«جشنواره‌ای متفاوت با دوره‌های پیشین»

 آرتمیز نیازی
تیتر ششمین جشنواره سراسری تئاتر ارتش، تحت عنوان «میثاق رحمت» از 21 تا 26 مردادماه، زیرنظر سازمان عقیدتی سیاسی ارتش برگزار شد. جشنواره تئاتر ارتش، تاکنون 6 دوره برگزار شده است و گروه‌های شرکت‌کننده در آن را پرسنل وظیفه و سربازان ارتش، تشکیل می‌دهند.
«سید موسی حسینی کاشانی»، مدیر هنری ارتش و دبیر این دوره، برگزاری 6 دوره جشنواره را نشان‌دهنده اهمیت تئاتر برای مسئولان هنری ارتش دانست و عدم معرفی و اطلاع‌رسانی مطلوب تئاتر ارتش را، از محدودیت‌ها و معضلات دوره‌های پیشین جشنواره به شمار آورد. وی همچنین، جشنواره تئاتر ارتش را بستر مناسبی برای فعالیت‌های نمایشی پرسنل و سربازانی که خدمتشان را در ارتش می‌گذرانند دانست.
فراخوان ششمین دوره جشنواره تئاتر ارتش که مقدمات برگزاری آن از سال گذشته فراهم شده بود، در دی‌ماه سال 84 منتشر شد و طی آن، الویت شرکت در جشنواره با نمایشنامه‌هایی بود که موضوعاتی حماسی یا مذهبی داشته و یا در ارتباط با ارتش و دفاع مقدس بودند. بنابر گفته دبیر جشنواره، یکی از ویژگی‌های این دوره، از میان برداشتن دیوار میان تئاتر ارتش و تئاتر کشور بود؛ چرا که در فراخوان جشنواره از گروه‌های آزاد تئاتر کشور هم برای حضور در بخش میهمان دعوت شده بود که مورد استقبال 20 گروه نمایشی قرار گرفت همچنین، پس از اعلام فراخوان، 41 متن برای بازخوانی ارسال شد که از میان آنها 21 متن به نیروی زمینی، 12 متن به نیروی هوایی، 6 متن به نیروی دریایی و 2 متن نیز به ستاد ارتش اختصاص داشت. در بازخوانی متون نمایشی، 26 متن پذیرفته شد که در پایان با انصراف 7 گروه، 19 نمایش به مرحله بازبینی و در نهایت 12 نمایش به بخش مسابقه جشنواره، راه یافت. نمایش‌های «پل» به کارگردانی ناصر ایزدفر، «مویه جم» به کارگردانی علی حجت‌پور و «زنبور مرده» به کارگردانی عباس جانفدا از نیروی زمینی و نمایش‌های «نشسته در غبار» به کارگردانی قاسم حقیقی، «مردی به رنگ سبز جلبکی» به کارگردانی علی غلامی و «پنجره» به کارگردانی محمد بزرگزاده از نیروی هوایی در جشنواره حاضر بودند. از نیروی دریایی ارتش نیز دو نمایش «مغیب» به کارگردانی سید محمد موسوی‌نژاد و «سکوت وصل» به کارگردانی محمد هندی و همچنین نمایش «سحوری» به کارگردانی حجت مقدم، از ستاد مشترک ارتش در این بخش شرکت داشتند.
در بخش میهمان، سه نمایش «آنکه گفت نه» به کارگردانی اکبر قهرمانی از سازمان عقیدتی سیاسی، «شجاعان آمریکایی» به کارگردانی امیر کربلایی‌زاده از گروه نمایشی «هدف برتر» و «عطا...» به کارگردانی پژمان کاشفی از بسیج وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حضور یافتند. این نمایش‌ها در آخرین روز جشنواره و پس از پایان یافتن اجراهای بخش مسابقه، اجرا شدند.
در کنار بخش مسابقه و بخش میهمان و به منظور ارتقا کیفی گروه‌های نمایشی، کارگاه‌های آموزش نمایشنامه‌نویسی توسط «نصرالله قادری» و بازیگری و کارگردانی توسط دکتر «مسعود دلخواه» در بخش جنبی جشنواره برگزار شد. گفتنی است محل برگزاری کارگاه‌ها و نیز اجرای نمایش‌ها، مجموعه فرهنگی و هنری شهید واعظی (پرواز) بود. «سید موسی حسینی کاشانی»، دبیر جشنواره، یکی از اهداف مهم این دوره از جشنواره را ایجاد امکان اجرای گروه‌های راه یافته به جشنواره در یگان‌های ارتش و در برخی شهرهای کشور دانست. همچنین نمایش برتر این دوره از جشنواره، تلاش می‌کند به عنوان نماینده ارتش در جشنواره تئاتر فجر آینده حضور داشته باشد. از دیگر دستاوردهای جشنواره ششم ارتش، ایجاد زمینه‌ای برای تبدیل نمایشنامه برگزیده جشنواره، به تله تئاتر خواهد بود.
دبیر جشنواره با اشاره به راه‌اندازی آتلیه عکاسی در بخش جنبی جشنواره، از تکمیل بانک اطلاعاتی هنرمندان ارتش با استفاده از عکس‌های همه هنرمندان ارتش، خبر داد. امسال نیز برای ارائه محصولات فرهنگی تدبیری اندیشیده شد تا کلیه نمایش‌ها ضبط شده و به صورت لوح فشرده منتشر شوند.
