاوت اساسی این نوع از فعالیت هنری این است که به دلیل اوصاف و ویژگیهای مردمی که دارد، به میزان قابل توجهی موفق شده است که کار هنری را از نخبهگرایی به هنر مردمگرا منتقل کند. هنری که عامه مردم را نشانه بگذارد و مخاطبان خودش را در جمع وسیعتری جستوجو کند؛ هنری که تاثیرگذار بوده و ارزشهای سنتی گذشته را دوباره مطرح کند. امید آن داریم که با اهداف بلند الهی و انسانیِ انقلاب و نظام مقدس ما، این هنر، بتواند بیش از گذشته بهرهگیری از منابع فکری و علمی به ایجاد فضایی جهانشمول دست یافته و در انتقال نگرههای فرهنگ بومی و سنتی توفیق یابد.
اینجانب با تشکر و عرض سپاس از همه هنروران ارجمند و اساتید صاحب نام و صاحب نظر این رشته و نیز همکاران اداره کل هنرهای نمایشی که توانستهاند این رویداد ارزنده هنری را سازماندهی کرده و مقدمات حضور گروههایی از دیگر کشورها را نیز فراهم آورند که از خدای بزرگ مسئلت دارم مجموعه دستاندرکاران این رویداد مهم فرهنگی و هنری را در نیل به اهداف پیشبینی شده یاری نماید.
والسلام
محمدحسین ایمانیخوشخو