گزارش کنگره بزرگ تئاتر کشور
کنگره بزرگ تئاتر کشور به مدت دو روز طی روزهای پانزدهم و شانزدهم آذر ماه سال جاری با اهداف «نزدیک شدن ارتباط میان خانواده تئاتر کشور»، «زدودن فاصلهها و کدورتها و برقراری وحدت و همدلی میان مسئولان و هنرمندان»، «ارایه راه ...
کنگره بزرگ تئاتر کشور به مدت دو روز طی روزهای پانزدهم و شانزدهم آذر ماه سال جاری با اهداف «نزدیک شدن ارتباط میان خانواده تئاتر کشور»، «زدودن فاصلهها و کدورتها و برقراری وحدت و همدلی میان مسئولان و هنرمندان»، «ارایه راه حل، راهکارها و روشهای موثر در پیشبرد کیفیت هنر تئاتر کشور»، «آسیب شناسی وضعیت تئاتر کشور و بهبود شرایط فعلی»، «معرفی و ارایه خط مشیهای دولت و رویههای فرهنگی و هنری و حرمت گذاری و توجه به نظارت و دیدگاههای هنرمندان تئاتر سراسر کشور در برنامهریزیهای سالانه» برگزار شد.
کنگره بزرگ تئاتر کشور توسط دفتر طرح و برنامه اداره کل هنرهای نمایشی طراحی و پیریزی شد. در طول برپایی کنگره، پنج کمیسیون تخصصی در قالب پنج کمیته جداگانه، شامل «کمیته تئاتر شهرستانها»، «کمیته پژوهش و انتشارات»، «کمیته انجمنهای نمایش»، «کمیته نظارت بر نمایش» و «کمیته روابط عمومی و بینالملل» متشکل از صاحبنظران و متخصصان به ارزیابی و بررسی مهمترین ضرورتها و نیازهای تئاتر کشور پرداختند.
همچنین در طی این دو روز علاوه بر برپایی نشستهای تخصصی کمیسیونها و جلسات بحث و مشورت، چندین عنوان سخنرانی توسط اساتید تئاتر کشور، مدیران فرهنگی و نمایندگان انجمنهای نمایش از استانهای مختلف انجام شد.
روابط عمومی اداره کل هنرهای نمایشی پیش از شروع به کار کنگره اعلام کرد: «کنگره بزرگ تئاتر کشور به همت اداره کل هنرهای نمایشی با همکاری معاونت فرهنگی اجتماعی شهرداری تهران و انجمن نمایش کشور برگزار میشود و بیش از 600 هنرمند و کارشناس فرهنگی هنری؛ شامل مدیران و مسئولان فرهنگی و مدیران کل ارشاد استانها، هنرمندان انجمن نمایش کشور، پیشکسوتان تئاتر استانها، برخی از اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی و چهرههای ماندگار و اساتید و صاحبنظران تئاتر کشور در این کنگره حضور خواهند داشت.
همچنین در جلسه اعضای شورای برگزاری کنگره که پیش از بر گزاری کنگره با هدف بررسی ابعاد و گستره برنامهها و راههای برپایی باشکوه و مناسب این کنگره با حضور آقایان محمد حسین ایمانی خوشخو معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، حسین پارسایی مدیر اداره کل هنرهای نمایشی، اردشیر صالح پور دبیر کنگره، حسین مسافر آستانه، محمد خزاعی، محمد حیدری، مهرداد رایانی مخصوص، محمد دشت گلی و محمد اطبایی برپا شد و دکتر ایمانی با اشاره به اهداف کنگره و لزوم اهتمام به ضرورتها و مشکلات تئاتر کشور، اظهار داشت: بی تردید، بررسی موانع رشد و معضلاتی که در پیش روی تئاتر کشور قرار دارد و شناخت، مطالعه و ارزیابی کارشناسانه تئاتر از زوایای مختلف، مستلزم این است که تئاتر را به مثابه یک هنر در گستره کشور و در مقیاس کلان آن ببینیم و در این راه از همه کسانی که در این حوزه در نقاط مختلف کشور فعال هستند یاری بطلبیم.
