پرفورمنسی دیجیتالی !

در این میان از تکنیک‌های تئاتر گرافی نیز استفاده‌شده است. ازاین‌رو نام «پرفورمنس دیجیتالی» را برای این نوع نمایشی انتخاب یا بهتر بگویم ابداع کردم، چون بیشتر نشان دادن حرکت و صدا و تکنیک‌های نوری است تا پرفورمنس به معنایی که ما آن را می‌شناسیم؛ که البته به‌خوبی و در حد حرفه‌ای انجام می‌شود. حال‌آنکه پرفورمنس به معنی اصلی آن درواقع دارای مفاهیم دراماتیک خاص خود در رابطه با رویداد و ماجرایی است که درصحنه جریان دارد آن‌هم با در نظر گرفتن روابط و مفاهیم زیر متنی در خصوص شخصیت‌ها، رویداد و... همراه با نگاهی گاه پست‌مدرن به فرهنگ و سنت و آئین و...اما در این نوع از کاری که به‌عنوان تکنیک‌های نور و حرکت و صدا شاهد آن بودیم، بیشتر بروز و ظهور و هماهنگی و درآمیختن همین تکنیک‌هاست. البته با در نظر گرفتن هارمونی موسیقیایی و حرکتی و نوری. هرچند که نمی‌توان نام این اتفاق را تئاتر نهاد اما در قالب «شوویی» تکنیکال قابل ارزیابی است. چیزی که در این میان توجه را جلب می‌کند هماهنگی بازیگران است. با بدن‌های آماده‌ای که دارند. آنان بی‌نقص و کم‌اشتباه د ر یک فرایند هارمونیک حرکتی و ترکیب همه این حرکات با نور و صدا و موسیقی هماهنگ عمل می‌کنند. علاوه بر این باید گفت که تمام حرکات با حس صورت می‌پذیرد.

این حس را می‌توان از بدن بازیگران دریافت نمود. یعنی احساسشان فقط در صورت ومیمیک نیست. چراکه صورت خود را با گریمی ماستیک سفید کرده‌اند و اصولاً میمیک چندان ندارند. پس حس خود را در بدنشان می‌ریزند واین را می‌توان کاملاً دید احساس نمود. آن‌ها برای ارتباط هرچه بهترو پویاتر با مخاطب، حتی چند جمله نسبتاً سخت فارسی یاد گرفته‌اند. برای کسی که زبان فارسی نمی‌داند آن‌هم در فرصتی اندک یادگیری این چند جمله هم اصلاً آسان و راحت نیست البته جملاتی فراتر از سلام و خداحافظ و خوب است و... این نشان می‌دهد که اولاً چه اندازه منظم و مقید هستند؛ که برای هرچه بهتر اجرا کردن و پیشبرد اهدافشان و رسیدن به آنچه در نظر دارند چه تلاش سختی را انجام می‌دهند. دوما به چه اندازه ارتباط مستمر با مخاطب غیر هم‌زبان برای آن‌ها مهم است و جزئی اصلی از کارشان به‌حساب می‌آید.

باید گفت انتخاب این نمایش‌ها یا به دیگر سخن شوهری حرکتی برای اینکه تئاتری‌های جوان ما بدانند در دنیا چه خبر است بد نیست. هرچند که شرکت این نوع کارها در جشنواره فجر تازگی ندارد و در سال‌های قبل نیز از این نمایش‌ها در جشنواره حضور داشتند؛ مانند نمایشی از کشور مجارستان که در قشقایی اجرا شد و یا دو نمایش از ایتالیا که در سایه اجرا گردید همه این نمایش‌ها پرفورمنسی از نوروحرکت و صدا و تصویر و...بودند. اما تفاوتشان با این کار در تئاتر بودنشان خلاصه می‌شد. آن نمایش‌ها دارای داستانی منسجم همراه، مفاهیم متن وزیر متن بود که از اندیشه و تفکر نویسنده، کارگردان، طراح و... حکایت می‌کرد و موضوع محوری خاصی را بیان می‌نمود. مانند چرایی جنگ و فجایع ناشی از آ ن، صلح و... به همین دلیل باید طوری عمل کنیم که خدای‌ناکرده به‌یک‌باره از آن‌سوی بام نیفتیم.

فکر نکنیم تئاتر مدرن دنیا در این خلاصه‌شده است؛ و یا اینکه چون ما به لحاظ ضعف تکنیکی و... نمی‌توانیم این‌گونه کارها را انجام دهیم سرخورده شویم و فکر کنیم که از تئاتر دنیا عقب هستیم، اصلاً این‌طور نیست. به همین دلایل با نمونه‌های متنوع و متفاوتی از این نوع کارها را به فجر دعوت نماییم. باید گفت البته اینهم نوعی از نمایش دادن است، اما نه نمایش و تئاتر به آن معنی که ما می‌شناسیم؛ و صدالبته که این دو باهم بسیار متفاوت‌اند. باید بدانیم، «هر چیزی را که نمایش می‌دهند، نمی‌تواند تئاتر باشد و یا به دیگر سخن نمی‌توانیم بگوییم که تئاتر است؛ اما هر تئاتری را لاجرم باید نمایش داد و این امری اجتناب‌ناپذیر است ». در این نوع از نمایش دادن‌ها زیاد نباید به دنبال ارائه مفهوم و منظور خاصی گشت. یا اینکه در پی موضوع و ماجرا و روایت و داستان بود.

بلکه این نوع نمایش دادن، صرفاً حرکاتی را با ایجاد هماهنگی و هارمونی موسیقیایی و ترکیب آن‌ها با نور و صدا و تصاویر دیجیتالی و موسیقی الکترونیکی و... نشانمان می‌دهد؛ که بخش‌های مختلف آن می‌تواند ربطی به هم نداشته باشد؛ اما خوب است که ما این تکنیک ها و کاربردشان را در زمینه‌های نور و صدا و موسیقی و ... و البته ایضاً ترکیبشان را با یکدیگر فرابگیریم. بخصوص تکنیک‌های دیجیتالی را. وگرنه حرکات و کارهایی را که انجام می‌دهند بیشتر و بهتر و تکنیکی تراز حرکات و کارهایی نیست که بازیگران جوان خودمان در نمایش‌های مختلف انجام داده و می‌دهند؛ مانند کارهای یاسر خاسب و... پس چیزی که کار این گروه ژاپنی را متمایز می‌کند همانا چگونگی استفاده از تکنیک‌های دیجیتالی و ایجاد هماهنگی و هارونی در اجزای مختلف حرکات و صداها و تصویرها و نورهای آن است؛ که البته این مهم نیاز به تمرین و آمادگی فنی، بدنی، ذهنی، تکنیکی به لحاظ طراحی و مهندسی هنری صدا و نور و... همراه با تجهیزات خاص خود را دارد. به گروه ژاپنی که لحظات گرم و مفرح و جالبی را برای مخاطبان خلق کردند خسته نباشید می‌گویم.