در حال بارگذاری ...
گفتگو با مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری:

کاری می کنیم که عامه مردم مطالبه گر تئاتر باشند نه گروه های خاص

ایران تئاتر:تئاتر مردمی را باید انقلاب جدیدی در حوزه تئاتر کشور بدانیم. تحولی که قرار است تئاتر را از مخاطبان خاص و انحصاری اش جدا کند و به درون عامه مردم ببرد تا به هدف متعالی هنر نمایش که همان فرهنگسازی در میان عامه مردم است جامه عمل پوشد.

 تئاتر مردمی ماحصل یک دهه تجربه فعالان عرصه نمایش حوزه هنری می باشد و پس از سالها آزمایش و خطا، اینبار با یک برنامه ریزی منسجم و دقیق به منصه ظهور درآمده، ما را بر آن داشت تا گفتگویی با کوروش زارعی مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری انجام دهیم. آنچه در زیر می آید ماحصل گفتگوی ما با ایشان در خصوص تئاتر مردمی بچه های مسجد است:

 

تئاتر مردمی بچه های مسجد با چه رویکردی و در چه دوره ای فعالیت خود را آغاز کرد.

تاریخچه دفتر بچه های مسجد به اوایل دهه 70 باز می گردد. در آن زمان جناب حجت الاسلام زم مدیر وقت حوزه هنری طرح فعالسازی این دفتر را با آقای حسین پارسایی که در آن زمان مدیر مرکز هنرهای نمایشی بود، مطرح کرد.

با توجه به اینکه در آن زمان گروه ما در قم بود، به کوشش آقای زم، ساختمانی در این شهر خریداری و دفتر از همان دوره در قم راه اندازی شد و ما کارمان را با جدیت آغاز کردیم که مهمترین اقدام آن برگزاری جشنواره های سالیانه تئاتر بود که هر سال در یک استان برگزار می شد و تا جشنواره یازدهم نیز پیش رفت.

پس از تودیع آقای زم و معارفه آقای بنیانیان در راس حوزه هنری، جناب دکتر پوررضائیان مدیر وقت مرکز، تمایلی به ادامه فعالیت دفتر بچه های مسجد نشان نداد و این دفتر تعطیل شد. در آن زمان جشنواره سوره ماه را با وجودی که ماهیت آنها هیچ ارتباطی به هم نداشتند، جایگزین آن شد.

با توجه به اعتقادی که من به این حرکت داشتم زمانیکه مسئولیت مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری تهران را برعهده گرفتم چندبار در جهت فعالسازی این دفتر در تهران تلاش کردم اما به دلیل کمبود اعتبار وامکانات کاری از پیش نرفت تا امسال که بنده مدیریت مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری را بر عهده گرفتم و از همان روز اول راه اندازی مجدد این دفتر را در دستور کار قرار دادم.

 

در دفتر تئاتر مردمی بچه های مسجد چه اهدافی را دنبال می کنید؟

ما در این دفتر دو هدف آرمانی را پیش می بریم. هدف اول برقراری ارتباط مردم عامه با تئاتر است.

به اعتقاد من، تئاتر یک هنر مردم ساز است و نقش زیادی در نهادینه سازی فرهنگ در میان عامه دارد و این مسئله جایگاه تئاتر برای عامه را با اهمیت می کند. متاسفانه در حال حاضر فقط 4درصد از مردم کشور تئاتر می بینند و این فاصله زیاد به هدف متعالی تئاتر خدشه وارد می کند لذا تصمیم گرفتم تئاتر را به بطن جامعه ببرم. اعتقاد من بر این است که اگر تئاتر را به میان مردم ببریم، می توانیم آنها را علاقه مند به این هنر کنیم و حتی تربیت مخاطب نمایم. تربیت مخاطب، مخاطب را مطالبه گر می کند و مطالبه گر شدن یعنی کشاندن وی به سالن های اصلی تئاتر؛ ما با مطالبه گر کردن مخاطب در حقیقت او را هدایت می کنیم که به بلیط بخرد و از نمایشی که دوست دارد حمایت کند و با همین تدبیر به اقتصاد تئاتر کمک کند.به عقیده من هر کجا که مردم ورود کردند  و جریان به نها سپرده شد، در آن حوزه یک انقلاب رخ می دهد. لذا برنامه اصلی ما جاانداختن تئاتر به عنوان یک ضرورت در میان اقشار مختلف جامعه است.  بهترین مکانی که می توانست در تحقق این هدف ما را حمایت کند، مساجد بودند چرا که مسجد تنها محفلی است که اقشار مختلف جامعه را در خود جای داده است و از طرفی مردم با آن و برنامه هایی که در آن شکل می گیرد انس دارند می‌توان از آن به عنوان راهی برای ایجاد یک ارتباط مستحکم میان مردم و نمایش استفاده کرد.

