«آنبا گرونا» کارگردان نمایش «یوهانا» در کشور آلمان از گفتگو با نمایش:
اکثر گروههای تئاتری در آلمان، ترجیح میدهند به صورت آزاد کار کنند. در دانشگاههای آلمان، دانشجو باید در زمینه درسی که میخواند، اطلاع و تجربه لازم را داشته باشد و فقط برای آکادمیک کردن آن به دانشگاه برود. اشاره: ...
اکثر گروههای تئاتری در آلمان، ترجیح میدهند به صورت آزاد کار کنند.
در دانشگاههای آلمان، دانشجو باید در زمینه درسی که میخواند، اطلاع و تجربه لازم را داشته باشد و فقط برای آکادمیک کردن آن به دانشگاه برود.
اشاره:
«آنیا گرونا» امسال با نمایش «یوهانا» در جشنواره فجر حضور داشت. این نمایش یک پرسوناژ داشت. یکی از نمایشنامههای «شیللر» دستمایه این کار بود. ما سعی کردیم تا دربارة وضعیت و دانشگاههای آلمان از ایشان بپرسیم و درباره وضعیت تئاتر در آلمان جویا شویم. لطفاً همراه شوید و بخوانید.
کمی درباره نوع نظام آموزش عالی در کشورتان به ما بگویید.
در آلمان دانشگاههای تئاتری زیادی وجود دارد و هر دانشگاهی، نظام مخصوص به خود را دارد؛ ولی در همه آنها یک روش مرسوم است و در آن از دانشجو، نمونه کار میخواهند. دانشجو باید در زمینه درسی که میخواند اطلاع و تجربه لازم را داشته باشد و فقط برای آکادمیک کردن آن به دانشگاه برود. در نهایت هم با رئیس دانشگاه طی مصاحبهای پذیرفته یا رد میشود.
آیا با این سختگیریهایی که وجود دارد. تضمینی برای دانشجو وجود دارد که بعد از فارغالتحصیلی، مشغول به کار شود؟
نه، اصلاً این طور نیست. فقط اگر با استعداد باشند، میتوانند در تئاترهای دولتی آلمان استخدام شوند. این افراد به صورت کارمند در هر کدام از قسمتهای تئاتر (بازیگری، کارگردانی، طراحی و غیره) استخدام میشوند. عیب این تئاترها این است که شما دیگر نمیتوانید خلاقیتی داشته باشید و باید مانند کارمند، بروید و بیایید. اکثر گروههای تئاتری در آلمان ترجیح میدهند به صورت آزاد کار کنند. هر چند استخدام در تئاتر شهر، شما را از لحاظ مالی میتواند تأمین و تضمین کند.
تئاتر مرسوم در کشور شما چیست؟
تئاتر در آلمان انواع و اقسام دارد. یکسری تئاترها هستند که همه ساله و به طور عادی و به صورت سنتی اجرا میشود. بعضی از تئاترها «پرفورمنس» است. این شیوه سعی دارد تا شکلهای جدیدی از تئاتر را در ارتباط با مردم تجربه کند؛ مثلاً ممکن است یک گروه تئاتر پرفورمنس تصمیم بگیرد به داخل خیابانها برود و از مردم عادی بخواهد که بازیگر تئاتر شوند و در تئاتر آنها بازی کنند. در کنار اینها هم تئاترهای آزاد وجود دارد.
چه گروههای معروف دانشجویی وجود دارند؟
ما گروههایی که به طور ثابت دانشجویی باشد، نداریم؛ ولی هر دانشجویی میتواند در موقع تحصیل کارهای تئاتری بکند وخلاقیت جدید داشته باشد. مثلاً من در دانشگاه هامبورگ، یک شیوه جدید کارگردانی اختراع کردم؛ ولی این گروهها در دانشگاه شکل نمیگیرند. بیشتر کارگردانهای خاص با خلاقیتهای جدید، بعد از فارغالتحصیل شدن، گروه تئاتری تشکیل میدهند.
آیا برای اجرای تئاتر به متون کهن مراجعه میکنید یا متون جدیدی را به دست میگیرد؟
دانشگاه هامبورگ یک روال قدیمی و سنتی داشت و آن اینکه متون کهن و کلاسیک را با متون و برداشت جدید از همان اثر در هم ادغام و با شیوهای جدید آن را اجرا میکنند؛ مثل همین کاری که ما کردیم. ما یکی از آثار «شیللر» را به دست گرفتیم؛ البته با شیوهای جدید و بدون اینکه مفهوم فلسفی و هنری آن از بین برود.
قبل از ایران، این تئاتر در کدام کشورها اجرا داشته است؟
ما در امریکا، فرانسه، سوئیس و اتریش اجرا داشتیم. دعوتنامههای زیادی از کشورهایی مثل روسیه و لهستان به ما رسیده بود؛ ولی ما وقت کافی برای رفتن به همة این کشورها نداریم. خیلی خوشحالیم در ایران هستیم و شهر خیلی زیبایی دارید.
کمی درباره یوهانا به ما توضیح میدهید؟
«یوهانا» یکی از شخصیتهای اصلی نمایشنامهای از شیللر است و در واقع همان «ژاندارک» است.
آیا جشنواره مستقل دانشجویی برای ارایه آثار این طیف از علاقهمندان به تئاتر وجود دارد؟
نه. ما جشنوارهای با این عنوان نداریم؛ ولی مکانهایی در هر ایالت برای جوانها دایر شده که امکان تجربه و کار برای دانشجویان فراهم میکند.
چند نمایش را موفق شدهاید ببیند؟ نظرتان دربارة آنها چیست؟
«یک زن، یک مرد» رادیدم که نمایش خوبی بود و خیلی لذت بردم. بازیگر زن نمایش خیلی عالی بود. «دو دلقک و نصفی» را خیلی دوست داشتم که ببینم؛ اما موفق نشدم.