وی گفت: تاکنون، سابقه نداشته است که همه فعالان حوزه تئاتر کشور زیر یک سقف گرد هم آیند و کنگره، این فرصت و امکان را فراهم می سازد. وی جذب مخاطب را از مشکلات این حوزه خواند و اظهار داشت: در این راستا هم بر این باوریم با اتخاذ سیاستها و راهکارهای موثر، شاهد شکستن دایره مخاطبان از حیطه خاص هنرمندان و تعمیم و گسترش آن به طیفهای مختلف مردم خواهیم بود..
دکتر ایمانی با بیان اینکه در صورت همکاری، پیگیری و مشارکت جدیتر هنرمندان، زمینههای حمایت بیشتر هم به وجود می آید، گفت: با تعامل موثر و مشارکت جدی هنرمندان، می توان تاثیرات مهم تئاتر و هنر نمایش را در روند توسعه فرهنگی کشور شاهد بود. وی تصریح کرد: اثرات خوبی که کشورهای دیگر استفاده کردند، ما هنوز استفاده نکردیم و علت آن این است که هنوز تئاتر و هنرنمایش در کشور ما در جایگاه اصلی خود قرار نگرفته است. حلقه مفقودهای که در حوزه تئاتر وجود دارد باید کشف شود.
بزرگترین گردهمایی اهالی تئاتر از صبح روز سه شنبه با حضور محمد حسین صفار هرندی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ جواد شمقدری مشاور هنری رییس جمهور، محمد حسین ایمانی خوشخو معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، حسین پارسایی مدیر کل هنرهای نمایشی، ایرج راد رییس خانه تئاتر و برخی از چهره های برجسته هنرهای نمایشی، مدیران فرهنگی هنری کشور در تالار وحدت کار خود را آغاز کرد.
در ابتدا اردشیر صالحپور، مجری و دبیر کنگره بزرگ تئاتر کشور، ضمن تشکر از حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و حضور هنرمندان حاضر در کنگره از جواد شمقدری دعوت کرد تا پیام ریاست جمهوری را که به مناسبت این کنگره آماده شده بود برای حاضران قرائت کند. در بخشی از این این پیام آمده است:
و چه خوب است که هنر نمایش پیام خویش را از الگویی به مخاطب خود انتقال دهد که در سیر پالایش روح و روان از صافی حقیقت و زلال معرفت و چشمه سار محبت و انسانیت عبور کرده باشد. هبوط آدم بر مبنای درامی پیچیده شکل گرفته و اولین صحنه نمایش خلقت با تراژدی هابیل و قابیل در کتاب هستی نوشته شد. حیف است که هنر نمایش، ابزار بیهودهگویی و بطالت عمر باشد. آن هم در دورانی که انسان معاصر، تشنه جرعهای عدالت است و این رسالت بر دوش هنرمند ایران زمین قرار گرفته تا بلندترین و رساترین و تاثیرگذارترین فریاد حقخواهی محرومین عالم بشریت را به گوش نیوشندگان برساند؛ آن هم در دورانی که هر تحرک فکری، فرهنگی و هنری که با پشتوانه دین رحمت و رأفت؛ یعنی اسلام شکل میگیرد از سوی کچ اندیشانی با ادعای روشنفکری و اندیشمندی در یک هماهنگی نامیمون با نظام سلطه فرهنگی غرب محکوم میشود در حالی که اساس زیباییشناسی به جمال مطلق حق، معطوف است که خود زیباست و دوستدار زیبایی است. (ان الله جمیل و یحب الجمال)
هنر نمایش باید بیانگر بهترین و زیباترین تعابیر و تعاریف در راستای کمال و حقیقتجویی و شایستگی انسان باشد.