دومین هدفی که ما در این بحث پیگیری می کنیم شناسایی و تربیت استعدادهای علاقه مند به حوزه تئاتر است. در حال حاضر خیلی از افراد مستعد جامعه به دلیل نبود امکانات، عدم آموزش، عدم امکان آشنایی با حوزه تئاتر و ... امکان رشد استعداد خود را پیدا نمی کنند و با ورود تئاتر به میان مردم ما می توانیم در این زمینه کارهای زیادی را انجام دهیم. ما حتی می توانیم مدیران فرهنگی آینده را نیز از دل همین گروه ها بیاییم. 

 

بی تردید پیاده کردن این تئوری در عمل کار چندان ساده ای نیست، مردم با تئاتر زیاد عجین نیستند و حتی گاها با نوعی گریز نیز در این ارتباط روبروئیم و همین مسئله کار را با مشکل روبرو می سازد که مهمترین آن قانع کردن متولیان مساجد است، در این بخش چه تدابیری را مد نظر دارید؟

بی شک شروع هر کاری مشکلات خود را دارد اما من به این حرکت اعتقاد دارم و تمام تلاشم را بر تحقق آن گذاشته ام. مضاف بر اینکه در حال حاضر تاثیرگذاری هنرهای نمایشی از هیچ کس پوشیده نیست و بسیاری از مسئولان به این نتیجه رسیده اند که با بهره گیری از این هنر می توان به نتایج مهمی در بحث فرهنگسازی رسید.

در جلسه ای که با آقای دکتر شاه مردای رئیس شورای فرهنگ عمومی کشور داشتم نیز ایشان قول مساعد برای همکاری دادند و عنوان کردند این مسئله در جلسه ای که با حضور مسئولان ذیربط در استان ها از جمله استانداری ها و دستگاه های فرهنگی وهنری برگزار می شود مطرح می شود و طی ابلاغیه ای متولیان امر درخواست خواهد شد تا حمایت های لازم را مبذول دارند.از سوی دیگر ما برای اجرای برنامه ها، علاقه مندی را در دستور کار قرار داده ایم یعنی دستمان را به سوی کسانی که تمایل به همکاری با ما دارند و به این برنامه اعتقاد دارند دراز می کنیم و به مرور با اجرای برنامه ها، زمانیکه احساس نیاز به وجود آید و ارزش کار بچه های مسجد  دیده شد، مطمئنا مساجد دیگر نیز به جمع ما اضافه خواهند شد.

 

اگر ممکن است در خصوص فرآیند اجرای برنامه ها نیز توضیح دهید؟

ما در گام اول از کلیه استان ها درخواست کردیم تا گروه های علاقه مند به حوزه تئاتر را شناسایی کنند. به محض اینکه 5 گروه شناسایی شد، این ظرفیت در استان فراهم است که در این حوزه کار کند و دفتر بچه های مسجد در آنجا  افتتاح می شود. ما عجله ای برای راه اندازی دفاتر نداریم و اصلی ترین شرط ما احساس نیاز خود استان است. هر استانی که این علاقه مندی را نشان دهد و به این ضرورت برسد، دفتر در آنجا راه اندازی می شود و خیلی خوشحالیم که اکثر استانها علاقه مند نشان داده اند و به نحوی که طی این چندماهه در 8استان این دفاتر راه اندازی شدند.

