گفت وگو با جین فرر تهیه کننده تئاتر انگلیسی و مدیر اجراهای بین‌المللی گروه تئاتر عروسکی لهستان

مهدی عزیزی
اگر نمایش «کارمن فونبر» را که در بیست وسومین جشنواره‌ی تئاتر فجر به یاد داشته باشید،می‌دانید که این گروه، معمولا اجراهایشان در فضای باز شکل می‌دهند و با موضوع‌های جهانی این کار را می‌کنند. معمولا از لباس‌های عجیب و لوازم بزرگ استفاده می‌کنند.در یازدهمین جشنواره‌ی بین المللی تئاتر عروسکی تهران-مبارک با نمایش قلعه حیوانات در این جشنواره حاضر شده‌اندگفت وگوی ما را با جین فرر تهیه کننده تئاتر انگلیسی و مدیر اجراهای بین‌المللی گروه تئاتر عروسکی لهستاندر ادمه بخوانید .
نقش نمایش عروسکی را در میان هنرها چگونه ارزیابی می‌کنید؟
تئاتر عروسکی بخش خیلی مهمی‌از تمرین‌های تئاتر را تشکیل می‌دهد، چرا که کارهایی را که با عروسک می‌توانیم انجام دهیم لزوما نتوانیم با یک بازیگر انجام دهیم و با وجودی که عروسک یک شی بیش نیست اما وقتی آن را حرکت می‌دهند می‌تواند حتی بیشتر از یک بازیگر، زنده باشد. برای همین یک عامل بزرگ و کمک کننده است. به نحوی که گاهی ممکن است،یک عروسک اندیشمندتر از یک بازیگر باشد.
چه عاملی سبب ماندگاری نام و گرو نان و عروسک شده است؟
گروه تئاتر نان و عروسک، به خاطر پیام‌ها و اعتراض‌های خود شناخته شده بودند. در طول جنگ ویتنام نیز این گروه به خیابان‌ها می‌رفتند و در مورد نا امیدی و بیچارگی قربانی‌ها کار می‌کردند. اکنون کدام گروه تئاتری می‌تواند این کارها را انجام دهد. ما بدون حرکت نشسته‌ایم در حالیکه آزادی‌های مدنی و آن چیزی که نسل‌های گذشته برای آن جنگیده‌اند کم کم مورد تجاوز قرار می‌گیرد.
در خصوص فعالیت‌هایتان توضیح دهید؟
من مدیر اجراهای بین المللی یک گروه لهستانی هستم.این گروه با استفاده از ابزار تئاتری اعتراض می‌کنند. در جشنواره سال پیش نمایش این گروه در واقع اعتراض به جنگ بود. ما این تئاتر را بعد از 11 سپتامبر به ایالت متحده بردیم البته قبل از حمله آنها به عراق. امسال نیز این گروه به ایران برگشتند. اسم کار آنها برای این جشنواره خوک‌ها بود ولی تصمیم گرفتند آن را به مزرعه حیوانات تغییر دهند تا به کسی توهین نشود. فکر می‌کنم توهین هنرمندان هیچ گاه به سمتی پیش نخواهد رفت که خشونتی به بار آورد. این گروه تئاتری بر پایه مزرعه حیوانات جورج اورول تهیه کرده است. در این تئاتر خوک که حیوان بسیار باهوشی است به عنوان الگوی استبداد و زورگویی استفاده شده است. در واقع با استفاده از یک روش خنده‌دار نشان داده شده که چگونه مقامات می‌توانند مردم را بگردانند. این به عنوان یک مثال از انقلاب روسیه گفته شده که چه طور یک دولت انقلابی می‌تواند از دولت قبلی بدتر شود. ولی این امر می‌تواند در مورد سازمان‌ها و تشکیلات سیاسی دیگر هم به کار رود. نکته اساسی آموزنده این است که چگونه روسای سازمان‌ها ممکن است به سمتی پیش بروند که سازمان‌های خود را به سمت منافع خود هدایت کنند و رفتار آنها در نهایت بدتر از آنهایی شود که سعی می‌کنند سازمانشان را در برابر آنها حفاظت کنند. بدون شک در این کار دید یک حاکم و یک محکوم وجود دارد و افراد بدون قدرتی که تحت سلطه این قدرت قرار گرفته اند.