در بخش پایانی پیام ریاست جمهور آمده است:
رجای واثق دارم که به یمن عنایات و الطاف معنوی و برکات رهگشای خداوند و تلاش هنرمندان متعهد، عرصه تئاتر ایران در جایگاه حقیقی خود تبیین و تعریف شده تا جلوههای بالندهای از این معارف دینی و ایمانی را به جهانیان معرفی نماید.
برای این کنگره و متولیان این رویداد فرهنگی و خانواده متعهد تئاتر کشور، آرزوی توفیق روزافزون نموده و امیدوارم که این نشست ارزشمند، مزایا و ثمرات سودمندی برای پیشرفت هنر نمایش کشور در برداشته باشد. انشاءا...
پس از قرائت پیام ریاست جمهوری، اردشیر صالحپور، در خصوص اهداف و نحوه برگزاری این کنگره سخنانی گفت و با ذکر اهمیت وجود انجمنهای نمایش به کمبود سالنهای تئاتر موجود در شهرستانها و تهران اشاره کرد.
صالحپور با یادآوری همکاری اداره کل هنرهای نمایشی، معاونت فرهنگی هنری شهرداری، صدا و سیما، نمایندگان کمیسیون فرهنگی مجلس، بنیاد رودکی و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از آنها مراتب تشکر و قدردانی را به جا آ ورد و از رضا خداداد بیگی نماینده استان سیستان و بلوچستان در کنگره بزرگ تئاتر کشور دعوت به عمل آورد تا در مورد تنگناهای تئاتر این خطه از کشورمان صحبت کند.
خداداد بیگی با اشاره به مشکلات نویسندگان شهرستانها و دلیل کوچ آنها در خصوص ذایقه هنری هنرمندان عرصه تئاتر شهرستان گفت: «تماشاگران، رکن اصلی تئاتر هستند و تئاتر بدون تماشاگر معنی ندارد و تا زمانی که ذایقه تئاتر شهرستانها توسط داوران جشنوارهها تنظیم میشود، تمام سعی هنرمندان تئاتر بر این است که نظر داوران را جلب کنند؛ بنابراین نسبت به مخاطبان و مردم بیتوجه میشوند. محمد هادی نامور، نماینده تئاتر استان گلستان نیز ضمن اشاره به جهتدهی داوران جشنوارهها به هنرمندان تئاتر شهرستانها در خصوص منزلت و جایگاه تئاتر شهرستانها سخن گفت و به کمتوجهی نسبت به پیشکسوتان تئاتر شهرستان اشاره کرد.
در ادامه این کنگره یدالله آقاعباسی نماینده تئاتر استان کرمان نیز به توجه بیشتر مسئولان هنری کشور نسبت به تئاتر کشور اشاره کرد و خواستار پل ارتباطی بین تئاتر، مدارس، پرورشگاهها و زندانها شد.
بنیعامریان، کارگردان و یکی از پیشکسوتان تئاتر استان کرمانشاه نیز ضمن ابراز خوشحالی برای حضور در جمع هنرمندان کنگره بزرگ تئاتر کشور اظهار کرد: «ما به همکاری مسئولان و مدیران چشم امید داریم تا بتوانیم در جهت شکوفایی تئاتر توفیق یابیم، زیرا اینطور که پیداست با شکلگیری دولت جدید، فصل جدیدی در تئاتر کشورمان شکل گرفته است.
