معرفی کتاب

- زندگی در تئاتر / دیوید مامت/ داریوش مودبیان / تهران، اداره کل پژوهش‌های سیما با همکاری نشر قاب/چاپ اول، 1380/ شمارگان: 2550 نسخه/139 صفحه، قطع رقعی/11000 ریال.
«زندگی در تئاتر»، اولین نمایشنامه از مجموعه نمایش در نمایش است که از بیست‌وشش صحنه کوتاه و بلند تشکیل شده و مجموعه‌ای از تجربه‌های موقعیت‌پردازی، گفتگونویسی و داستان‌نویسی است.
نویسنده این نمایشنامه، «دیوید مامت»، فیلمنامه‌نویس، کارگردان و نامدارترین نمایشنامه‌نویس معاصر آمریکایی است؛ وی تاکنون جوایز ادبی و نمایشی بسیاری کسب کرده که از آن جمله، جایزه ادبی «پولیتزر» است.
همیشه، صحنه و پشت صحنه تئاتر، زندگی خصوصی یا اجتماعی هنرمندان تئاتر، زندگی تئاتری، نمایش و نمایشگران، بازی و بازیگران و هر آنچه برآمده از نفس تئاتر و نمایش است، از مضامین جذاب برای نگارش نمایشنامه‌ و سپس اجرای آن بر صحنه نمایش بوده است. مضامینی که گاه همه آنها را در یک عبارت کوتاه خلاصه می‌کنیم: نمایش در نمایش.

- نمایش‌نامه‌نویسی قدم به قدم / مارش کسدی/ معصومه امین/ تهران، اداره کل پژوهش‌های سیما با همکاری نشر قاب/ چاپ اول، 1383/ شمارگان: 3300 نسخه/ 173 صفحه، قطع رقعی/ 20000 ریال.
مارش کسدی، بازیگر، کارگردان، رمان‌نویس، نمایشنامه‌نویس، روزنامه‌نویس و نگارنده کتاب‌های آموزشی تئاتر به ویژه نمایشنامه‌نویسی است. وی علاوه بر این، در دانشگاه‌های معتبر آمریکا به تدریس کارگردانی و نمایشنامه‌نویسی مشغول است. کتاب فوق، روش‌هایی ساده برای نوشتن نمایشنامه پیشنهاد می‌کند. این کتاب در هشت فصل و در قالب عناوین: جمع‌آوری اندیشه اولیه نمایش، گفت‌وگو، شخصیت‌های نمایش، طرح داستانی، گونه، صحنه، سبک، طراحی نمایشنامه، نگارش متن نمایشنامه و عرضه نمایش به رشته تحریر درآمده است.
نویسنده در هر فصل، علاوه بر توضیح مطالب یاد شده، مثال‌هایی از نمایشنامه‌های معروف می‌آورد و سعی دارد با گنجاندن تمریناتی مرتبط، به آموزش عملی نمایشنامه‌نویسی بپردازد.

- نمایش در بوشهر (از آغاز تا امروز) / جهانشیر یاراحمدی/ بوشهر، دریانورد/ چاپ اول، بهار 1384/ شمارگان: 2000 نسخه/ 464 صفحه، قطع وزیری/ 50000 ریال.
این کتاب در واقع، تاریخچه نمایش و تئاتر در بوشهر است که شامل آیین‌ها، بازی‌ها و نمایش‌های سنتی و اجراهای تئاتری است. این کتاب جامع، در شش فصل نوشته شده که هر کدام از بخش‌ها زیر فصل‌های بسیاری دارد.
این فصول عبارتند از:
1ـ خاستگاه نمایش در بوشهر، که به آیین‌ها، بازی‌‌های محلی، نمایش‌های کمیک (تخته حوضی) و تعزیه می‌پردازد.
2ـ تئاتر بوشهر از آغاز تا انقلاب، که پیشگامان و نویسندگان تئاتر بوشهر، زمینه آثار اجرا شده قبل از انقلاب، بازیگران زن در نمایش‌های پیش از انقلاب، معرفی و بررسی آثار نمایشی برتر، گروه‌های تئاتر و سالن‌های نمایش را دربرمی‌گیرد.
3ـ تئاتر بوشهر بعد از انقلاب که شامل معرفی نمایشنامه‌نویسان، کارگردانان، بازیگران و طراحان برجسته و همچنین معرفی نمایش‌های اجرا شده و جشنواره‌های مختلف در این شهر است.
4ـ گفتگو که حاوی چهار گفتگو با چهار هنرمند تئاتر بوشهر «ایرج صغیری»، «عباس جوادی»، «اصغر جوادی» و «احمد آرام» است.
5ـ تئاتر شهرستان‌های استان که به بررسی تئاتر در شهرهای مختلف استان بوشهر می‌پردازد.
6ـ تئاتر بوشهر در آینه مطبوعات داخلی که با توجه به برخی از مطبوعات نظیر «پیغام»، «نصیر بوشهر»، «آینه جنوب» و... سعی در ترسیم چهره تئاتر بوشهر دارد.
در قسمت ضمایم نیز، عکس‌هایی از نمایش‌های اجرا شده به همراه بروشور آنها آمده است.
نویسنده این کتاب «جهانشیر یاراحمدی»، متولد 1352 در بندر «گناوه» است. وی دبیر مدارس بوشهر و کارشناس تئاتر است. عمده‌ترین فعالیت‌های او در عرصه هنر تئاتر، بازیگری بوده که در برخی از جشنواره‌ها نیز شرکت کرده و جوایز و افتخارات متعددی نیز کسب کرده است.