در کنار این برنامه با توجه به اینکه نمایشنامه نقش مهمی در این حوزه دارد، به منظور ارائه یک کار ارزشمند و مخاطب پسند با کمترین نیازمندی به نور، صحنه، اکسسوار و ... ، از تعدادی از نمایشنامه نویسان مطرح دعوت کردیم که در این بخش ما را یاری کنند. حدود 30 نمایشنامه در همه نوع ژانری اعم از سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و حتی طنز برای نگارش تایید شد که در حال حاضر 10 نمایشنامه آماده و برای اجرا به استانها ارسال شده اند و مابقی نیز ظرف همین ماه آماده بهره برداری خواهند بود.

نحوه کار نیز به این صورت است که در استان هایی که دفاتر تئاتر مردمی بچه های مسجد وجود دارد، گروه های نمایشی این 30 نمایشنامه را آماده و در 30 مسجد به صورت چرخشی اجرا می کنند و در نهایت بهترین اجراها برای جشنواره برگزیده می شوند.

به صورت خلاصه، در این طرح علاقه مندان شناسایی، تحت آموزش قرار می گیرند و به آنها این اجازه داده می شود که به میان مردم بیایند و کار کنند و در نهایت افراد مستعد و توانمند ازمیان آنها معرفی می شوند.

 

چشم انداز کوتاه مدت و بلند مدت شما در این طرح چند سال است؟

ما یک چشم انداز کوتاه مدت 5 ساله و یک چشم انداز بلندمدت 10 ساله داریم تا بتوانیم براساس منویات حوزه هنری که تاکیدش بر هنر متعالی ملی، ایرای، آیینی و مذهبی است نیروهای ارزشمند را تحویل جامعه هنری کشور بدهیم. در این طرح ما فقط به دنبال تربیت نویسنده، کارگردان و بازیگر نیستیم و تربیت مدیران فرهنگی نیز در چشم انداز طرح قرار دارد.

 

در این طرح آیا بودجه ای را برای گروههای نمایشی اختصاص داده اید؟

ما عمدتا نمایشنامه هایی را انتخاب کرده ایم که به هزینه نیاز ندارند و گروهها با کمترین هزینه ای می توانند کار را به صحنه ببرند. زمن اینکه ما هم زمانیکه کار را شروع کردیم با عشق آمدیم وتوقعی نداشتیم. ما در آن زمان حتی این امکان که بتوانیم کار را در میان مردم به روی صحنه ببریم به سختی پیدا می کردیم. ما آمده ایم تا امکانات زیرساختی اجرای یک نمایش را برای عاشقان این هنر فراهم کنیم تا آنها تجربه حضور در سالنهای تئاتر را پیدا کنند، اقدامی که تا چندماه پیش خیلی به سختی مهیا می شد.

ما می خواهیم گروههای غیرحرفه ای را با مجهز کردن به نمایشنامه های کم هزینه و محیط اجرای بدون دغدغه  مجرب و آماده حضور به بخش حرفه ای کنیم و به نظرم کسی که عاشق باشد بی شک در این فرآیند می تواند حرفه ای شود و بعدها حتی پول در بیاورد.

از اینکه زمانی را به ایران تئاتر اختصاص دادید سپاسگزارم.

 

مصاحبه از: علی رحیمی

 




مطالب مرتبط

مدیرکل هنرهای نمایشی:

جشنواره‌ها باید با انضباط مالی سفت و سخت برگزار شوند
مدیرکل هنرهای نمایشی:

جشنواره‌ها باید با انضباط مالی سفت و سخت برگزار شوند

مدیرکل هنرهای نمایشی اعلام کرد از سخنانش درباره نبود انضباط مالی در چهل‌و‌یکمین جشنواره تئاتر فجر سوءبرداشت شده و منظور او زیرسوال بردن زحمت‌های برگزار کنندگان این رویداد بین‌المللی نبوده است.

|

نظرات کاربران