ایرج راد، مدیرعامل خانه تئاتر نیز پس از قرائت بیانیه خانه تئاتر به کم توجهی مسئولان فرهنگی کشور نسبت به مقوله تئاتر اشاره کرد و گفت: «همانگونه که شکوفایی اقتصادی برای ما حایز اهمیت است باید توجه داشته باشیم این شکوفایی در غیاب شکوفایی فرهنگی نمیتواند مفید و میسر باشد. در بخشی از بیانیه خانه تئاتر آمده است:
خانه تئاتر خواستههای مشروع خود را خطاب به کنگره به صورت ذیل بیان میدارد و مصرانه میخواهیم هر چه زودتر نسبت به تاسیس سازمان ملی تئاتر ایران اقدام شود؛ زیرا تنها راهحل مشکل بنیادین تئاتر، تاسیس همین سازمان است. مصرانه درخواست میکنیم مشاغل موجود در تئاتر را همانند سایر مشاغل که به صورت قانونی تعریف شدهاند تعریف، تصویب و به جامعه هنری اعلام نمایند. خواستار آنیم که مصوبات جلسه 531 مورخ 9/10/1382 شورای عالی انقلاب فرهنگی تحت عنوان سیاستهای حمایت از اشتغال هنرمندان و بندهای ماده 104 برنامه چهارم توسعه و همچنین نظرخواهی کمیسیون فرهنگی هنری مجلس شورای اسلامی تحت عنوان فهرست مشکلات و راهحلهای ارایه شده در این زمینه در نشست صاحبنظران و هنرمندان مورخ 20/2/1384 به اجرا درآید. به منظور بیرون رفت از بحران موجود به عنوان یک راهحل کوتاه مدت درخواست میکنیم دولت و مجلس، بودجه سال آینده تئاتر را تا سقف چهار برابر افزایش دهند.
پس از صحبتهای ایرج راد، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به سخنرانی پرداخت. حسین صفارهرندی وزیر ارشاد اسلامی، ضمن خوشامدگویی گفت: «من قبلاً نیز این پرسش را داشتم که چه چیزی موجب عدم رضایت قشرهای مختلف فرهنگ و هنر است که هنرمندان، مدیران، مردم و دولت هیچ کدام از وضع موجود رضایت ندارند. و برای کسب رضایت چه باید کرد؟
ممکن است بخشی از این عدم رضایت به کمبود بودجه مربوط شود؛ بنابراین بر بنده و دوستان من در موضع مسئولیتی، فرض است که تلاش خود را انجام دهیم. با این حال در برخی از مواقع، نداشتن زبان مشترک، موجب کاستیهایی میشود. با این وجود حلقه مفقودهای بخصوص در حوزه تئاتر وجود دارد که باید کشف شود. من معتقدم تئاتر در وجود همه ابنای بشر به طور فطری وجود دارد. نقش پذیری کودکان، طبیعیترین نمایشی است که به صورت بازیهای بچگانه نمود پیدا میکند و در مرحله تکامل یافتهای در مدارس با روی صحنه بردن تئاترهای مدرسهای مشاهده میشود و ارتباط صمیمانهای که بین تماشاگر با هنرمند برقرار میشود، معطوف به رابطهای عاطفی است. میتوان نتیجه گرفت که اگر رابطه صمیمی بین هنرمند و تماشاگر برقرار شود، مشکل ما برطرف میشود.
نشانههایی که در تئاتر بچهها ارایه میشود، قابل دریافت است و امر موهومی وجود ندارد؛ البته نمیخواهم آن کار مبتدی را با کارهای بزرگ مقایسه کنم. وقتی تئاتر از حالت طبیعی به حالت حرفهای خود تبدیل میشود، حالت اغنا را از دست میدهد.
فرض بر قانع شدن مخاطب نیست، فرض بر ادا کردن حق متن، صحنه و نمایش است؛ اما گاهی به خاطر ادای کار حرفهای، اعتماد مخاطب را از دست میدهیم و این چیزی است که الان ما نگران آن هستیم. قبول داریم که مشکل، تنها عدم وجود امکان تئاتری نیست. ما مخاطب عام کم داریم. مگر در موارد خاصی که آن تئاتر چنان جاذبهای را به وجود میآورد که مردم را جذب میکند. بهترین راه این است که به لحاظ عینی، تاریخی و صحیح آسیبشناسی کنیم و تئاتر را مرور کنیم.
