دکتر مجید سرسنگی در پنجمین نشست فرهنگستان هنر:

دکتر مجید سرسنگی با موضوع"مدیریت کلان تئاتر کشور" در پنجمین نشست فرهنگستان هنر، عصر یکشنبه 30 مهرماه سخنرانی کرد.
در این جلسه خسرو خورشیدی، ایرج راد، دکتر محمدرضا خاکی، فرشید ابراهیمیان، حسین فرخی، مریم معترف و دکتر محمدعلی خبری حضور داشتند.
دکتر سرسنگی با اشاره به این که بحث"مدیریت تئاتر" در سال‌های اخیر مورد غفلت واقع شده است، سخنرانی خود را آغاز کرد و به ریشه مشکلات تئاتر کشور پرداخت که برخی این مشکل را در بودجه و امکانات می‌بینند، در صورتی که یک مدیریت کارآمد از پس به ثمر رسانیدن بودجه و امکانات در جهت برقراری اهداف برخواهد آمد.
او"مدیریت کلان تئاتر کشور" را یکی از دغدغه‌های ذهنی خود در این سال‌ها یاد کرد و در این زمینه با کمک تعدادی از دانشجویان دانشکده هنرهای نمایش و موسیقی دانشکده پردیس هنرهای زیبا پژوهشی را آغاز کرده است. در این پژوهش مدیریت تئاتر ایران با مدیریت تئاتر کشورهایی مانند آمریکا، فرانسه، انگلیس، چین، ژاپن، مصر و کویت مقایسه و بررسی می‌شود تا از این طریق ما نیز با پیدا کردن یک سیستم مدیریت تئاتر بتوانیم همانند این کشورها تئاتر خودمان را به سمت توسعه یافتگی پیش ببریم و از مزایا و پتانسیل‌های موجود نهایت استفاده را ببریم.»
این استاد دانشگاه درصدد است تا از طریق پژوهشِ مدیریت کلان تئاتر کشور به دنبال پاسخگویی این پرسش باشد که چرا با تمام پتانسیل و ظرفیت‌ها و هنرمندانی که داریم و تمام تلاش‌هایی که در عرصه تئاتر می‌شود، چرا ما به توسعه یافتگی به معنای واقعی آن نرسیده‌ایم؟»
وی دو پرسش عمده را محورهای این پژوهش دانست و گفت:«آیا ساختار فعلی مدیریت تئاتر ایران پاسخگوی هنر نمایش در این کشور است؟ آیا می‌توان الگوی کارآمد دیگری را برای این ساختار معرفی کرد؟»
مدیر گروه هنرهای نمایشی دانشکده پردیس هنرهای زیبا، فرضیه پژوهش خود را این گونه معرفی کرد:«ساختار فعلی مدیریتی تئاتر کشور سبب توسعه و بالندگی این هنر نمی‌شود و این فرضیه بر پایه مشاهدات، گفت‌وگو و مدارک و شواهد طراحی شده است.»
وی علم مدیریت را به عنوان مبنایی‌ترین علم دانست و گفت:«از طریق بازنگری در ساختار مدیریت کلان تئاتر کشور، حلقه مفقوده را پیدا می‌کنیم و بیرون رفت از این مشکلات برای رسیدن به تعالی و یافتن جایگاه تئاتر کشور و توسعه آن در سطح بین‌الملل صورت خواهد گرفت.»
او علم مدیریت را‌"مادر علم‌ها" معرفی کرد و به توسعه کشورهای مختلف در زمینه‌های مختلف اشاره کرد که از طریق پرداختن به علم مدیریت از عهده چنین هدفی برآمده‌اند.
دکتر مجید سرسنگی مدیریت تئاتر را تنها راه داشتن تئاتر با شخصیت‌ در داخل کشور و تئاتر قابل ارائه در خارج از کشور دانست و در ادامه به فهرستِ مراحلِ پژوهش خود اشاره کرد و گفت:«بررسی تاریخی و تحقیقی مدیریت تئاتر کشور، بررسی تحلیلی مدیریت فعلی تئاتر کشور، بررسی آمار و اطلاعات مربوط به امکانات، بررسی بودجه مربوط به تئاتر و فرهنگ کشور، نظر صاحب نظران درباره اصلاح وضعیت تئاتر و گفت‌وگو با هنرمندان برجسته از جمله مواردی است که به پرسش‌های ما پاسخ خواهند داد.»
وی موانع عمده پژوهش مدیریت کلان تئاتر کشور را چهار مورد عمده دانست و گفت:«عدم وجود آرشیو اسناد معتبر، عدم وجود منابع معتبر تحقیقاتی، آشنایی ناکافی فضای تئاتر کشور از اهمیت بحث مدیریت تئاتر کشور و عدم وجود منابع قابل اعتنا در زمینه مدیریت تئاتر در کشورهای دیگر از جمله مواردی است که باعث کند پیشرفتن پژوهش خواهند شد.»