«حسینی کاشانی» با اشاره به اینکه ارتش، در میان سایر ارگان‌های نظامی و انتظامی، دومین و یا سومین نهادی است که در زمینه تئاتر فعالیت گسترده دارد اعلام کرد، برای تقویت گروه‌های تئاتر ارتش در آذرماه 85 فراخوان نمایشنامه‌نویسی و فیلمنامه‌نویسی با موضوع ارتش اعلام خواهد شد و نمایشنامه‌های برگزیده این فراخوان برای اجرا در جشنواره آینده تئاتر ارتش انتخاب خواهند شد.
دبیر جشنواره، به همکاری تنگاتنگ جشنواره ارتش با مرکز هنرهای نمایشی اشاره و تأکید کرد که ارتش قصد دارد امسال حضوری پررنگ در جشنواره تئاتر فجر داشته باشد. «سیامک موحدی»، مسئول دایره هنرهای نمایشی ارتش به این نکته اشاره می‌کند که برگزاری دوره‌های پیشین جشنواره تئاتر ارتش بین کل نیروهای مسلح کشور، بازتاب خوبی داشته و در شناساندن تئاتر ارتش و هنرمندان آن به تئاتر کشور و ادامه فعالیت آنان، تأثیر فراوانی داشته است.
این مسئول هنرهای نمایشی ارتش با اشاره به اینکه نمی‌توان به تئاتر ارتش با دید حرفه‌ای نگریست تأکید کرد، باید مقوله آموزش در تئاتر ارتش جدی گرفته شود و برای این منظور یکی از برنامه‌های سال آینده تئاتر ارتش، ایجاد کانون حمایت از هنرمندان ارتش است. قرار بر این است که به دلیل فقر متن نمایشی موجود در تئاتر ارتش، از سال آینده به سفارش نگارش نمایشنامه روی آورده شود تا پس از آن، نمایشنامه‌ها برای اجرا به یگان‌های مختلف ارسال شود. «سیامک موحدی» مشکل عدم اطلاع‌رسانی مطلوب را در دوره‌های پیشین ناشی از برگزاری محدود جشنواره دانست که این دوره سعی در برطرف کردن این مشکل از طریق همکاری نزدیک‌تر و پوشش بهتر خبر از سوی خبرگزاری‌های مختلف، روزنامه‌ها، صدا و سیما و دیگر رسانه‌های عمومی کرده است.
مدیران جشنواره ضمن تاکید بر امر آموزش در تئاتر ارتش، یکی از اهداف آتیه معاونت فرهنگی سازمان عقیدتی سیاسی ارتش را برقراری کانون حمایت از سربازان هنرمند که هم اکنون پیش‌نویس آن آماده است، عنوان کردند. همچنین تولید دو فیلم سینمایی، چند مجموعه تلویزیونی و ساخت چندین موسیقی حماسی در سال جاری در دستور کار این سازمان قرار دارد. اهداف دیگر این سازمان در زمینه هنرهای تجسمی چون نقاشی، مجسمه‌سازی و ... با حمایت مالی از سوی ارتش برای ارائه در سطح کشور در سال 85 پیگیری خواهد شد.
اما آرای هیئت داوران ششمین جشنواره تئاتر ارتش به شرح ذیل می‌باشد:
لوح یادمان به اکبر قهرمانی (آنکه گفت نه)، امیر کربلایی زاده (شجاعان امریکایی) و پژمان کشافی (عطا)
کارگردانی -رتبه اول: ناصر ایزدفر (پل)، رتبه دوم: عباس جانفدا (زنبور مرده) و رتبه سوم: سید محمد موسوی (مغیب)
بازیگری مرد- رتبه اول: احمد قربانی (مغیب)، رتبه دوم: کیوان حبیبی (پل) و رتبه سوم: محمدرضا غلامزاده (زنبور مرده)
نمایشنامه‌نویسی- رتبه اول: حامد امان‌پور و صحرا رمضانیان (زنبور مرده)، رتبه دوم: اسماعیل بایگی (مردی به رنگ سبز جلبکی) و رتبه سوم: محمد لطفی (مغیب)
بازیگر زن-رتبه اول: فرانک بلور زاده (مغیب)، رتبه دوم: حبیبه قربی (مردی به رنگ سبز جلبکی) و رتبه سوم: مریم آفتابی (سکوت وصل)
بازیگر مکمل مرد: محسن زرآبادی (پل)
بازیگر مکمل زن: اعظم عرفانی (پل)
آهنگسازی- رتبه اول: گروه موسیقی نمایش پل، رتبه دوم: گروه موسیقی نمایش زنبور مرده، رتبه سوم: گروه موسیقی مغیب
طراحی صحنه- رتبه اول: احمدرضا آخوندزاده (زنبور مرده)، رتبه دوم: عبدالکریم محمودی‌نیا (مغیب) و رتبه سوم: علیرضا سرخانی (سحوری)
طراحی پوستر و بروشور: محدثه قافله باشی (پل)
گریم: محمد سرابی (نشسته در غبار)
نمایش برگزیده: زنبور مرده کار عباس جانفدا