دومین روز این کنگره صبح چهار شنبه 16 آذر با حضور دکتر محمد حسین ایمانیخوشخو معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، حسین پارسایی مدیر کل اداره هنرهای نمایشی، دکتر علی منتظری رییس جهاد دانشگاهی و مهندس حسین سلیمی رییس اسبق اداره کل هنرهای نمایشی و جمعی از هنرمندان و علاقهمندان در تالار وحدت برگزار شد.
دکتر ایمانی به حضور خانواده تئاتر در کنگره بزرگ تئاتر کشور اشاره کرد و تصریح کرد: «روز گذشته به اعتقاد من روز باشکوهی بود. از این جهت که پس از مدتهای مدیدی، تمام افرادی که در حوزه تئاتر کشور در سراسر ایران و در حیطه تئاتر کار میکنند، گرد هم آمدند و توانستند در یک تعامل مشترک و گفتگوی چند جانبه، دیدگاههای خود را مطرح کنند و وضع تئاتر کشور در یک برداشت تصویری به نمایش گذاشته شد تا مسئولان تصور نکنند تئاتر تنها به تهران ختم میشود.
وی با اشاره به پیام ریاست جمهوری به کنگره بزرگ تئاتر، این امر را یکی از نقاط شاخص و بارز این کنگره دانست و گفت: «اینکه رییس جمهور علیرغم درگیریهای فکری که دارند به این کنگره پیام میدهند؛ نشان میدهد تئاتر از جمله دغدغههای فکری یکی از بالاترین مقامات کشور است. امروز که این کنگره، کار خود را به پایان میرساند باید این فرصت به دست آمده را از دست ندهیم و این گردهمایی را نباید ساده تلقی کنیم.»
وی با توضیح درباره فعالیت گروههای شهرستانی به حضور و فعالیت آنان در تئاتر بدون وجود امکانات کافی اشاره کرده و تصریح کرد: «باید دید چگونه است که با این اوضاع، چراغ تئاتر خاموش نمیشود. من یقین دارم که اگر کوچکترین توجهی به حرکتهای خودجوش شود، ما دستاوردهای زیادی را از قبل تئاتر شهرستانها به دست خواهیم آورد.»
وی همچنین با اشاره به اینکه مشکلات شناسایی شدهاند و بحث اساسی، پیدا کردن راهکارهایی برای رفع این مشکلات است با ذکر نکاتی درباره این کنگره صحبتهای خود را ادامه داد. دکتر ایمانی بر تفکیک اهداف کوتاه مدت و بلند مدت تاکید کرده و افزود: «در برنامه تلویزیونی که دو شب پیش از شبکه دو سیما پخش شد به شکل عریان و شفاف مسایل را بازگو کردیم به طوری که بعد از این برنامه تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با من تماس گرفتند و ابراز شگفتی کردند از اینکه بودجه تئاتر اینقدر کم است. استنباط آنان این بود که تئاتر حداقل 10 میلیارد بودجه در اختیار دارد.»
معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه در سالهای گذشته مرکز هنرهای نمایشی با بدهیهای زیادی مواجه بود، خاطر نشان کرد: «ما سعی خواهیم کرد بودجه تئاتر را صد در صد افزایش دهیم. در حال حاضر نیز در حال ارایه این بودجه به سازمان مدیریت و برنامهریزی هستیم که اگر این حرکات به ثمر بنشیند در کوتاه مدت، حرکتی اساسی خواهد بود.»
