خبر های خوش برای اهالی نمایش عروسکی در گفت و گو با حسین پارسایی
شاید بتوان یک جشن ملی گرفت و سالانه هم باشد. یعنی پساز یک رپرتوار یکساله در جشنی ملی نخبگان خود را مورد تقدیر قرار دهیم؛ اما جشن بینالمللی احتیاج به زمان بیشتری دارد.
حسین پارسایی مدیر کل مرکز هنر های نمایشی امسال دبیری یازدهمین دوره جشنواره بین المللی تئاتر عروسکی تهران-مبارک را به شورا واگذار کرده است.او خیلی با دید باز به مسائل نمایشگران عروسکی می نگرد.در این گفت و گو او خبر های خوشی هم برای این فعالان هنر های نمایشی داشته است.
*عروسک ، آقای حسین پارسایی را به یاد چه میاندازد؟
همراز و همدم انسان، شیء کوچک و دستسازی که با جانبخشی آدمها بروز و ظهور پیدا میکند.
* حالا وقتی از حسین پارسایی فاصله میگیرید و در جایگاه مدیرکل هنرهای نمایشی مینشینید، به چه برنامههایی جهت ارتقای جایگاه عروسک و نمایش عروسکی میاندیشید؟
من چندان با دنیای عروسکها بیگانه نیستم. بنابراین نمایش عروسکی را مملو از خلاقیت و تأثیرگذاری میبینم. طبیعی به نظر میرسد که در جایگاه مدیر تا این اندازه برای عروسک و خالق آثار عروسکی ارزش قائلم . تشکیل کانون نمایش عروسکی بهخاطر این توجه خاص است. از جمله میتوان به اجرای عمومی نمایشها در سال 86 ، برگزاری کارگاههای آموزشی اشاره کرد که ارتقای جایگاه شایسته و بایستهی تئاتر عروسکی مد نظر است.
*این کارگاهها که میگویید مختص جشنواره است یا در طول سال برگزار میشود؟
امیدوارم تئاتر کودک و عروسکی همشأن تئاتر صحنهای امکانات لازم را برای فعالیت پیدا کند.
* بهکانون تئاتر عروسکی اشاره کردید. این کانون تا چهاندازه سیاستهای مرکز را به منصه ظهور رسانده است؟
کانون تئاتر عروسکی متشکل از هنرمندانی است که برخی در صنوف دیگر نیز فعال هستند. برخی دیگر ترکیب دو نسل جوان و قدیمی هنرمندان تئاتر عروسکی را شامل میشوند. نخستین حرکت آنها هم مدیریت اجرایی جشنواره یازدهم است. 10گروه برتر جشنواره یازدهم با حمایت مالی اجرای عمومی خواهند داشت و برنامههای آموزشی و پژوهشی در صحنه تئاتر عروسکی شرکت کنند.
جشنواره یازدهم نیز با همین چشمانداز برگزار میشود تا سال 86 عرصهای در خور برای این هنر گرانقدر و هنرمندان عروسکی ایران باشد.
* بعد از هر دوره جشنواره این صحبت مطرح میشود که جشنواره را از دوره بعد سالانه کنیم. اما هنوز جشنواره عروسکی دوسالانه است. آیا این منوال ادامه پیدا میکند یا بالاخره سالانه خواهد شد؟
صرفاً محدودیت منابع مالی مانع هیچحرکتی نمیتواند باشد. دستاوردهای هر حرکتی مبلغ تداوم و استمرار آن است، به ویژه هنری مثل تئاتر عروسکی که احتیاج به زمان بیشتری دارد تا خلاق و مؤثر عرضه شود. باید دید آیا تئاتر عروسکی میتواند از دستاوردهای یکسال گذشته خود بهرهبرداریکند؟ تا برای برگزاری سالانه آن فکر کنیم. آیا برگزاری جشنواره تأثیری در ارتقای سطح عروسکی ایجاد کردهاست و... بنابراین همه مسائل به محدودیتهای مالی باز نمیگردد. نکته دیگر اینکه همهچیز را نباید در جشنوارهها خلاصهکنیم. تئاتر عروسکی، تئاتر کودک و... هرگاه بتوانند دستاوردهای خود را ارائه دهند؛ زمان جشن گرفتن آن است.
شاید بتوان یک جشن ملی گرفت و سالانه هم باشد. یعنی پساز یک رپرتوار یکساله در جشنی ملی نخبگان خود را مورد تقدیر قرار دهیم؛ اما جشن بینالمللی احتیاج به زمان بیشتری دارد.
* فکر اجرای شورایی جشنواره از کجا بهمیان آمد؟
اراده جمعی خانواده تئاتر عروسکی ، مرکز هنرهای نمایشی را برآن داشت که شورای سیاستگذاری مرکب از تمام سلایق در تئاتر عروسکی گردهم بیایند. تعدادی از هنرمندان پیشکوست به همراه جوانانی که تجربههایی در عرصه تئاتر عروسکی داشتند گردهم آمدند و کلیه وظایف دبیرجشنواره یازدهم به آنها واگذار شد. من به اراده جمعیخانواده تئاتر عروسکی احترام گذاشتم تا همه با هم تصمیم بگیرند و شورایی، مدیریت جمعی بر جشنواره داشته باشند. مرتضی حیدری، دکتر مجید سرسنگی و مدیریت آن را جواد ذوالفقاری بهعهده دارد که تمام همکاران مرکز هنرهای نمایشی نیز در بخشهای مختلف ، ستاد برگزاری جشنواره را تشکیل میدهند.
امیدوارم دستاورد جشنواره یازدهم آن چیزی باشد که همه ما انتظار داریم.
* بخش بینالملل جشنواره یازدهم امسال چه نکاتی را در بر دارد؟
امسال حدود یکصد اثر، ارسال شده است با توجه به شرایط که قابلیت اجرایی آنها از حیث تنوع و تکنیک مورد بررسی کمیته انتخاب قرار خواهد گرفت.
*دوستان هنرمند حاضر در جشنواره چند نکته را بهعنوان گلایه مطرح میکنند. اینکه هنوز کارگاه ساخت عروسک ندارند. یا زمان اعلام نتایج کارهای پذیرفته شده دیر هنگام بود و...
طبیعت کار شورایی با مدیریت مستقل متفاوت است. بهنظر بخشی از آن طبیعی است. امیدوارم حاصل کار آن باشد که هنرمندان میخواهند.
× آیا جشنوارههای بعد هم شورایی اجرا میشود؟
هر مدیری متناسب با شرایط زمانی خود تصمیم میگیرد. تجربه این دوره برای جشنواره دوازدهم تعیینکننده است.
* بهپایان رسیدیم. حسینپارسایی، مدیرکل مرکز هنرهای نمایشی چه نویدی برای اهالی تئاتر عروسکی دارد؟
تئاتر عروسکی و کودک در این سالها بسیار مورد غفلت واقع شده است. اگر هم تلاش ویژه شود تازه به نقطه متعادل رسیدهایم.
آنچه خانواده تئاتر عروسکی را خوشحال میکند چند محور است که توسط کانون در برنامههای سال 86 پیشبینی شدهاست.
1- انتخاب یک تالار برای اجرای عمومی تئاتر عروسکی
2- حمایت مالی از اجرای مستمر آثار عروسکی برای یک قرارداد مشخص
3- ایجاد کارگاه عروسکی ساخت و ساز
4- ارتقای سطح تئاتر عروسکی در اندازههای جهانی با عنایت به فعالیتهای آموزشوپرورش
همهاینها محقق نمیشود مگر با همفکری و مشاوره هنرمندان تئاتر عروسکی.