در دهمین نشست «روایت صحنه» مطرح شد:
درام باید جهان زیست شده مخاطب را برایش تعریف کند
دهمین نشست «روایت صحنه» با موضوع نقد و بررسی نمایش «آسمان برای تومی بارد» به نویسندگی سیدعلی موسویان و کارگردانی علی برجی شب گذشته ۲۷ آذر ماه در تماشاخانه سرو برگزار شد.
به گزارش دریافتی ایران تئاتر، این نشست با حضور علی برجی کارگردان، امیدزندگانی و منوچهرعلیپور بازیگران این نمایش، صمدچینی فروشان منتقد و یحیی نظری کارشناس و مجری این برنامه در حضور جمعی از علاقه مندان و تماشاگران نمایش «آسمان برای تو می بارد» برگزار شد.
در ابتدای این نشست صمد چینی فروشان مقوله نقد متن نمایش را از اجرای نمایش جدا کرد و ضمن اشاره به برخی از ویژگی‌های خوب اجرا از بازی بازیگران نمایش ستایش کرد و گفت : « بازیگران این نمایش موقعیت و شخصیت‌ها را به‌درستی درک کرده بودند. کارکردن در چنین نمایش‌هایی که در مرز خطرناکی قدم می‌زنند سخت است و من متوجه سختی کار این دوستان هستم. امید زندگانی بااینکه از لحاظ سنی با شخصیت عباس فاصله دارد ولی آن شور و نشاطی که خاص جوانانی این چنینی است به‌خوبی در بازی زندگانی دیده می‌شود. همچنین باید به‌طور ویژه از بازی محمد علی حسین علی پور و خانم سپیده پهلوان زاده تقدیر کنم.»
او در ادامه درباره کارگردانی این اثر نمایشی افزود:«کارگردانی یک نمایشنامه و اجرای آن فقط اجرای کلمه به کلمه آن نیست. در واقع یک کارگردان خوب نقاط ضعف اثر نمایشی را می‌بیند و رفع آن سعی می‌کند که نقاط قوت نمایشنامه را در اجرا پر رنگ کند.»
در ادامه این نشست صمد چینی فروشان به نقد متن نمایشنامه «آسمان برای تو می‌بارد» پرداخت و گفت:« من راجع به متن انتقادات زیادی دارم. طرف حرف من در یک جاهایی مسئولین سفارش دهنده کار هستند. به نظر من متن خوب شروع می‌شود، گره افکنی می‌کند و داستان ادامه می‌یابد تا اینکه عباس به زندان می‌افتد. اما از یک جایی همه چیز رو است و مخاطب می‌داند که در ادامه چه اتفاقی می‌افتد. ما منتظر هستیم که بخشش صورت بگیرد و کار تمام شود. این باعث کاهش همذات پنداری تماشاگر می‌شود.»
عضو کانون منتقدین تئاتر ایران به بیان ویژگی‌های شخصیت‌های نمایش پرداخت و گفت:« چرا آدمی مثل مستوفی که در ابتدا ویژگی‌های دیگری در او می‌بینیم و تفاوت بارزی با فرزندش دارد، در پایان نمایش به ناگهان متحول می‌شود. مستوفی آن‌قدر ناباورانه است که با پسرش معامله می‌کند. ما باید توجه داشته باشیم وقتی درامی نوشته می‌شود، یک پیامی دارد و می‌خواهد نگاه جامعه را نشان دهد و به تماشاگر بگوید که کجای این دنیا ایستاده است. هیچ‌کدام از چیزهایی که واقعیت اشخاص را می‌سازد جهت دهنده شخصیت‌ها نیست. این‌ها تیپ‌هایی هستند که فقط یک پایان سفارشی را می‌سازند. به همین دلیل من می‌گویم که متن امکان هم ذات پنداری و درک موقعیت را نمی‌دهد. درام وظیفه‌اش این است که جهان زیست شده مخاطب را برایش تعریف کند. ما این را در وجوه کمیک نمایش می‌بینیم که می‌تواند مبنای نقد باشد. مثلا حاج داود که اسم رسمی دارد زنی را به همسری گرفته که همسن پسر جوانش است. سؤال این است که نهاد خانواده در ساختار متن کجاست؟»
منوچهر علیپور بازیگر نقش حاج داود درباره ویژگی‌های شخصیتی که نقش آن را بازی می‌کند، گفت: «حاج داود شخصیت متدینی است که در دیالوگ‌هایی که با لیلا رد و بدل می‌کند می‌فهمیم که از قبل کارهای او، 20 خانواده امرار معاش می‌کنند و این شخصیت با توجه به موقعیت اجتماعی که دارد دوست ندارد پسرش از راه موسیقی امرار معاش کند. من به‌شخصه این نقش را دوست داشتم.»
علی برجی کارگردان نمایش «آسمان برای تو می‌بارد» درباره متن نمایشنامه گفت:« گاهی اوقات درباره نمایش‌های مختلف از دوستان می‌شنوم که می‌گویند شخصیت‌ها واقعی نیستند. این مشکل در اکثر متون نمایشی ایرانی دیده می‌شود. من مخالف این هستم که چرا آدم‌ها خیلی زود تغییر می‌کنند. مگر ما علی گندابی‌ها را فراموش کرده‌ایم. انسان‌ها در بستر اتفاقات ممکن است که بازتاب‌های متفاوتی از خود نشان دهند. در نمایش هم به خاطر محدودیت‌های زمانی که وجود دارد ممکن است این تحولات سریع اتفاق بیفتند. یک بخش دیگر از ایراداتی که به متن وارد می‌شود به خاطر سیاست‌های خاص جشنواره است که باید این تحولات وجود داشته باشد و البته باوجود این مبحث، ما تلاش داشتیم که متن شعاری نشود.»
در ادامه این نشست امید زندگانی درباره نمایش «آسمان برای تو می‌بارد» و سختی‌های کارهای این چنینی گفت:« ما خیلی زیاد با ضعف نمایشنامه مواجه هستیم و اکثر متون نمایشی ما تیپ گرا هستند چون جامعه ما تیپ گرا است. ما آدم‌های پیچیده‌ای نیستیم. در زندگی شخصی‌مان می‌بینیم که ساده‌ترین مشکلاتمان تبدیل به پیچیده‌ترین مشکلات می‌شوند. سعی داشتیم که تحول در شخصیت‌ها منطقی باشد ضمن اینکه ما در قاب تنگ سفارشی داریم کار می‌کنیم. من فکر می‌کنم این نمایش کلاژی است از زندگی آدم‌ها که هر کدام می‌تواند یک قصه مجزا و حرف های زیادی داشته باشد.»
علی برجی کارگردان این نمایش در پایان این نشست گفت:« انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس یکی از مجموعه‌هایی است که از تئاتر حمایت می‌کند. متأسفانه این اتفاق در سایر ارگان‌ها نمی‌افتد و به سختی این اتفاق رخ می‌دهد. با این وجود امیدواریم روند حمایت از تئاتر ارزشی بهبود پیدا کند.»