وی سپس به مجموعه آثار تئاتری که قابلیت ارتباط با مخاطب را ندارند، اشاره کرد و گفت: «علیرغم وجود همه مشکلات از جمله کمبود سالن باید بررسی کنیم که چرا همین تعداد سالنهای ما نیز اشغال نمیشوند. حتی سالن اصلی تئاترشهر نیز به جز یک یا دو کار نتوانستند تماشاگر را جذب کنند؛ چرا که بسیاری از مردم با تئاتر بیگانهاند. این که ما تئاتر کار کنیم و به مردم توجه نکنیم، درست نیست. اگر این امر یک مانع اساسی باشد باید به گونهای برنامهریزی کنیم که تئاتر مورد اقبال قرار گیرد. در صحبتهای ریاست جمهوری و اساتید تئاتر نیز شنیدیم که اگر تئاتر میخواهد به شکوفایی برسد باید ارتباط خود را با مردم برقرار کند؛ چرا که در هر جامعهای تئاتر باید متناسب با خواستههای مردم شکل گیرد. ما از نظر محتوایی چیزی کم نداریم و این وظیفه هنرمندان است که اعتمادسازی کنند. به این ترتیب متولیان میتوانند با اعتماد کامل، تئاتر را تقویت و حمایت کنند. به اعتقاد من اعتمادسازی در آستانه وقوع است و ما با تماشاگران که سرمایه اصلی تئاتر هستند، میتوانیم این هنر را از وضع موجود خارج کنیم.»
در ادامه کنگره علی نصیریان در خصوص معضلات و مشکلات تئاتر کشور صحبت کرد و از هنرمندان خواست تا در آثارشان خلاقیت بیشتری نشان دهند؛ چرا که تنها راه رسیدن به خلاقیت، تمرین و ممارست مستمر است.
علی عسگری، معاون هنری شهرداری تهران نیز ضمن ابزار خوشحالی از حضور در جمع هنرمندان عرصه تئاتر گفت: صحبت در مورد تئاتر نه شایسته بنده است و نه توانایی آن را دارم؛ اما این را میدانم که تئاتر، خلاقیت و آفرینندگی است. اساسیترین مشکل ما در کشورمان فراموش کردن هویت است؛ هویت ایرانی و هویت اسلامی. تئاتر میتواند احیا کننده این هویت باشد. دوم اینکه مشکلات تئاتر تا به هضم مشترک مردم و مسئولان و متولیان نرسد، نمیتوان کاری برایش انجام داد.
در ادامه کنگره بزرگ تئاتر کشور حسین پارسایی ضمن ابراز خوشحالی از حضور علی منتظری به دلیل فعالیتهای اساسی و جدی وی در حوزه اجرایی و پژوهشی تئاتر، تندیسی را که توسط قدرتالله عاقلی، هنرمند هنرهای تجسمی آماده شده بود به منتظری تقدیم کرد و از او خواست تا بیانات خود را به حاضران ارایه کند.
دکتر منتظری در بخشی از سخنانش گفت: «گاهی سوال میشود که اصولاً مسئولان ما تئاتر میخواهند یا خیر. این سوالی درست و به جاست؛ اما همانطور که اشاره شد، اگر به دنبال پاسخ آن هستیم باید ببینیم پاسخ داده شده یا خیر. به نظر من بهترین وجه پاسخ داده شده که پیام رییس جمهور مصداق آن است. هرچند که در دورههای قبل نیز جلساتی با هنرمندان گذاشته شده است. برخی از دوستان به یاد دارند که وقتی رهبر معظم، رییس جمهور بودند از ما میخواستند که آثار منتخب جشنواره فجر در تالار وحدت برایشان نمایش داده شود. در این کشور بالاترین مرجع تصمیم سیاستهای فرهنگی کشور، شورای انقلاب فرهنگی است که اتفاقاً 19 آذر ماه، سالروز این شوراست. این شورا طی حیات خود، نماد سازیهای گوناگونی را به وجود آورده؛ اما دو سیاست را به تصویب رسانده است. اول، سیاستهای فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، دوم سیاست هنرهای نمایشی در جمهوری اسلامی ایران است. این بدین معنی است که سیاستهای تئاتر مشخص و تصویب شده است.»
