گزارشی از جشن 90 سالگی و تقدیر از مهری مهرنیا
حسین پارسایی، رئیس مرکز هنرهای نمایشی با ابراز احساسات و با اشاره به تقدیر از مهری مهرنیا در مراسم اختتامیه پنجمین جشنواره تئاتر بانوان گفت:«ما باید قدر هنرمندان را بدانیم و هر چند قدمی کوچک برای دل سوختگی هنرمندان برداریم.»
رضا آشفته:
شنبه 20 آبان ماه، عدهای از هنرمندان نامی کشور در تالار کوچک مجموعه تئاترشهر جمع شدهاند تا نمایش"دنیای زنها" با بازی مهری مهرنیا و کارگردانی حسین سحرخیز را ببینند.
دقیقهها میگذرد و چهار بازیگر زن میآیند و میروند و صحنهها نیز. پردیس افکاری(منظر)، ناهید مسلمی(عاطفه)، تبسم هاشمی(فتانه) و ساقی عقیلی(زینت) نقشهای اصلی این نمایش را بازی میکنند، سر آخر نوبت به مهری مهرنیا میرسد تا ایفاگر نقش زیور آن هم برای دقایقی کوتاه باشد. او سر از صندوق سرخ رنگ(که نماد و نشانه دنیای مردگان است) بیرون میآورد و به دخترش منظر، امر و نهی میکند که برای گریز از تنهایی دست از عقاید ضد مرد خود بردارد و با تشکیل زندگی خود را نجات بخشد. برای آن که مهرنیا با مشکل صدا نیز مواجه نشود، از قبل صدایش را ضبط و در موقع بازی آن را پخش میکنند.
نمایش درباره دنیای زنهاست. منظر، یک زنِ ضد مرد که خود شکست خورده یک عشق نافرجام است و به همین دلیل تمامی مردانی که به او رجوع میکنند را سر کار میگذارد و به نوعی آنان را با یک شکست روبرو میسازد. عاطفه زنی است که عشق مطلوب خود(ایرج) را از دست داده، اما با منصور نامی یک عمر زندگی کرده و این مرد مرده و حالا او در صدد جلب نظر ایرج است تا او را آخر عمری مراقبت کند. فتانه هم که یک عمر با ایرج به بدبختی زندگی کرده است، زندگی را ارتباط جسمانی و لذت از آن میداند. به هر تقدیر، تمامی این آدمها مردهاند و منظر با تنهایی و شکنجه و عذاب روحیاش باقی مانده است. او حتی زینت(کلفت خانه) را وا میدارد که قدرت(شوهرش) را به دار بکشد تا از دست کتکهای او(بعد از 50 سال) نجات یابد.
زیور، مادر دخترهاست و به سادگی زندگی کرده است. او یک زن سنتی بوده که چندان هم مثل زنان امروز با آگاهی و با کلمات قلمبه و سلمبه خانهداری نکرده است. اما در دنیای امروز، با آن که اطلاعات و آگاهی نقش چشمگیری در زندگی دارد، برخی از زنان از همان ماهیت درونی و ریشهدار در سنت زنانه، زندگی را در کنار مردان و خانواده به سر میبرند. برخی نیز با عقاید ضد مرد و اصطلاحاً فمینیستی در صدد تحقق حقوق از از دست رفته خود هستند یا به عبارتی خود را به تنهایی و انزوا میکشانند تا هیچ بهرهای از زندگی معمول و انسانی نبرند.
به هر ترتیب این نمایش در خود یک هنرمند 90 ساله را جای داده است. مهری مهرنیا با حضور خود در صحنه تئاتر پس از 18 سال دوری از آن، یک بار دیگر تأکید مهمی بر حضور بازیگران در صحنه داشت تا این حضور منجر به ماندگاری و تأثیر مطلوب جامعه در ساختار جامعه به یک عنصر مهم فرهنگی باشد.
جشن 90 سالگی
بعد از اجرای نمایش، تماشاگران به احترام گروه و مهری مهرنیا از جای خود برخاستند و آنان را تشویق کردند. بعد کیکی با یک شمع و عدد 90 روشن به صحنه آورده شد، عدهای هم دسته گلهای خود را به مهرنیا تقدیم کردند.
حسین سحرخیز در مراسم تقدیر از مهری مهرنیا درباره این حُسن انتخاب و دعوت از وی برای بازی در نمایش دنیای زنها گفت:«خوشحالم که امشب مصادف با تولد 90 سالگی بانوی بزرگ تئاتر ایران شده است. ما بنا بر مساعدت و یاری حسین پارسایی، رئیس مرکز هنرهای نمایشی موفق به جذب و حضور خانم مهرنیا در کارمان شدیم. او با سعی و پشتکار خود باعث شد تا ما نیز با تلاش بر حضور خود تداوم بخشیم. مهرنیا پس از 18 سال دوری از صحنه، با حضور خود در صحنه، به ما یادآوری کرد که با بدن بیمار نیز میتوان در صحنه حضور داشت و این به شرایط روحی و روانی سالم برمیگردد.»