دکتر مجید سرسنگی به دوره مدیریت دکتر علی منتظری و طرح سازمان تئاتر کشور در آن زمان اشاره کرد و گفت:«این طرح در آن زمان جسارت‌آمیز و آوانگارد محسوب می‌شد. طرحی که اگر در آن زمان به اجرا می‌رسید، امروز بخش عمده‌ای از مشکلات و کمبودهای ما مرتفع شده بود.»
وی دو رکن اساسی را در حوزه مدیریت تئاتر، کارآمد دانست و گفت:«رکن اول مربوط به سازمان تئاتر کشور و مدیریت تئاتر می‌شود. نباید به دنبال اسم خاص بگردیم و خودمان را دلخوش و دلبند اسم خاصی بکنیم؛ باید ببینیم واقعیت‌های موجود چه می‌گویند؟ دومین رکن مربوط به نیروی انسانی می‌شود و مطمئناً بدون هنرمندان، هیچ اتفاقی نمی‌افتد.»
این استاد دانشگاه آموزش تئاتر در ایران را نسبت به بسیاری از کشورها طولانی مدت دانست و از آن انتقاد کرد به این دلیل که همه افراد تحت آموزش پیوسته با حلقه مفقوده‌ای جلو آمده‌اند.»
وی همچنین از مدیران قبلی تئاتر انتقاد کرد؛ به این دلیل که این افراد اصلاً تحصیلات تئاتر نداشته‌اند و با تمام تلاش‌ها و دلسوزی‌ها از پرداختن به کارهای اساسی بازمانده‌اند؛‌ که یک مربی فوتبال در کشورمان این امکان برایش فراهم می‌شود که با حضور در تمرین‌های کشورهای خارجی و کلاس‌های آموزشی به بهترین شکل ممکن برای فوتبال کشور خدمت کند، در صورتی که چنین اتفاقی برای تئاتر نمی‌افتد. فرستادن افراد تئاتر به کشورهایی که صاحب تئاتر توسعه یافته‌ای هستند، یکی از راه‌های اساسی برای تربیت بهتر مدیران است.»
دکتر سرسنگی همچنین به هماهنگی دانشکده مدیریت و دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی پردیس هنرهای زیبا‌ برای رسیدن به یک رشته مشترک تحت عنوان"مدیریت تئاتر" در مقطع کارشناسی ارشد اشاره کرد و گفت:«مدیران ما تابع مدیریت احساس بوده‌اند و به همین دلیل بودجه تئاتر امسال نیز به رغم همه تلاش در حد انتظار، مصوب نشده است.»
وی ساز و کارهای اجرایی کشور را مانعی بزرگ برای شکل گرفتن سازمان تئاتر کشور تلقی کرد و در این خصوص گفت:«در حال حاضر سازمان‌های زیادی کار تئاتر می‌کنند و به همین دلیل بیش از هر چیز‌ نیاز به مهندس داریم. حوزه هنری، جهاد دانشگاهی، خانه تئاتر، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان فرهنگی و هنری شهرداری و کانون پرورش فکری، فعالیت‌ تئاتری می‌کنند؛ اما یک سازمان هماهنگ کننده برای این فعالیت‌ها وجود ندارد.»
این پژوهشگر در ادامه با اشاره به این که بخش خصوصی در تئاتر کشورمان اصلاً حضور ندارد، گفت:«یکی از مشکلات مدیریت تئاتر این است که تعریف درستی از تئاتر خصوصی را ایجاد نکرده است، در صورتی که با ایجاد تئاتر خصوصی سیستم نظارت متحول خواهد شد. باید این نظارت به خود هنرمند منتقل شود چون هنرمندان ما به بلوغ فکری رسیده‌اند که از خطا پرهیز کنند و در صورت تخلف نیز خود این افراد باید پاسخگو باشند.»
وی خواستار ارتقای جایگاه مرکز هنرهای نمایشی در حوزه مدیریت تئاتر کشور شد و پیشنهاد داد که با ایجاد معاونتی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تحتِ عنوان"معاونت تئاتر و سینما" اتصال تئاتر کشور با افراد رده بالای این وزارتخانه ممکن شود؛ چون در حال حاضر معاونت هنری به دلیل گسترش فعالیت‌هایش نمی‌تواند تمرکز و تسلط کافی بر تئاتر داشته باشد.»
خسرو خورشیدی در این جلسه به طور موجز سخنان دکتر مجید سرسنگی را تائید کرد.
ایرج راد نیز خواستار بررسی مباحث مطروحه از طرف دکتر مجید سرسنگی شد، برای آن که در یک جلسه چنین امری ممکن نشده است. وی همچنین به مطروح شدن سازمان تئاتر کشور در خانه تئاتر و ‌اجرایی نبودن آن در بررسی‌های این خانه اشاره کرد و گفت:«باید در جلسات چند گانه، به طور جامع‌تر درباره چند و چون این طرح‌ها گفت‌وگو شود.»