منتظری با اشاره به حمایت دولت از تئاتر، گفت: «با توجه به بند 24 از اصول سیاستهای فرهنگی، دولت موظف است شرایط تولید نمایش و حمایت لازم را برای اعتلای تئاتر فراهم کند. در حوزه پژوهش نیز اشاره شده است که به منظور باروری استعدادها و افزایش آگاهی و دانش، لازم است دستگاههای ذیربط وظایف زیر را انجام دهند:
اول تقویت و ترویج تئاتر بر عهده وزارت آموزش و پرورش نهاده شده و این وزارتخانه باید برنامه مشخصی تهیه و با همکاری وزارت ارشاد اسلامی به آن بپردازد. در ضمن فرهنگستان نیز موظف به ارایه طرحهای کاربردی در این حوزه شده و صدا و سیما نیز موظف به حمایت از این طرحهاست.
وی افزود:«ماده پنجم مصوبه شورای انقلاب فرهنگی به تبادل نظر با گروههای خارجی و ماده شش به جشنوارهها میپردازد.»
وی تاکید کرد: «در این سیاستنامه 6 ماده وجود دارد. اول به هدف و ضرورت تئاتر، دوم به ضرورت حمایت دولت و در مرحله سوم به بحث نظارت و در ماده چهارم به آموزش و پرورش پرداخته شده است.»
وی افزود: «نگاه نسبتاً جامعی در این مصوبات به تئاتر وجود دارد که امیدواریم دوستان عزیز ما در وزارت ارشاد به آن عنایت داشته باشند تا بتوانیم بخشی از مشکلاتی را که تئاتر با آن مواجه است، مرتفع سازیم.»
وی درباره گره اصلی تئاتر گفت: «در زمانهای مختلف بیان شده از زمان جشنوارههای شهرستانی در زمان آقای نصیریان تا امروز حرفها همواره تکرار شدهاند.»
سپس محمد جواد شمقدری، مشاور هنری رییس جمهور در دومین جلسه کنگره بزرگ تئاتر کشور گفت: «نفس تئاتر بر مبنای عریانی حقیقت است. این حقیقت، درون تئاتر نیست. جای دیگری است. بخشی از این حرکت برتر قطعاً در بشر است و عالم نیز جلوهای از آن حقیقت. وقتی ظاهر میشود که انسان در عالم ظاهر میشود.»
وی ادامه داد: «زندگی مسیر بروز حقیقت است. براساس ارزشهایی که تبیین میشود، زندگی شکل میگیرد. زندگی یک بازی ریاکارانه نیست؛ گرچه ریاکارانه بازی کردن نیز بخشی از حقیقت است... عاشورا بزرگترین صحنه بروز حقیقت و دفاع مقدس نیز حقیقت زمان ماست. قطعاً دین برترین مرجع است و اگر دین را کنار بگذارید باید به فلسفههای مختلف ساخته انسان رو بیاورید.»
شمقدری با بیان گسترش بینالمللی تئاتر گفت: «تا زمانیکه موضوع و پیام آثار در حوزههای تنگ شخصی و بومی گرفتار شود، ره به جایی نمیبرد و ما باید در عرصه جهانی، حرفی برای گفتن داشته باشیم ... باید عرصههای جهانی و منطقهای را بسنجیم. چرا تئاتر ما برای فارسی زبانان حرف ندارد؟»
وی در پایان با بیان حمایت از اجرای 10 اثر نمایشی در شهرستانهای محروم گفت: «اگر فعالیت کنگره در حوزه حرف باشد در تعریف دولت آقای احمدینژاد معنا ندارد.»