سپس سحرخیز از حمید سمندریان دعوت کرد که به عنوان یک پیشکسوت درباره مهری مهرنیا صحبت کند که این کارگردان قدیمی در تالار حضور نداشت. حسین پارسایی در این زمان از ایرج راد(مدیرعامل خانه تئاتر) دعوت کرد تا در این فرصت دقایقی درباره این بانوی بازیگر صحبت کند.
ایرج راد هم با شوق در صحنه حاضر شد و با اظهار خوشحالی از جشن 90 سالگی مهری مهرنیا گفت:«آشنایی ما به دوره فعالیتهایمان در اداره تئاتر برمیگردد.»
وی افزود:«حضور او در صحنه، دلالت بر عشق، دوست داشتن و ایمان است که آدم را وادار میکند در زمان نیاز به استراحت به صحنه بیاید.»
بازیگر نمایش"قصه تلخ طلا" با اشاره به حضور مهرنیا در صندوقچه نمایش دنیای زنها گفت:«او بنا بر احساس مسؤولیت، عشق و انگیزه با شرایط نامطلوب بدنی به خود رنج حضور در این صندوقچه را تحمیل میکنند تا مسؤولیت خود را بیان کند. هنرمندان تئاتر همیشه روی صحنه خود را نثار کردهاند و با ایثارگری در صحنهها حضور یافتهاند. آنها در هر شرایط کار میکنند تا با احساس مسؤولیت و تعهد در قبال جامعه بر حضور خود صحه بگذارند.»
وی به اشتباهات احتمالی در برخی از شبهای اجرا اشاره کرد که باعث بیخوابی بازیگران شده و به اجراهای موفق پرداخت که آنها نیز با شوق و ذوق زیاد باز هم مانع از خواب شده است.
ایرج راد در پایان یادآور شد:«هنرمند تئاتر موظف است در هر شرایط در صحنه حضور داشته باشد و او عزیزی را از دست بدهد. این انسانهای مقاوم با کمترین امکانات، کمبودها و نبودنها قناعت خود را نشان داده و با حضورشان در صحنه جانشان را فدا کردهاند.»
مهری مهرنیا اعلام کرد که با افتخار در صحنه حاضر شده تا با این حضور خاطرهای را برای عدهای زنده کند و برای خود خدابیامرزی جمع کند که در موقع مرگ مردم نثارش کنند. او با اشاره به مریضی و کسالت در صحنه حضور یافته تا در حد یک کار کوچک هم که شده یک بار دیگر کاری برای مردم و دوستدارانش انجام دهد.
حسین پارسایی، رئیس مرکز هنرهای نمایشی نیز با ابراز احساسات و با اشاره به تقدیر از مهری مهرنیا در مراسم اختتامیه پنجمین جشنواره تئاتر بانوان گفت:«ما باید قدر هنرمندان را بدانیم و هر چند قدمی کوچک برای دل سوختگی هنرمندان برداریم.»
وی تأکید کرد که باید تقدیر از بزرگان و پیشکسوتان را سرلوحه برنامههای خود قرار دهیم که خانه تئاتر در روز جهانی تئاتر با تقدیر از چهار پیشکسوت و سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران با تقدیر از سه بانوی تئاتری در این زمینه فعال بودهاند.
رئیس مرکز هنرهای نمایشی(حسین پارسایی) عشق، پشتکار، عزت نفس و انگیزه مهری مهرنیا را درس بزرگی برای خود و اهالی تئاتر دانست که با چنین حضوری تداوم بخش فعالیتهای هنری خود باشند.
اکبر زنجانپور هم برای تقدیم هدایای مرکز هنرهای نمایشی در صحنه حضور یافت. وی به تنهایی هنرمندان برای کشف خود و خلاقیت هنر و نقد فراز و نشیبهای زندگی اشاره کرد و گفت:«اما این تنهایی در دوران پیری منجر به خلق نمیشود. بنابراین باید در این دوران هنرمندان را از تنهایی و انزوا به در آوریم. به نظرم باید کمکی به امثالِ او شود تا با آرامش زندگی کنند. مثلاً با ماهی 500 هزار تومان زندگی این افراد تأمین خواهد شد و آنها با خیال راحت زندگی خود را ادامه خواهند داد.»
مهری مهرنیا نیاز"یا علی" گویان به حضور پسر جوانی به نام سامان در زندگیاش تأکید کرد که از سیر تا پیاز نیازهایش را برآورده میکند و او را هر جا که میخواهد با اتومبیل شخصیاش میرساند.
اکبر زنجانپور نیز این پسر جوان را محقق اهدای جوایز دانست و از سامان خواست که در صحنه حضور داشته باشد.
مهری مهرنیا جشن 90 سالگی را در صحنه برگزار کرد و ایرج راد آرزو کرد که جشن 120 سالگیاش را در صحنه برگزار کند.
در این مراسم هادی مرزبان، فرزانه کابلی، فهیمه راستکار، مهدی میامی، ولیا... شیراندامی، انوشیروان ارجمند، رضا رویگری، محمد یعقوبی، آیدا کیخایی، حسین فرخی و جمعی از علاقهمندان حضور داشتند.