- دفترهای تئاتر (مجموعه مقالات) / دفتر ششم، به کوشش ژیلا اسماعیلیان/ تهران؛ نیلا، چاپ اول، 1385/ شمارگان: 2000 نسخه/ 96 صفحه، قطع وزیری/ 8000 ریال.
جلد ششم از دفترهای تئاتر که انتشارات نیلا منتشر کرده است، شامل این عناوین است: مقاله‌ای از «فرهاد مهندس‌پور»، ایبسن و پرداخت شخصیت‌های نمایشی از «سهیلا نجم»، ایبسن و تأملات ایرانی نوشته «محمد رضایی‌راد»، دو گفت‌وگو با «یون فوسه» از «روز به افتخاری»، آواها و گونه‌گونی لحن‌ها از «تیتزیانو فراتوس»، ما به داستان زندگی می‌بخشیم نوشته «حمید احیاء»، گفت‌وگو با «سوزان هارلو» از «حمید احیا»، پرسه‌هایی بر کاغذ – نامه‌ها (3) نوشته «محمد چرم‌شیر»، بیانیه تئاتر نو از «پی‌یر پائولو پازولینی» و تق! تق! کی اون جاست از «ادوارد آلبی» با ترجمه «بهرنگ رجبی».
همانطورکه ملاحظه می‌شود، مطالب این شماره بیشتر درباره دو نمایشنامه‌نویس نروژی است: «هنریک ایبسن» و «یون فوسه».
اٍیبسن به نسبت در ایران شناخته شده است؛ اما فوسه را همین انتشارات نیلا همت کرده و با ترجمه و چاپ نمایشنامه‌هایش، به جامعه تئاتری ایران معرفی کرده است. نویسنده‌ای از نسل جدید که کارهایش خواندنی است. مطلب جالب دیگر، معرفی گروه تئاتر «word for word» است که در شهر سانفرانسیسکو فعالیت می‌کند. «ورد فور ورد» از نمایشنامه، یا به عبارت دیگر از اثری که به عنوان نمایشنامه نوشته شده، استفاده نمی‌کند.
این گروه، داستان‌های کوتاه یا بخش‌هایی از داستان‌های بلند را به نمایش می‌گذارد. این روش چندان تازه نیست. اما آنچه به این گروه تمایز می‌بخشد، آن است که این گروه، داستان‌های انتخابی خود را آنگونه که از اسمش برمی‌آید «کلمه به کلمه» بر صحنه می‌آورد.

- هنگامه آرایان و باران/ دو نمایشنامه از غلامحسین ساعدی/ تهران، نشر ماه ریز، چاپ دوم، 1384/ شمارگان: 2000 نسخه/ 96 صفحه، قطع جیبی/ 9000 ریال.
هر دوی این نمایشنامه‌ها در سال 1355 نوشته شده‌اند. اولی با چهار شخصیت، نویسنده، مرد اول، مرد دوم و دو جاهل، داستان این نمایشنامه‌نویس و دو تن از طرفدارانش است که برای دیدار و گرفتن نمایشنامه‌ای تازه از او، سراغش می‌روند و...
و دومی با سه شخصیت، بهمن، بهجت و پیرزن پرستار، کشمکش‌های مالیخولیایی یک بیمار را نشان می‌دهد.