در پایان، قطعنامه پایانی کنگره بزرگ تئاتر کشور توسط دبیر کنگره قرائت شد که به شرح زیر است:
1ـ اعتبار و ارتقای سطح مالی و جایگاه سازمانی تشکیلات تئاتر بر اساس سند توسعه ملی تئاتر به منظور تمرکز بودجه دولتی و حذف موازی کاریها
2 ـ تخصیص و تایید بودجه متناسب براساس فعالیتهای انجمنهای نمایش به منظور تولید آثار نمایشی به شکل مستمر و فعال در سراسر کشور
3 ـ جلب حمایتهای معنوی و مادی از سازمانها و نهادهای دولتی و غیر دولتی جهت توسعه و پیشبرد تولیدات نمایشی با حفظ اصول و شئونات فرهنگ و هنر تئاتر
4 ـ همچنانکه هیچ حرکت فرهنگی، بدون پژوهش ره به جایی نمیبرد؛ بنابراین ضروری است نسبت به امر مهم پژوهش و تحقیق، توجه کافی مبذول داشته و در این مسیر به موضوعات مذهبی و سنتی در حوزه هنر نمایش، اولویت ویژهای اختصاص یابد.
5 ـ با توجه به لزوم گسترش فرهنگ ایرانی و اسلامی در سایر کشورها، ارتباطات و تعامل بینالمللی تئاتر، مورد تاکید جدی قرار گرفته و در این زمینه پیشنهاد میشود اولاً در اعزام گروههای تئاتر کشور به سایر مجامع بینالمللی، دقت بیشتری صورت گرفته تا آثار مزبور بتوانند معرف هویت، باورها، ارزشهای راستین و اصیل ایرانی باشند، ثانیاً امکان اعزام گروههای تئاتر شهرستانی که واجد خصوصیات فوقالذکرند فراهم آید.
6 ـ پیشنهاد میشود جهت رفع موانع و مشکلات موجود، همچنین تسهیل در امور اساسنامه و آییننامه انجمن نمایش مورد بازنگری و تجدید نظر قرار گیرد.
7 ـ توجه جدی به رفع معضلات حرفهای و معیشتی و تامین بیمه هنرمندان، منتقدان و خبرنگاران تئاتر سراسر کشور به منظور برطرف کردن دغدغهها و آسیبهای اقتصادی که همواره موجب احتضار فضیلتهای هنری است.
8 ـ احداث و ایجاد سالنهای کوچک و بزرگ مناسب نمایش و همچنین احیای تالارهای متروکه
9 ـ رویکرد جدی به تئاتر کاربردی و مردمی به منظور ایجاد ارتباط هرچه بیشتر با مخاطب و توسعه فرهنگ هنر نمایش در آحاد و سطوح مختلف اجتماعی
10ـ ایجاد پیوند ارگانیک و سامان یافته میان وزارتخانههای آموزش و پرورش، فرهنگ و ارشاد اسلامی، علوم تحقیقات و فناوری و وزارت کار و اجتماعی به منظور آموزش پایهای و تخصصی، فرهنگسازی و تخصص حرفهای و ایجاد اشتغال
11ـ برپایی کارگاههای نمایشی دراز مدت در مراکز مختلف استانی با حضور و هدایت نخبگان در ابعاد نظری و عملی که منجر به تولید آثار شایسته نمایش شود. در این زمینه به منظور روز آمد شدن و آشنایی هرچه بیشتر با فنون و دستاوردهای جهانی، حضور هنرمندان معتبر خارجی مورد تاکید است.
12ـ توجه جدی به ایجاد کانونها و تشکلهای نمایشی و گردهمایی تئاتریها در ابعاد تخصصی و حرفهای با تاکید بر کانونهای نمایش کودک و نوجوان، تئاتر دانشجویی، کانون آتیه دانشگاهیان، کانون تئاتر دینی و بومی و اقلیمی
13ـ به منظور صیانت و پاسداشت منزلت هنر والای نمایش براساس مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی، اداره نظارت بر نمایش موظف است در جهت ارتقای سطح کیفی آثار و نیز حفظ حریم و حرمت و کرامت والای هنر کوشش نماید.