نکات خواندنی در مورد مهمترین رویداد تئاتر ایران

جشنواره تئاتر بین‌المللی فجر  بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و از سال 61 راه‌اندازی شد تا با برگزاری هرسال خود نقش مهم‌ترین رویداد فرهنگی تئاتر ایران را بر عهده داشته باشد و نمایه ای باشد ازآنچه در طول یک سال در تئاتر گذشته است. اهمیت این جشنواره به خاطر انعکاس آیینه وار تئاتر ایران است که خودبه‌خود می‌تواند آن را مهم‌ترین گردهمایی تئاتری در طی سال دانست.

 جشنواره فجر در تمام این سال ها در پی اصلاح ساختار خود بوده است تا بتواند به فرمی ایده آل دست پیدا کند. از برگزاری های محدود تا حضور کارگردان ها  و گروه های شناخته شده تئاتر جهان مسیر پرپیچ و خم  تئاتر فجر است. این جشنواره حوادث و برنامه‌های مختلفی را در این سی‌وچهار دوره گذشته تجربه کرده است . همزمان با برتحول زمانبندی برگزاری و تمرکز بر بخش های آموزشی در دوره سی و پنجم نکاتی خواندنی از دوره های پیشین را مرور می کنیم ؛فهرست حاضر به برخی از دانستنی های جالب‌توجه 18دوره اول این جشنواره اشاره می‌کند و در فصل دوم نیز نکات خواندنی دوره نوزدهم تا سی و پنجم را مرور خواهیم کرد :

1-اولین دوره جشنواره تئاتر فجر 12 تا 22 بهمن در سال 61 برگزار شد، در این دوره مکان‌ها متعددی میزبان جشنواره بودند که ازجمله آن می‌توان به موزه هنرهای معاصر اشاره کرد. این دوره از جشنواره در میان جوایزی خود برگزیده بازیگری کودک هم داشته است.

2-خسرو شکیبایی در دور چهارم جشنواره فجر برای کارگردانی نمایش «بی‌قانون» جایزه بهترین کارگردانی را دریافت کرد.

3-جشنواره فجر از ابتدا بین‌المللی نبود و تنها کارهایی از سراسر ایران در آن حضور داشتند اما در دوره ششم یک نمایش خارجی در این جشنواره حضور داشت، نمایشی از کشور عراق به نام «فریاد زنان مسلمان عراق» که در سال آخر جنگ ایران و عراق در تهران و در جشنواره فجر به روی صحنه رفت.

4-بخش کودک جشنواره فجر در دوره ششم اضافه می‌شود و می‌توان آن را اولین بخش مستقل فجر دانست که برای آن مسابقه‌ای جداگانه‌ای  با نگاه تخصصی برگزار شد.

5-بخش آیینی سنتی و بخش عروسکی در دوره هفتم جشنواره (سال 67) به این رویداد اضافه می‌شود. در این دوره بخشی تحت عنوان پرده‌خوانی نیز برگزار می‌شود که در طی ده روز ده پرده‌خوانی جدا با موضوعات مختلف از قبیل انقلاب، جنگ، فلسطین و ... اجرا می‌شوند.

 

6-در دوره هشتم، نهم و یازدهم جشنواره فجر، یعنی سال‌های 68،69 و 71 بنا بر اعلام دبیرخانه این رویداد، بخش مسابقه برگزار نشد و فقط 8 گروه برگزیده (در دوره 8 و 9) اعلام شدند.

7-اصغر فرهادی کارگردان نام‌آشنای این روزهای سینمای ایران در دوره سیزدهم جشنواره با نمایش «ماشین نشین ها» در جشنواره فجر حضور داشت. او در دوره شانزدهم نیز با نمایش «آخرین قهرمانان زمین» در جشنواره فجر حضور داشت.

8-بخش خیابانی از دوره چهاردهم جشنواره اضافه می‌شود و برای آن هیئت‌داوران جداگانه‌ای نیز انتخاب می‌شود.

 

9-بهرام بیضایی در جشنواره شانزدهم که در سال 76 برگزار شد حضوری پررنگ داشت. او در این دوره دو اثر خود یعنی «کارنامه بندار بیدخش» و «بانو آئویی» را به جشنواره آورد و دو نمایشنامه دیگرش یعنی «سلطان مار» و «در حضور باد» توسط گروه‌های دیگری در جشنواره حضور داشتند.

10-از اتفاقات جالب دیگر دوره شانزدهم فجر می‌توان به حضور مهین اسکویی کارگردان توانمند تئاتر آناهیتا نام برد که با نمایش «خواستگاری» در این جشنواره حضور داشت.

11-دوره هفدهم جشنواره فجرگامی جدی به‌سوی بین‌المللی شدن برمی دارد؛ در این دوره بخش خارجی به آن اضافه می‌شود که 9 اثر از کشورهای آلمان، ایتالیا، ارمنستان، تاجیکستان و ترکمنستان در آن به روی صحنه می‌روند.

12-روبرتو چولی کارگردان سرشناس آلمانی برای اولین بار در دوره هفدهم جشنواره به ایران می‌آید و 3 نمایش «باغ آلبالو»، «گزارش به آکادمی» و «پینوکیو» را در تهران به روی صحنه می‌برد. حضور او تا سه دوره دیگر ادامه پیدا می‌کند و  سه دوره پیاپی به فجر می‌آید.

13-جشنواره تئاتر فجر در دوره هجدهم برای اولین بار عنوان بین‌المللی را به نام خود اضافه می‌کند. در این دوره 10 اثر از کشورهای سوئد، نروژ، آلمان، ایتالیا، ارمنستان و فلسطین در جشنواره شرکت می‌کنند.

14- اتفاق دیگری که در دوره هجدهم جشنواره بین‌المللی فجر رخ می‌دهد اضافه شدن بخش تئاتر دانشگاهی به این رویداد مهم تئاتری است.

ادامه دارد ...